Một trong nhiều quyết định của
Thượng đỉnh COP26 tại Glasgow, Anh Quốc vào tháng 11 năm 2021 là các quốc gia cần phải đạt mức phát thải Zero - Zero
emission khí Carbonic vào năm 2050.
Câu hỏi được đặt ra là,
chúng ta có thể từ đây (2022) cho đến 2050 thay thế hay hủy bỏ:
·
1,5 tỷ xe hơi chạy hàng ngày trên quả đất
nầy hay không?
·
Hàng trăm ngàn nhà máy nhiệt điện chạy bằng
than đá?
·
Hàng 10.000 máy bay lượn trên bầu trời mỗi
ngày?
·
Hàng 500.000 nhà máy sản xuất ra hàng tiêu
dùng cho trên 7 tỷ miệng ăn?
Xin 73 quốc gia đã ký kết
văn bản hãy thực tế một chút, đừng vì phỉ theo “xu hướng” chính trị ma đầu của những
quyền lực “ma” mà hứa…
Trung Cộng ký kết văn bản “hứa”
mà vẫn duy trì dự án từ nay đấy năm 2040 sẽ xây thêm 50 nhà máy than nhiệt điện.
Và Việt Nam sắp sửa xây thêm 8 nhà máy nữa. Còn Ấn Độ sẽ xây khoảng 30 nhà máy.
…Như vậy cho đến năm 2050, chỉ
nội các nhà máy nhiệt điện thôi, thay gì triệt tiêu 100.000 ngàn lại tăng thêm
gần 100 nhà máy cở lớn nữa!
Thế nầy là thế nào?
Chúng ta thực sự thấy rõ dã tâm
của Nhóm quyền lực ma cổ súy chon gnuy cơ “Thay đổi khí hậu” nhằm thực hiện âm mưu
điều khiển và thống trị thế giới.
Nên cần tỉnh thức nhận định vấn
đề…
Trước tình trạng lạm phát 8,6%
lớn nhứt so với 40 năm qua, giá cả thực
phẩm tăng vọt trên 50%, xăng dầu tăng hơn 5$/Gallon so với 2$/G năm 2020 ở
Texas…, cổ phiếu rớt xuống dưới 30.000 hiện tại so với trên 35.000 cuối năm
2020…Và nhiều nhiều nữa…
Tại sao TT Biden lấy lý do đạt
mức Zero emission vào năm 2050 để “cấm” sản xuất xăng dầu trích ly từ shale oil
– dâu khô trong đá bằng kỹ thuật “cracking” mà TT tiền nhiệm Trump đã “hóa giải”
cuộc khủng hoảng năng lượng bằng cách gia tăng sản xuất lên 15 triệu Gallon/Ngày
vào năm 2019, đem giá đầu nhiều nơi ở Texas xuống dưới 2$/G! Ghi chú: Giá dầu
thô trong giai đoạn nầy vào khoảng 45-50$/Thùng. Mức tiêu thụ xăng dầu của Hoa
Kỳ vào khoảng 8 triệu thùng/ngày vào mùa đông và tăng lên 12 triệu thùng vào mùa
hè..
Thân mời Quý vị đọc bài viết dưới
đây về nói về kỹ thuật cracking…
***
Dầu
Trong Đá
Năng
lượng điều tiết giá dầu thế giới: Dầu khô trong đá –
Shale
Oil hay Dầu thu được từ đá phiến bitum
Trên thế giới hiện tại có một
cơn khủng hoảng trầm trọng. Đó là cơn khát dầu thô, nhiên liệu chính cho mọi vận
chuyển đường thủy, đường bộ và đường hàng không. Cho đến nay, giá xăng dầu tiếp
tục tăng đồng biến với giá dầu thô. Giá dầu giao động khoảng $100 Mỹ kim/thùng
vào giữa năm 2015. Cuộc khủng hoảng lần nầy khác với cuộc khủng hoảng trong những
năm đầu thập niên 70 ở thế kỷ trước và có nhiều hình thái đặc biệt.
Cũng theo ước tính của Cơ quan
Địa chất HK (US GS) thì với trữ lượng nầy, nhân loại chỉ có triển vọng sử dụng
trong vòng 50 năm tới mà thôi.
Đứng trước những bất trắc có
thể xảy ra bất cứ lúc nào để tạo nên cuộc khủng hoảng năng lượng xăng dầu trên
thế giới, các nhà khoa học đã có những bước tiên liệu để ngăn chặn hay hạn chế
các bất trắc có thể xảy ra cho thế giới. Thế giới đã nhìn thấy hiểm họa của việc
sử dụng dầu thô làm nguồn nguyên liệu chính cho công nghệ phát triển và di chuyển.
Vì đó là:
- Nguồn nguyên liệu có trữ lượng giới hạn và đã báo hiệu trước thời gian
bị cạn kiệt không xa;
- Mức ô nhiễm môi trường đặc biệt là sự hâm nóng toàn cầu là một nguy
cơ thật sự mà thế giới cần phải giải quyết;
- Sau cùng, phương hướng tập trung để giải quyết hai vấn nạn trên là:
truy tìm nguyên liệu để thay thế xăng dầu và biện pháp giải quyết mới để giảm
thiểu việc phóng thích khí monoxide carbon (CO) và thán khí (CO2)
vào bầu khí quyển.
Hai hướng giải quyết trên là
hai định hướng tối ưu trong hiện tại để tiến đến việc ngăn ngừa khủng hoảng
năng lượng xăng dầu, và giảm thiểu được lượng thán khí, tác nhân chính của sự
tăng nhiệt độ của bầu khí quyển.
Để có thể hạn chế mức sử dụng
xăng dầu, Cơ quan Bảo vệ Môi trường HK (US EPA) cho phép áp dụng rượu cồn hay
ethanol để trộn vào xăng dầu chạy xe. Có thể pha trộn đến tỷ lệ 70% rượu trong
xăng (Ba Tây đã thay thế xăng rượu cồn 100% cho việc chạy xe). Vì vậy mà mức sản
xuất rượu cồn ở Hoa Kỳ trong năm 2004 là 12,5 tỷ lít, 17% cao hơn so với năm
2003. Các tiểu bang trồng bắp để sản xuất ra rượu ethanol ở Hoa Kỳ là Iowa,
North và South Dakota, Nebraska, Wisconsin. Hiện nay, trong hầu hết các tiểu
bang, xăng được pha cồn ethylic với tỷ lệ 10%.
Hiện nay, với nhu cầu giải quyết
nạn khan hiếm năng lượng xăng dầu và giảm thiểu ô nhiễm môi trường, ethanol quả
thật là một nhu cầu cấp bách cho thế giới. Do đó tiêu chuẩn đặt ra cho công nghệ
lên men nầy là:
·
Truy
tìm loại vi khuẩn làm tăng tiến trình lên men nhanh hơn và cho hiệu suất cao;
·
Và
giảm thiểu tối đa các phó phẩm khác không cần thiết trong quy trình. Và theo
như đã dự trù, trong năm 2025, HK sẽ giảm lượng tiêu thụ xăng dầu từ 10 đến 15%
so với mức tiêu dùng năm 2004 do việc sử dụng ethanol trong các phương tiện di
chuyển.
2- Lịch sử Dầu khô
trong đá
Thuật ngữ “dầu khô trong đá”
thường dùng để chỉ bất kỳ loại đá trầm tích nào có chứa chất rắn bitum (được gọi
là kerogen) có thể thải ra một loại chất lỏng có chứa dầu lửa trong quá trình
nhiệt phân. Loại dầu nầy dầu được hình thành hàng triệu năm trước bằng cách lắng
đọng phù sa (silt), bùn cát và các mảnh vụn hữu cơ trên trầm tích lòng ở đáy hồ
hay đáy biển. Đặc biệt tại bang Toronto, Canada, loại dầu nầy nổi trên mặt đất
dưới dạng hình tròn đường kính khoảng 1-2 cm, cho nên việc khai thác rất dễ
dàng.
3. Hướng giải quyết của
Hoa Kỳ
Tại Hoa kỳ vào năm 2005, Bộ luật
về Chính sách Năng lượng ra đời cho phép các tiểu bang như Colorado, Utah, và
Wyoming nghiên cứu sản xuất đầu từ trong các lớp đá của ba tiểu bang nầy.
Dầu khô kết dính trong những lớp
đá ở ba tiểu bang nầy dưới dạng asphalt giống như nhựa đường và có tên là
bitumen. Lớp dầu "khô" có cơ cấu gồm các hỗn hợp chất hữu cơ thiên
nhiên nằm chen lẫn bên trong những lớp đá.
· Nếu các lớp đá trên được đun nóng, dầu thô sẽ chảy ra và tính chất
của dầu tương đương như những loại dầu thô trích ra từ những túi dầu. Phương
pháp nầy có tên là "chưng cất bằng nhiệt" (retorting);
· Kỹ thuật dùng áp suất bẻ gãy các lớp đá để phóng thích dầu
(fracking).
Trữ lượng dầu thô dưới dạng
này ở 3 tiểu bang trên đã được nghiên cứu từ lâu nhưng mọi cố gắng để thương mại
hóa đều không thành công vì kỹ thuật ly trích trên còn bất lợi vì giá thành còn
cao so với dầu thô trích từ các túi dầu trong thiên nhiên.
Tuy nhiên với cuộc khủng hoảng
giá cả của dầu thô vào năm 2015 trên thế giới, phương pháp lấy dầu trong đá có
thể biến thành hiện thực.
Theo sự ước tính của các nhà
khoa học, việc khai thác dầu trong đá cần phải đầu tư nhiều về nguồn vốn và giá
thành sản xuất còn cao khoảng $70 Mỹ kim/thùng. Do đó, nếu giá dầu thô trên thế
giới lớn hơn $70, thì hiệu quả kinh tế của phương pháp nầy bắt đầu tăng. Hiện tại
Bộ Nội vụ Hoa Kỳ đã cho phép 6 công ty bắt đầu nghiên cứu khai thác trên 160 mẫu
đất ở vùng Colorado. Các công ty đó là Chevron, Oil Shale Exploration, EGL
Resources v.v... Cũng có một vùng nằm trong khai thác ở Wyoming và Utah. Các
công ty dự tính bắt đầu khai thác thương mại vào tháng 8, 2008. Nhưng mãi đến
năm 2016, khi giá dầu bắt đầu giảm, việc sản xuất thương mại dầu khô mới bắt đầu.
Năm 2017 giá thành sản xuất 1 thùng dầu bằng phương pháp “fracking” nầy giảm xuống
giao động khoảng $US50. Năm 2019, giá thành sản xuất xuống còn $US40.
Vấn đề bảo vệ môi trường
trong việc khai thác
Sau khi thông qua về những vấn
nạn môi trường có thể xảy ra qua quy định của Bộ Luật Chính sách Môi trường Quốc
gia (NEPA) trong đó phương pháp trích dầu khô từ đá phải chứng minh hay đạt được
những tiêu chuẩn sau đây:
· 1. Khả năng và tính khả
thi của phương pháp;
·
2. Hiệu quả kinh tế so với việc khai thác dầu thô hiện tại;
·
3. Và giải quyết được tất cả
những vấn nạn môi trường qua việc khai thác bằng phương pháp trên.
Trữ lượng dầu từ nguồn này ước
tính khoảng hơn 800 tỷ thùng theo nghiên cứu và tính toán của Văn phòng Quản lý
Đất HK (BLM). Lượng dầu thô trong đá có ở miền Trung Tây Hoa Kỳ ước tính khoảng
12 ngàn dặm vuông nằm trong ba tiểu bang Colorado, Utah, và Wyoming. Với diện
tích nầy, lượng dầu sẽ có trữ lượng lớn hơn gấp 3 lần trữ lượng hiện tại của
Saudi Arabia và có thể cung ứng năng lượng cho Mỹ trong 110 năm tới.
Trước những thông tin đầy lạc
quan về cung cách giải quyết cuộc khủng hoảng dầu thô hiện tại, vấn đề môi trường
trong phương pháp nầy đã được lưu ý đến rất nhiều qua nghiên cứu những vấn nạn
có thể xảy ra khi khai thác và biến chế
Hiện tại, cho dù khai thác bất
kỳ một công nghệ mới nào, nhất là công cuộc khai thác tài nguyên thiên nhiên,
việc bảo vệ môi trường là yếu tố hàng đầu. Trong phương pháp chưng cất bằng nhiệt
để trích dầu thô trong đá nầy có 4 yếu tố chính gây ảnh hưởng lên môi trường.
Đó là:
- Sự ô nhiễm không khí qua sự phát thải những hạt bụi nhỏ;
- Nhất là ảnh hưởng đến sự hâm nóng toàn cầu do sự phóng
thích khí carbonic. Hai vấn nạn này nếu không khắc phục được thì việc sản xuất
kỹ nghệ có thể bị hạn chế;
- Ngoài ra việc ô nhiễm nguồn nước sông Colorado cũng là
một yếu tố cần lưu ý. Cho đến nay, chưa có biện pháp tiên liệu nào để ngăn chận
nguồn ô nhiễm từ lòng đất đá vào nguồn sông trong khi khai thác;
- Và vấn nạn thứ tư cần phải kể đến là
con người cũng chưa tiên liệu được mức cân bằng sinh học giữa đất, đá và sông.
Qua các vấn nạn vừa nêu trên,
con người đã tiện liệu các giải pháp để ngăn chặn hay hạn chế 4 vấn nạn kể trên
căn cứ vào những căn bản khoa học hiện có để giải quyết vấn đề chúng ta đang đứng
trước cơn khủng hoảng dầu hiện tại.
Và đây cũng là vấn đề của mỗi
người trong chúng ta, người tiêu thụ xăng dầu trực tiếp, cần phải thay đổi não
trạng trong cung cách sử dụng xăng dầu trước tình thế mới. Đó là hạn chế mức
tiêu thụ hàng ngày bằng nhiều cách như: không phí phạm khi sử dụng xe trong di
chuyển, chỉ di chuyển khi thực sự cần thiết, hay dùng xe công cộng như xe buýt
hay đi chung xe khi đi làm việc, đi bộ hay dùng xe đạp, sử dụng hệ thống điện
thoại, điện thư trong giao dịch để tránh bớt di chuyển v.v...
Làm được như thế, chúng ta đã
giải quyết một phần cuộc khủng hoảng ngày hôm nay và hạn chế được sự phát thải
nguồn khí carbonic, nguyên nhân chính cho sự hâm nóng toàn cầu.
4. Thay lời kết
Qua những tin tức đan kể ở phần
trên, quả thật sự khai thác dầu khô trong đá ở Hoa Kỳ đã điều tiết được
giá dầu trên thế giới do OPEC, mà trước đây, những đại công ty ở Trung
Đông hoàn toàn quyết định giá cả cho thị trường. Hiện nay, giá dầu đã bình ổn
khoảng trên dưới $US50/thùng (giá thị trường ở Houston hiện tại là khoảng $US2.00/Gallon).
Vì vậy, bắt đầu từ đây, và nếu
không có gì biến động đột ngột trên thế giới, giá dầu vẫn SẼ được bình
giá như trên trong một thời gian dài…
Nước Mỹ trung bình sử dụng 12
triệu thùng dầu hàng ngày cho nhu cầu năng lượng chung, nhập cảng khoảng 3 triệu
thùng/ngày. Vào cuối năm 2015 trở đi, HK cho tăng mức sản xuất dầu khô trong
đá, từ đó tạo ra hiện tượng cung cấp quá tải, do đó, giá dầu tụt xuống cho đến
bình ổn khoảng $US50.00/thùng vào giữa năm 2016 cho đến bây giờ.
Với Hoa Kỳ, hiện tại, phải
hạn chế sản xuất loại dầu này vì tất cả kho dự trữ đã quá tải. Trước
đây vì lý do an toàn, mỗi bồn dầu dự trữ phải chừa 5% thể tích cho không khí.
Nhưng, vào cuối năm 2016, thể tích an toàn cho không khí chỉ còn 2%. Có lẽ
chính vì vậy mà TT Trump đã cho bán một phần dự trữ để vừa tăng mức an toàn
trong lưu trữ, vừa kích thích tăng trưởng trong những năm 2017 và 2018 chăng?
Nếu đường ống dẫn dầu từ vùng Trung Hoa
Kỳ xuống Galveston thuộc tiểu bang Texas được thực hiện trở lại (do lịnh cấm của
cựu TT Obama), Hoa Kỳ có thể cung cấp dầu và khí đốt cho Âu Châu, từ đó, Liên
hiệp Âu Châu sẽ không còn bị áp lực của Putin trong vấn đề cung cấp dầu khí nữa.
Đây có thể là một thế chiến lược mang Hoa Kỳ trở về vị trí siêu cường kinh tế
và chính trị?
Có thể nói, thời hoàng kim của
các quốc gia Á Rập ở Trung Đông đã qua rồi. Nga Sô, với 50% tổng sản lượng quốc
gia tùy thuộc vào dầu khí, và kể từ khi giá dầu sụt xuống từ trên dưới $100.00/Gallon
còn khoảng $50.00, việc điều hành quốc gia trở nên khó khăn như thế nào cho
Putin trong những năm trở lại đây!
Một trường hợp khác, xứ
Venezuela hoàn toàn tùy thuộc vào việc khai thác và xuất cảng dầu. Hàng năm Hoa
Kỳ nhập cảng hơn 10 tỷ Mỹ kim dầu từ xứ nầy cho đến năm 2015. Và, hiện nay
Venezuela đang đứng trước khủng hoảng toàn quốc và đang trở thành một quốc gia…
phá sản và đi dần vào tình trạng vô chính phủ (2020).
Vì
vậy, có thể nói ngày nào Mỹ còn sử dụng món hàng “dầu khô trong đá”, sẽ không
còn có những cuộc khủng hoảng dầu như thời thập niên 70 ở thế kỷ trước nữa. Vì
Hoa Kỳ có thể hóa giải ngay tức khắc bằng cách sản xuất phụ trội loại dầu nầy mỗi
khi OPEC giảm sản xuất để làm “giá” vì cán cân cung - cầu sai lệch.
Thế giới đang thủ đầy bất an
và biến động hiện nay, nhưng với giá đầu thô đang bình ổn trong suốt những năm
vừa qua nhờ sự khai thác dầu khô trong đá – Oil shale. Việc nầy sẽ giúp Hoa Kỳ
giữ được thăng bằng với những đối trọng hay đối thủ bất tận của Hoa Kỳ như Nga
và Trung Cộng.
Mai
Thanh Truyết
Hội Bảo
vệ Môi trường Việt Nam - VEPS
Hiệu
đính 6-2022
No comments:
Post a Comment