Kế hoạch Ngàn Nhân Tài của Trung Cộng

 Kế hoạch Ngàn Nhân tài – The Thousand Talents Plan (tiếng Hoa: 千人 计划; bính âm: Qiān rén jìhuà). Kế hoạch đã phát động từ năm 2008 trong đó mục đích chính yếu của Kế hoạch là Trung Cộng công nhận và tuyển dụng các chuyên gia quốc tế hàng đầu về nghiên cứu khoa học, đổi mới nhằm hợp tác với “nhà nước” TC tại quốc đang cư ngụ hay về Tàu làm việc.

Thế giới đang lo ngại kế hoạch 'ngàn Nhân tài' nầy của TC.

Ngày 21/10/2019, Thượng viện Mỹ vừa công bố báo cáo cảnh báo về nguy cơ khó lường từ kế hoạch Ngàn Nhân tài của TC.

Được triển khai từ năm 2008, chương trình này đã giúp Bắc Kinh tuyển dụng hơn 7.000 nhà khoa học, kỹ sư và doanh nhân của Mỹ, khuyến khích họ làm việc vì lợi ích của TC, thậm chí đánh cắp thành quả của giới học giả Mỹ, theo tờ South China Morning Post ngày 20/10/2019 dẫn báo cáo của Tiểu ban Điều tra thường trực Thượng viện.

Tiểu ban Điều tra thường trực Thượng viện, đứng đầu là thượng nghị sĩ Rob Portman, cáo buộc TC đã có hơn 200 chương trình nhằm vào các nhà khoa học từng tiếp cận với công nghệ tiên tiến của Mỹ. Từ nguồn học giả “săn” được, Bắc Kinh thiết lập các phòng thí nghiệm trong bóng tối để xử dụng và xin cấp bằng sáng chế trước khi những thành quả công nghệ của Mỹ được công khai, mang về cho TC lợi thế chiến lược và kiểm soát trước công nghệ.

Chương trình được tiếp tục nâng cao vào năm 2010 để trở thành giải thưởng cấp cao nhất được trao thông qua Kế hoạch phát triển tài năng quốc gia của TC, một kế hoạch được Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Trung Hoa và Hội đồng Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đồng sáng lập vào năm 2010 nhằm tăng cường đổi mới và khả năng cạnh tranh quốc tế của TC.

1000 giáo sư trong Kế hoạch ngàn Nhân tài kết hợp tài năng lại là vinh dự học tập cao nhất được trao bởi Hội đồng Nhà nước, tương tự như giải thưởng cấp cao nhất do Bộ Giáo dục trao tặng. Chương trình bao gồm hai cơ chế:

·       1- Nguồn lực để tuyển dụng lâu dài vào các học viện TC;

·       2- Và nguồn lực cho các cuộc hẹn ngắn hạn thường nhắm vào các chuyên gia quốc tế có việc làm toàn thời gian tại một trường đại học hoặc phòng thí nghiệm nghiên cứu hàng đầu trên khắp thế giới.

Kế hoạch Ngàn Nhân tài có ba loại:

-       Kế hoạch 1000 tài năng sáng tạo (dài hạn/ngắn hạn) - dành cho các học giả Trung Cộng dưới 55 tuổi;

-       Kế hoạch 1000 nhân tài nước ngoài (dài hạn/ngắn hạn) - dành cho người ngoại quốc trong nhiều lãnh vực từ khoa học đến quốc phòng và không gian, cũng chỉ nhận dưới 55 tuổi;

-       Kế hoạch 1000 học giả tài năng trẻ hoặc “Dự án tài năng trẻ ở nước ngoài” dành cho những người dưới 40 tuổi.

Kết quả sau 10 năm tức 2018

Để đánh dấu kết quả vào năm thứ 10, Kế hoạch Ngàn Nhân tài đang giúp TC thu hút các nhà nghiên cứu nước ngoài và cung cấp một động lực cho các nhà khoa học gốc Tàu sống ở nước ngoài trở về nước.

Đối tượng được nhắm đến trước tiên sau 10 năm là các nhà nghiên cứu trong phòng thí nghiệm. Kế hoạch ngàn nhân tài là một cách tiếp cận mà qua đó TC hy vọng đạt được tham vọng khoa học của mình vượt trội thêm lên.

Từ năm 2008, nhà cầm quyền trung ương TC tiến hành từng bước một:

·       Chương trình đưa các nhà khoa học, học giả và doanh nhân hàng đầu TC sống ở nước ngoài trở về Tàu;

·       Năm 2011, kế hoạch đã phát triển để bao gồm các tài năng trẻ và các nhà khoa học nước ngoài;

·       Và một thập kỷ sau đó, Kế hoạch Ngàn Nhân tài đã thu hút hơn 7.000 người nói chung.

Đối với các nhà khoa học người Tàu, chương trình này đã mang lại cho họ một động lực tài chính mạnh mẽ để khuyến khích họ trở về nhà. Đối với người nước ngoài, nó có một cơ hội gia nhập hệ thống “bên trong” TC với những rào cản hành chính lớn đã được gỡ bỏ.

2-    Kế hoạch hoạt động như thế nào?

Các kế hoạch trước đây nhằm thu hút các nhà khoa học cũ đã nâng các hậu Tiến sĩ và giảng viên tại từng cơ sở lên các vị trí giáo sư hoặc tương đương ở TC, nhưng Kế hoạch Ngàn Nhân tài có nhiều tham vọng hơn, nhằm vào các giáo sư và nhà khoa học có nhiều kinh nghiệm và thành tích ở phương Tây. Cách tiếp cận này dẫn đến các tiêu chí tuyển dụng khó khăn hơn trong tất cả các chương trình, và các vị trí cấp cao trở nên khó khăn hơn. Các thành viên của kế hoạch TC hiểu rất rõ trong cộng đồng nghiên cứu rằng các nhà khoa học tuyển dụng thông qua các chương trình tài năng sẽ có quyền truy cập vào mức lương và mức tài trợ nghiên cứu cao hơn nhiều so với các đồng nghiệp được đào tạo tại địa phương.

3-    Ứng viên của Kế hoạch

Để được chú ý vào bất kỳ chương trình Ngàn nhân tài nào, bạn phải có một lời mời làm việc chắc chắn từ một tổ chức của TC. Nếu bạn là một giáo sư đầy đủ tại một trường đại học hàng đầu phương Tây, nhiều khả năng bạn sẽ đủ điều kiện cho một vị trí trong chương trình Ngàn tài năng cho các học giả cao cấp, miễn là hồ sơ nghiên cứu của bạn đáp ứng nhu cầu của ngành học và ngành nghiên cứu tại TC. Chương trình này dành cho các nhà khoa học Tàu dưới 55 tuổi và người nước ngoài dưới 65. Tất cả các ứng viên phải làm việc tại các trường đại học nổi tiếng bên ngoài TC, và có một hồ sơ công bố và bằng phát minh hay sáng chế quan trọng.

4-    Mức đãi ngộ cho các ứng viên “trúng tuyển”                  

Một khi bạn đã xác nhận được vị trí với một tổ chức TC, trường đại học của bạn có thể sẽ đề nghị bạn ghi tên vào Kế hoạch Ngàn Nhân tài và hỏi tiểu sử - Curriculum Vitae của bạn với một danh sách các bài báo cáo (publications) được xuất bản, bản sao của tất cả các bằng cấp học thuật (bản gốc hoặc được chứng nhận) và đầy đủ tài liệu nghiên cứu có tác động cao nhất của bạn. Thông thường, thư giới thiệu không bắt buộc.

Các trường đại học nơi bạn đang làm việc hay nghiên cứu, sau đó sẽ áp dụng thay mặt bạn. Thời gian dành cho cuộc tuyển chọn bao gồm một cuộc phỏng vấn có thể là vài tháng nếu người nộp đơn đáp ứng tất cả các điều kiện lần đầu tiên. Tuy nhiên, sau khi ký hợp đồng lao động và đồng ý với các điều khoản của Kế hoạch Ngàn Nhân tài, chẳng hạn như tối thiểu ba đến năm năm làm việc ở Tàu, các nhà khoa học có thể cần phải chờ đợi tất cả các khía cạnh của dự án nghiên cứu đã được thống nhất mọi quyết định tài chính và hành chính đều được kiểm soát trực tiếp bởi trường đại học.

Kết quà là, nếu bạn được chấp nhận, bạn sẽ nhận được tiền thưởng khởi điểm 1 triệu nhân dân tệ (151.000 US$) và cơ hội đăng ký quỹ nghiên cứu từ 3 đến 5 triệu nhân dân tệ. Riêng đối với các nhà khoa học nước ngoài nhận được các ưu đãi bổ túc, chẳng hạn như trợ cấp chỗ ở, trợ cấp bữa ăn, bồi thường di dời, thăm nhà trả tiền và chi phí giáo dục được trợ cấp. Cơ quan thu dụng bạn cũng có bổn phận tìm việc làm cho vợ/chồng người ngoại quốc, hoặc cung cấp một mức lương tương đương tại địa phương. Ngoài ra, Kế hoạch Ngàn Nhân tài cho giới trẻ nhắm vào các nhà khoa học Tàu ở nước ngoài và tuổi dưới 40, không giống như Kế hoạch Ngàn Nhân tài chính trong đó, những người trở về Tàu nhận được lợi ích tương tự như các “tân binh” nước ngoài theo Kế hoạch Tài năng Thanh niên. Thông tin chi tiết cho tất cả các chương trình có thể được tìm thấy trên trang web chính thức, 1000plan.org/vi/.

Cho dù bạn sinh ra ở Tàu hay đến từ nước ngoài, tất cả các ứng viên cho Kế hoạch Ngàn Nhân tài đều phải thông qua nhà tuyển dụng đại học ở TC của bạn.

5-    Điều gì tạo nên một ứng viên của Kế hoạch Ngàn Nhân tài thành công?

Hồ sơ xuất bản các báo cáo khoa học, hồ sơ nghề nghiệp và kỹ năng giao tiếp của bạn rất quan trọng. Các tổ chức truy tìm ứng viên của TC chú ý nhiều nhất đến:

·       Số lượng bài báo cáo có tác động cao được công bố;

·       Thích các nhà khoa học đã tốt nghiệp từ các trường đại học hàng đầu ở Mỹ;

·       Cuối cùng, hãy chắc chắn rằng bạn cần nâng cao giá trị của bạn có thể thêm vào tổ chức nghiên cứu đã chọn ở Tàu, nêu bật lên ý tưởng nghiên cứu của bạn và các lĩnh vực chuyên môn cụ thể trong lúc phỏng vấn.

Một sai lầm phổ biến là tập trung vào một nghiên cứu riêng của một nhóm mà không nghĩ về các điều kiện và hướng nghiên cứu của bộ phận hoặc trường học dành riêng cho bạn. Một cách khác là nhấn mạnh tầm quan trọng của công việc của bạn, thay vì làm thế nào nó có thể thu hút tài trợ hoặc khi nào nó có thể được xuất bản. Ở Tàu, dự kiến các nhà khoa học mới được tuyển dụng sẽ làm việc nhanh nhất có thể để hình thành ra được một kết quả của một dự án nào đó mà TC nhắm tới. TC nhằm có được kết quả thực dụng mà họ muốn chứ không cần thuần túy về nghiên cứu có giá trị lý thuyết và trong lãnh vực học thuật đại học – academic.

Trên đây là những căn bản bước đầu của mục đích và mục tiêu mà TC đề ra nhằm thu hút nhân tài trên khắp thế giới. Có thể nói, mức chiêu dụ chỉ nhằm khơi dậy yếu tố đãi ngộ bằng tiền bạc mà thôi, ngay cả với những nhà khoa học người Tàu đang sống ở ngoại quốc. Đối với những đối tượng sau, người viết cố tìm nhiều tài liệu để xem TC trong chính sách chiêu dụ có nêu lên tinh thần quốc gia hay dân tộc của người Tàu hay không?

Nhưng hoàn toàn không tìm ra được manh mối nào cả. Điều nầy chứng tỏ là TC chỉ nhắm vào một mục đích duy nhứt là “Làm cách nào để chế ngự được toàn cầu, và nhứt là phải qua mặt Hoa Kỳ trong mọi lãnh vực để thống lãnh thế giới vào năm 2025” qua Kế hoạch Ngàn Nhân tài và Kế hoạch Một Vàng đai, Một Con đường - One Belt, One Road.

Còn đối với những nhà khoa học người nước ngoài, TC có mục đích duy nhứt là tận dụng trí tuệ của bạn mà thôi. Và nếu thành công, TC sẽ biến bạn thành một thành viên của đảng CS Tàu, một gián điệp phản lại quê hương của bạn để phục vụ cho nhu cầu của TC bằng nhiều cách khác nhau ngoài tiền tài.

·       Đó là cách xấu nhứt trong tất cả các kế sách chiêu dụ;

·       Đó là cách gài bẩy bạn bằng sắc đẹp giai nhân, một mưu lược xưa như trái đất mà ai cũng biết, nhưng qua lịch sử hiện đại, có mấy ai thoát được cám dỗ nầy…Để rồi sau cùng, bạn sẽ là một con cờ, một con chốt thí của TC. 

6-    Thay lời kết

“Kế hoạch ngàn người” - một chương trình thu hút nhân tài người Hoa từ nước ngoài về nước được thực hiện từ lâu ở TC đột nhiên biến mất, đã thu hút sự chú ý của mọi người.

“Kế hoạch ngàn người” từng được Trung Quốc công khai tuyên truyền rầm rộ, nay đột ngột biến mất khiến dư luận chú ý (Ảnh: Tân Hoa xã).

Kế hoạch lôi kéo, thu hút tài năng cấp cao ở nước ngoài về TC làm việc, được gọi là “Kế hoạch ngàn Nhân tài” - Thiên nhân kế hoạch, được Ban Tổ chức Trung ương của Đảng Cộng sản Trung Hoa và các cơ quan khác vạch ra từ năm 2008 nhằm thu nhận các tinh hoa người Hoa học tập và làm việc ở nước ngoài  tập trung cho mục tiêu chiến lược phát triển quốc gia, hiện đã biến mất.Theo trang tin Đa Chiều ngày 26/4/2020, một số học giả TC từng tiết lộ thuật ngữ “Kế hoạch ngàn Nhân tài” đã trở nên nhạy cảm. Để bảo vệ các nhà khoa học TC, thuật ngữ “chuyên gia quốc gia đặc biệt” đã được xử dụng trong một số trường hợp, nhưng đến nay, cũng đã biến mất.

 Vào ngày 18/4/2020, kết quả tìm kiếm về “Kế hoạch ngàn Nhân tài” trên các trang mạng Baidu, Sogou và các mạng xã hội TC khác như Weibo, WeChat... đều đã bị chặn, không cho kết quả.

Vì sao?

Vì, FBI bắt đầu tăng cường việc bắt giữ và truy tố các học giả tham gia Kế hoạch ngàn Nhân tài từ năm 2018. Cũng chính vì nguyên nhân này mà TC đã xóa bỏ danh sách của của kế hoạch nầy. Theo báo cáo, hiện tại 56 văn phòng của FBI đều thành lập các đội chống gián điệp và tăng cường liên hệ chặt chẽ với các trường đại học và doanh nghiệp địa phương để họ nhận thức được nguy cơ của chương trình săn tài năng của TC.

Năm 2019, Bộ Năng lượng Hoa Kỳ đã cấm các nhân viên của Bộ tham gia các chương trình tuyển dụng nhân tài của một số quốc gia, trong đó có TC. Vài tháng sau, một ủy ban tại Thượng viện đã tuyên bố kế hoạch tuyển dụng của TC đã tạo ra mối đe dọa cho lợi ích của Mỹ.

Vào tháng 9/2018, trên mạng internet ở Mỹ lan truyền tin FBI đã coi các học giả “Kế hoạch ngàn người” là trọng điểm điều tra và kiểm tra từng người một theo danh sách và ám chỉ “Kế hoạch ngàn người” có thể trở thành “Kế hoạch vào tù”.

Ông Trịnh Tiểu Thanh, chuyên gia của GE bị FBI bắt ngày 5/7/2018 và bị cáo buộc làm gián điệp cho Trung Quốc (Ảnh: Toutiao).

Dân biểu Mike Gallagher đã trực tiếp nêu tên Kế hoạch ngàn Nhân tài lôi kéo nhân tài của TC. 

Tiểu ban điều tra của Thượng viện Hoa Kỳ ngày 19/11/2019 đã tổ chức phiên điều trần về “Bảo đảm rằng các cơ quan nghiên cứu của Mỹ không bị chương trình thu nhận tinh hoa của TC xâm chiếm”. Đại diện của một số tổ chức nghiên cứu liên bang lớn ở Mỹ đã thừa nhận rằng các tổ chức tương ứng của họ đã phát hiện các học giả tham gia vào Kế hoạch ngàn Nhân tài thu hút tài năng ở nước ngoài của TC. Theo một nguồn tin, tính đến cuối tháng 11/2019 đã có hơn 150 nhà khoa học người Hoa ở Mỹ bị bắt vì tham gia Kế hoạch ngàn Nhân tài.

Tuy nhiên, theo giới quan sát quốc tế, có người cho rằng việc Kế hoạch ngàn Nhân tài biến mất, có thể chỉ là do TC cố tình che đậy, tạm xếp lại và đưa nó vào trong vòng bí mật chứ thật sự, chưa chấm dứt hẳn.

Cần nên cảnh giác âm mưu thâm độc và cuồng vọng thâu tóm toàn cầu của Trung Cộng.

Trong các bài viết sắp đến, người viết sẽ nêu ra hướng giải quyết vấn đề của người Mỹ và trình làng một số gián điệp “tinh hoa Tàu” đã sa lưới FBI.

Mai Thanh Truyết

Hào khí tháng 6-2022