Tình trạng Đại học Việt Nam qua nhận định của thế giới Quy mô giáo dục đại học tăng Qua bốn bảng thống kê về sự tăng trưởng số trường đại học ở Việt Nam cùng các số liệu về số sinh viên, giáo sư, giảng viên đại học từ năm 2010 đến 2012, chúng ta thấy gì? Tính đến năm 2022, trong 172 cơ sở GDĐH công lập có 146 cơ sở đào tạo công lập trực thuộc các cơ quan trung ương (tính cả các đại học quốc gia, đại học vùng và các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc các đại học quốc gia, đại học vùng); 26 cơ sở công lập trực thuộc các địa phương. Ngoài ra, còn có 20 trường cao đẳng sư phạm (03 trực thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, 17 trực thuộc các địa phương). Trong 67 cơ sở GDĐH ngoài công lập có 05 cơ sở GDĐH có vốn đầu tư nước ngoài. Quy mô đào tạo tăng, sinh viên tốt nghiệp giảm Số lượng trường đại học tăng, giảng viên tăng giúp cho quy mô đào tạo (chính quy, từ xa, vừa làm vừa học tăng. Dân số Việt Nam 2014 90 triệu, 2020 97.580.000, 100.300.000 người năm 2023. Nhìn chung, tóm lược từ nhiều nguồn tin trên mạng, người viết nhận thấy mạng lưới các trường đại học được phân bố trên khắp cả nước và các vùng miền. Tuy nhiên, mật độ các trường rất chênh lệch, các trường tập trung vào những vùng kinh tế phát triển như Đồng bằng sông Hồng (44,3%), Đông Nam Bộ (18,4%), thấp nhất ở vùng Tây Nguyên (1,6%). Có một điều gì đó, Đồng bằng Sông Cửu Long đã không được đoái hoài tới, số trường đại học và Cao đẳng tăng trưởng không cân xứng với việc gia tăng dân số so với các vùng khác. Thậm chí các trường trung và tiểu học cũng còn vá víu, hoàn toàn để cho địa phương lo liệu mà không có sự giúp đỡ của trung ương. Đây là một điều nghịch lý trong chính sách giáo dục của cộng sản Bắc Việt. Người viết xin mở một câu hỏi trong vấn đề kỳ thị hay triệt hạ miền Nam? Hệ thống trường tư thục đã có những đóng góp quan trọng trong việc đào tạo nhân lực phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, tuy nhiên, số lượng và quy mô trường vẫn còn hạn chế, chưa đạt được mục tiêu Nghị quyết 35-NQ/CP đề ra (đến 2020 có 28% trường đại học tư thục). Năm học 2021 – 2022 có trên 2 triệu sinh viên đang theo học đại học, trong đó có 80,56% sinh viên đang học trong các cơ sở đào tạo công lập; đào tạo chính quy chiếm 88,21%, vừa làm vừa học 8,52% và đào tạo từ xa 3,27%. • Nhận định của GS.TS Lê Anh Vinh Viện trưởng Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam thông tin: Năm 2022 cả nước có 239 cơ sở GDĐH (172 cơ sở đào tạo công lập và 67 cơ sở đào tạo ngoài công lập), năm 2009 có 150 cơ sở GDĐH (106 cơ sở đào tạo công lập, 44 cơ sở đào tạo ngoài công lập); năm 2015 có 214 cơ sở GDĐH (156 trường công lập và 58 cơ sở đào tạo ngoài công lập). Như vậy, số cơ sở giáo dục đại học tăng dần trong những năm gần đây. Số trường đại học tăng dần theo thời gian nhưng sự phân bổ không đều. Số trương ở miền Bắc tang nhanh và nhiều hơn so với số trường ở trong Nam nếu tình theo tỷ lệ dân số. Vì đâu nên nỗi? Câu hỏi được đặt ra có phải: - Đại học không còn là một điểm đến hấp dẫn đối với thanh niên ngày nay? - Hoặc văn hóa Việt, từ ngàn xưa xem giáo dục là thước đo con người, nay đã chuyển hướng thành văn hóa xã nghĩa, lấy vật chất, tiền tài, quyền lực làm kim chỉ nam? - Bộ mặt xã hội Việt đã thay đổi vì chính sách quản lý xã nghĩa không còn xem việc…tiên học lễ, hậu học văn nữa? - Hoặc chính vì Bộ Chính trị, Ủy viên Trung ương đảng, Thành ủy, Tỉnh ủy, Quận ủy, Xã ủy, Tổng Giám đốc, Giám đốc Cty quốc doanh….đều xử dụng BẰNG CẤP GIẢ cho nên tuổi trẻ Việt Nam không còn tin tưởng vào giáo dục Việt Nam nữa hay sao? Và các câu trả lời phải chăng là tổng hợp của cả bốn câu hỏi trên? Dù là thế nào đi nữa, chắc chắn hệ thống đại học Việt Nam đang có vấn đề. Và vấn đề cũng không khác gì những yếu tố đã nêu ra trong những bài viết trước đây, như “Hiện trạng giáo dục Việt Nam”, “Giáo dục bậc Tiểu học và Trung học”, “Nguyên do và thách thức trong giáo dục Việt Nam”. Các bài viết trên đã được trình bày trong quyển sách “Việt Nam Tương Lai” của người viết. Riêng ở bậc giáo dục đại học, vấn đề càng trầm trọng hơn nữa, vì nơi đây là nơi kết tụ nguyên khí quốc gia, quyết định cho sự phát triển và hưng vong của dân tộc. Một chuyên gia giáo dục (xin không nêu danh vì tính cách tế nhị của vấn đề) thuộc Đại học Sài Gòn, nằm trong nhóm “Think Tank”, nhóm chuyên gia độc lập có nhiều nhận định về các viễn kiến có thể xảy ra trong tương lai Việt Nam nhận xét:”Chúng ta (Việt Nam) muốn làm quá nhiều việc cùng một lúc, nhưng thất bại trong việc tập trung chính sách để sửa chữa một vấn đề quốc gia”. “Tiếc thay, chúng ta phí phạm quá nhiều thời gian và tài nguyên tiêu tốn vào những chuyện vô ích khác để duy trì hệ thống”. Nhận định trên thật là đúng cho tình trạng giáo dục Việt Nam hiện tại, nhứt là ở bậc đại học. Hiện tại, Việt Nam đang thực hiện hai kế hoạch có tính cách toàn diện trong giáo dục., đó là: • Dự án chính phủ với kinh phí 443 triệu Mỹ kim để đào tạo một thế hệ lao động thông thạo Anh ngữ cho đến năm 2020. Dự án nầy đã được chấp thuận kinh phí từ năm 2008, nhưng chỉ mới bắt đầu khai triển năm 2012 (!). Đây là một dự án có quá nhiều tham vọng trong điều kiện và khả năng Anh ngữ hiện có của thanh niên Việt rất yếu. Một dự án so với kinh nghiệm các quốc gia khác như Thái Lan cần phải mất hàng ba thập niên, nhưng Việt Nam chỉ dự trù dưới 10 năm(!). Vì vậy tính khả thi của dự án kể như không có, cũng như chưa kể đến mọi “nhấm gậm, rút ruột” dự án như trong quá khứ. Chúng ta vẫn không quên, mười năm trước đây, Việt Nam có một dự án quốc gia là điện toán hóa hệ thống công quyền và hành chánh Việt Nam, tiêu tốn hàng trăm triệu Mỹ kim…nhưng rồi tất cả đi vào quên lãng sau khi được tháo khoán, và hàng chục Ủy ban thanh tra, thanh lý …đều phải quy phục, không dám giải quyết vì có mệnh lệnh từ…quý “Anh Nhớn”. Năm nay là năm 2024, hầu như tất cả những dự án trên, kinh phí dự trù đã tiêu hết sạch nhưng “báo cáo” kết quả hầu như không có văn bản chính thức nào cả…nghĩa là kinh phí đã được … cùng nhau chia chác theo…thứ bậc cán bộ! • Một dự án có nhiều tham vọng khác là đào tạo 20.000 Cao học và Tiến sĩ với trình độ quốc tế từ năm 2012 cho đến năm 2020. Đây lại thêm một dự án “không tưởng” cho các đỉnh cao trí tuệ Việt Nam. Hiện tại, với trên 3 triệu đảng viên (năm 2012), há lẽ, Việt Nam không có đủ 20 ngàn Tiến sĩ hay sao, mà phải đợi đến năm 2020? Đối với một dự án tương tự như trên, TC và Đại Hàn phải mất 20 năm và tiêu tốn nhiều tỷ Mỹ kim mới đạt được tiêu chuẩn trên. Nhưng Việt Nam thì khác, cho đến cuối năm 2021 số TS Việt Nam đã qua ngưỡng cửa 25.366, bỏ xa TC và Đại Hàn nếu tính theo tỷ lệ dân số (???) Chính vì tầm quan trọng của giáo dục đại học, ảnh hưởng trực tiếp và dài hạn đến tương lai của dân tộc, thiết nghĩ các tác giả của những chương trình, dự án quốc gia cần phải: • 1- Thực tế, • 2- Có tâm và tầm, • 3- Có trình độ khoa học kỹ thuật đủ để lượng định tình hình, • 4- Đừng “hoang tưởng” vẽ ra hình ảnh…thiên đàng xã hội chủ nghĩa, mà cần phải nhìn vào sự thực đến từ những nhà giáo dục thực sự trên thế giới. Trong một báo cáo của Trường đại học Kennedy thuộc Đại học Harvard ghi nhận rằng:”Đại học Việt Nam đã “khuấy động” ra một tầng lớp lao động trang bị một cách “bịnh hoạn” để giải quyết những thách thức về kinh tế, xã hội của đất nước trước tiến trình toàn cầu hóa”. (Vietnamese universities were churning out a workforce ill-equipped to tackle the nation’s socio-economic challenges in a globalizing world). Phòng Thương mại Âu Châu (EuroCham) đã nêu ra trong cuốn Bạch Thư (White Book) ấn hành cuối năm 2012 nêu rõ:”Hệ thống giáo dục Việt Nam đang đối mặt với cơn khủng hoảng trầm trọng ảnh hưởng đến lực lượng lao động hiện có và các tài năng đang được đào tạo”. Thêm nữa, Bạch thư nhấn mạnh:”Học trình và phương pháp giáo dục trong đại học hiện tại đã tạo ra một nhịp tấu không hòa điệu (discord) giữa khả năng và kỷ năng mà các công ty đòi hỏi trong hành trang của sinh viên khi bước vào thị trường lao động”. Qua hai nhận định xác đáng trên, chúng ta thấy ngay sự thất bại của những nhà làm giáo dục Việt Nam. Và chính những thất bại căn bản nầy sẽ là một hậu quả tai hại không lường vì tham vọng không tưởng quá lớn của Việt Nam trong việc “mưu sinh thoát hiểm” để thoát khỏi cơn khủng hoảng kinh tế hiện đang xảy ra trong nước cũng như việc mưu cầu cho một nền kinh tế phát triển phồn thịnh trong tương lai! Việt Nam hiện có hai phần ba dân số sinh sau 1975 và 1/3 dân số nằm trong khoảng tuổi từ 10 đến 25, và đa số ở lứa tuổi nầy đều thất nghiệp vì không có đủ kỷ năng làm việc trong các hãng xưởng. 60% sinh viên tốt nghiệp hiện tại không có việc làm và cần phải được đào tại lại về kiến thức, kỷ năng và nhứt là thái độ (attitude) khi giao tiếp trong môi trường làm việc! Chính vì lý do nầy mà các công ty ngoại quốc ngại việc đầu tư vào Việt Nam vì mang nhân viên, chuyên viên từ hải ngoại về rất tốn kém, và việc “tái huấn luyện” lao động tại chỗ càng tốn kém hơn và đôi khi không có hiệu quả. Chúng ta còn nhớ, khi Công ty INTEL mở một chi nhánh ở Sài Gòn năm 2010, trong hơn 2.000 ứng viên đã tốt nghiệp đại học nộp đơn xin việc, họ chỉ chọn được 50 người và cần phải gửi đi huấn luyện lại! Và sự việc nầy đã được tái lập năm 2021, khi Cty đã quyết định đầu tư vào Việt Nam một lần nữa; nhưng sau khi khảo sát thị trường lao động chuyên một, một lần nữa Cty lại quyết định rút lui hẵn, và ra khỏi Việt Nam. Chúng ta hãy nghe Nicola Connolly, Phó Tổng Giám đốc EuroCham, nói việc huấn luyện nầy đòi hỏi phải huấn luyện các cô cậu Cử Việt Nam trên một năm mới có thể hội nhập vào dòng tiêu chuẩn lao động chuyên môn quốc tế. Báo Tuổi Trẻ kể, Đại học cấp bằng Tiến sĩ đó là qua chương trình tiến sĩ của ĐH Bulacan State (Philippines), và tuyển sinh từ Trường ĐH Ngoại thương (cơ sở TP.SG) và Trường ĐH Đại Nam (Hà Nội). Báo Tuổi Trẻ kể tiếp:”Nhiều chương trình đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ với nước ngoài tuyển sinh khá dễ dãi. Không yêu cầu ngoại ngữ đầu vào, thậm chí có người thông dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt trong quá trình học, bảo vệ luận án bằng tiếng Việt.” Một điểm nữa làm cho sinh viên tốt nghiệp sau khi đi vào công việc ở các nhiệm sở lại vấp phải hệ thống quản lý vi mô (micro-management), do đó tầm nhìn vĩ mô (macro-management) hoàn toàn thiếu vắng trong nhận thức của lãnh đạo, cho nên không thề phát huy sáng kiến được. Từ đó, tạo ra một hội chứng “mackeno” trong tâm trí người chuyên viên Việt…và hậu quả là các công ty quốc doanh đa số phải chịu thua lỗ. Thay lời kết Trước những bế tắc trong giáo dục và nhứt là giáo dục đại học, trước những rào cản trong công ăn việc làm, tuổi trẻ Việt Nam, những sinh viên ưu tú chỉ còn một lối thoát duy nhứt là…đi học ở ngoại quốc. Và tình trạng “tỵ nạn giáo dục” (education asylum) đã và đang diễn ra khắp nơi ở Việt Nam, tạo ra hiện tượng xuất não trí thức ngày càng trầm trọng hơn, không khác gì tình trạng “xuất cảng lao động” và “xuất cảng thân xác người phụ nữ”. Kể từ ngay sau khi TT Clinton giao thương với Việt Nam 1995, lúc ban đầu hàng năm có khoảng trên dưới 5.000 sinh viên du học. Nhưng kể tử năm 2013 trở đi, sỉ số sinh viên du học đạt hơn 15.000, hàng năm cứ tăng dần. Riêng năm 2023, theo tin tòa Đại sứ Mỹ tại Việt Nam cho biết theo báo cáo năm 2023 Open Doors Report của Viện Giáo dục Quốc tế (IIE), số sinh viên Việt Nam tại các trường đại học, cao đẳng Mỹ tăng 5,7% lên 21.900 sinh viên trong năm học 2022-2023. Tuy số sinh viên du học ngày càng tăng trong suốt hơn 20 năm qua, nhưng người viết chưa tìm được bất cứ thống kê nào từ phía Việt Nam hay Hoa Kỳ nêu lên số lượng các sinh viên du học trong quá khứ trở về quê quán!. Đó chính là một điều nghịch lý. Việt Nam cần chất xám cho phát triển, đầu tư thanh niên đi du học, nhưng rốt cuộc lại bị… xuất huyết chất xàm! Đây mới là một nguyên nhân cốt lõi khiến cho Việt Nam chậm phát triển sau 50 năm cai trị đất nước!. Mai Thanh Truyết Mùa hè Houston, 2024

Vài suy nghĩ về giáo dục Việt Nam hiện tại Theo kết luận của nhiều cuộc nghiên cứu quốc tế, một trẻ em học lớp 3 bậc tiểu học nếu không tiếp tục học lên lớp cao hơn, thì chỉ trong vòng 3 năm sau đó, em nầy được xem như “mù chữ’ vì những gì em đã học sẽ không còn tồn đọng trong trí của em nữa. Với dân số 91 triệu, niên học 2010-2011 đã quy tụ dưới 22 triệu học sinh các cấp và sinh viên trong cả nước, trong đó gồm 3 triệu trẻ em trong các cơ sở giáo dục mầnm non, 18 triệu học sinh phổ thông, 400 ngàn học sinh trung học chuyên nghiệp, và khoảng 1.1 triệu sinh viên đại học thuộc các ngành chuyên môn khác nhau. Con số nầy vẫn không thay đổi nếu so với niên học 2004-2005 có dân dân số khoảng 84 triệu. Như vậy giáo dục Việt Nam có vấn đề? Nhìn chung và so sánh với tỷ lệ dân số, sĩ số sinh viên đại học vẫn còn quá ít chiếm khoảng 0,45% dân số mà thôi. Nếu lấy California làm thí dụ, Cali với 38 triệu dân trong đó có 4,7 triệu sinh viên chiếm 12,36%. Nghịch lý trên đây cho thấy giáo dục Việt Nam hiện tại không có sự phân bổ đồng bộ, nghĩa là hệ thống đại học không đủ cho nhu cầu quá tải của học sinh sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông hay chuyên nghiệp. Ở Việt Nam trước 1975, giáo dục miền Nam dựa theo ba mục tiêu: Dân tộc - Nhân bản - và Khai phóng. Từ 3 hướng trên, miền Nam đã cố gắng đáp ứng với những yêu cầu đề ra do Liên Hiệp Quốc về các quyền trẻ em như sau: • Quyền được giáo dục toàn diện là quyền được sống còn (right to survival); • Quyền được phát triển toàn diện (develop to the fullest); • Và quyền được bảo vệ chống lại các ảnh hưởng của quyền lực, lạm dụng và bốc lột, và nhất là quyền được tham dự vào các sinh hoạt gia đình, văn hóa và đời sống xã hội. Các quyền hạn trên được Liên Hiệp Quốc cổ súy để cho trẻ em trên thế giới có được một sự giáo dục toàn diện và hài hoà trong việc phát triển bản thân. Trong điều 3 của Thỏa ước Liên Hiệp Quốc có ghi rõ là trẻ em phải được đặc biệt hưởng các tiêu chuẩn y tế, giáo dục, tư pháp và các dịch vụ xã hội cần thiết để bảo vệ những gì tốt nhất cho trẻ em. Trong lúc đó, Việt Nam hiện tại đã phê chuẩn Thoả ước Liên Hiệp Quốc về quyền trẻ em vào ngày 20-2-1990 và công bố luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em ngày 21-8-1991. Cũng theo định nghĩa của Liên Hiệp Quốc, trẻ em là tất cả trẻ em từ mới sơ sinh cho đến 16 tuổi. Nói như thế, nghĩa là Việt Nam xã nghĩa đã tiếp cận đầy đủ yêu cầu của LHQ và có thể áp dụng cho chương trình giáo dục trong nước. Tuy nhiên, có thể tóm tắt gọn nhẹ là Giáo dục Việt Nam hiện tại đang phải đối mặt với 4 vấn nạn căn bản như sau: Trường sở, Giáo viên, Chương trình học, và tệ hại hơn hết là tệ trạng thu học phí, lệ phí cho việc học và dạy kèm cũng như những áp lực vật chất và tinh thần từ phía phụ huynh và giáo viên. Đặc biệt đối với chương trình giáo dục, có những môn học hoàn toàn không cần thiết cho việc phát triển quốc gia vẫn được duy trì trên 30 năm nay và chiếm một thời lượng lớn trong chương trình học cũng như trong các cuộc thi tuyển vào đại học. Đặc biệt đối với trẻ em, có những môn học, tiết mục hoàn toàn không phù hợp với sự phát triển mầm non, mà trái lại có thể tạo ra những phản ứng tiêu cực cho xã hội trong tương lai. Một thí dụ về Quyết định của Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo ngày 22-12-2004 vào mùa thi tuyển sinh từ năm 2005 là, học sinh phải thi tốt nghiệp 1 trong 2 phương án sau đây trước khi được ghi tên vào cuộc thi tuyển vào đại học: - Thứ nhất: Triết học Mac Lenin, Chủ nghĩa xã hội khoa học, Kinh tế chính trị Mac Lenin, Lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam và tư tưởng HCM. - Thứ hai: Triết học Mac Lenin, Kinh tế chính trị Mac Lenin, Chủ nghĩa xã hội khoa học... Hiện tại các môn thi kể trên xuất hiện dưới dạng những môn học tuy có khác “tên” nhưng nội dung vẫn không thay đổi về định hướng xã hội chủ nghĩa … vô địch từ triết lý, khoa học xhcn, kinh tế xhcn, chính trị xhcn v.v… Thiết nghĩ, những môn học nầy không giúp ích gì được trong suy nghĩ của những chuyên viên Việt Nam tương lai ngõ hầu đóng góp cho công cuộc phát triển chung của đất nước. Một thí dụ nữa là nói về sách giáo khoa Đố vui để học của bộ Văn hóa Thông tin. Sách nầy đã gieo vào đầu óc các học sinh ngây thơ những hình ảnh hết sức tiêu cực của xã hôị đương thời. Trong sách trên, đầy rẩy những câu hỏi câu đố đại khái như sau: Mua cái bờm xôm, Tay ôm Thị Hến, Say sưa tới bến, Mặt đỏ phừng phừng, Một phút với cưng, Tiền lương mất sạch. Là gì? Lời giải: Bia ôm. Ngoài ra còn nhiều câu đố về đĩ điếm, Nhà chứa, Karaôkê ôm v.v... Phụ huynh của các em làm thế nào để giải thích cho một đứa em nhỏ thuộc hạn tuổi tiểu học về những vấn nạn hết sức tiêu cực trong xã hội Việt Nam hiện tại? Còn gì để nói nữa đây. Mai Thanh Truyết Một ngày “bức xúc” Ngày Hạ chí 2024

Khởi nghĩa Yên Bái là một cuộc nổi dậy bằng vũ trang bùng phát tại Yên Bái, một phần trong cuộc khởi nghĩa do Việt Nam Quốc dân Đảng (VNQDĐ) tổ chức và lãnh đạo nhằm đánh chiếm một số tỉnh và thành phố trọng yếu của miền Bắc Việt Nam vào ngày 9 tháng 2 năm 1930. Mục đích của cuộc nổi dậy là lật đổ chính quyền thuộc địa của Pháp để xây dựng một nước Việt Nam theo chính thể cộng hòa.[2] Tỉnh lỵ Yên Bái chỉ là một trong những mục tiêu của cuộc Tổng tấn công của VNQDĐ vào quân đội và chính quyền thuộc địa. Lực lượng khởi nghĩa bị đánh bại, đảng viên của VNQDĐ bị truy nã, giam cầm và hành hình. Các lãnh tụ Nguyễn Thái Học và Phó Đức Chính bị Pháp áp giải từ Hà Nội lên Yên Bái xử trảm cùng với 11 người khác sáng sớm ngày 17 tháng 6 năm 1930. Ngày tang Yên Báy 17-6-1930 Kính tặng hương hồn những liệt sĩ đã bỏ mình trong cuộc khởi nghĩa Yên Báy Việt Nam muôn năm! Việt Nam muôn năm! Trong bình minh sương lạnh phủ âm thầm. Mười ba tiếng tung hô bao tráng liệt. Toan lay tỉnh cả toàn dân nước Việt. Gió căm hờn rền rĩ tiếng gào than. Từ lưng trời, sương trắng rủ màn tang. Ánh mờ nhạt của bình minh rắc nhẹ Trên Yên Báy âu sầu và lặng lẽ, Giữa mấy hàng gươm súng toả hào quang, Mười ba người liệt sĩ Việt hiên ngang Thong thả tiến đến trước đài Danh Dự: Trong quần chúng đứng cúi đầu ủ rũ, Vài cụ già đầu bạc lệ ràn rơi Ngất người sau tiếng rú: Ối con ơi! Nét u buồn chợt mơ màng thoáng gợn Trên khoé mắt đã từng khinh đau đớn Của những trang anh kiệt sắp lìa đời, Nhưng chỉ trong giây phút vẻ tươi cười Lại xuất hiện trên mặt người quắc thước. Đã là kẻ hiến thân đền nợ nước, Tình thân yêu quyến thuộc phải xem thường, Éo le thay! muốn phụng sự quê hương Phải dẫm nát bao lòng mình kính mến. Nhưng này đây, phút thiêng liêng đã đến. Sau cái nhìn chào non nước bi ai, Họ thản nhiên, lần lượt bước lên đài Và dõng dạc buông tiếng hô hùng dũng. “Việt Nam muôn năm!” Một đầu rơi rụng, “Việt Nam muôn năm!” Người kế tiến lên. Và Tử Thần kính cẩn đứng ghi tên Những liệt sĩ vào bia người tuẫn quốc, Sau Đức Chính, đây là phiên Thái Học, Anh nghiêng mình trước xác những anh em, Rồi mĩm cười, Anh ngảnh mặt nhìn xem Những kẻ đến quan chiêm đoàn liệt sĩ Để từ biệt những bạn đồng tâm chí. Tiếng tung hô bổng nổi, vang trời cao, Nhưng liền theo Anh đã bị xô vào Chiếc gươm máy giăng tay chào, lặng lẽ. Đao xuống, đầu rơi, máu đào tung toé. Người anh hùng nước Việt thôi còn đâu! Lũ thực dân giám sát đúng nhìn nhau Như trút sạch hết những đìều lo ngại Và xoa tay chúng thở dài khoan khoái, Trong rừng người ứa lệ, Nguyễn Thị Giang Nén nỗi đau như cắt xé can tràng Đứng ngơ ngác lặng người bên Hữu Cảnh. Trong nắng sớm, gió căm hờn quát mạnh Như thề cùng những tử sĩ anh linh Vang dội cùng trên đất Việt điêu linh Những tiếng thét uy hùng vì giống Việt. Việt Nam muôn năm! Việt Nam muôn năm! Như tan trong gió mạnh khóc vang rầm Mười ba tiếng tung hô bao tráng liệt Cố lay tỉnh cả toàn dân nước Việt. Thân anh hùng đã nát dưới ngàn cây Nhưng tiếng hô còn phảng phất đâu đây, Mười lăm năm sau ngày sầu Yên Báy, Toàn thể giống Tiên Rồng cùng đứng dậy, Cố đuổi loài tham bạo khỏi non sông, Hơn hai năm đất Việt máu pha hồng Mà chiến sĩ vẫn một lòng cương quyết Thề tranh đấu đến khi nào nước Việt Được hoàn toàn đôc lập mới ngừng tay. Thế là dòng máu vọt dưới trời mây Một buổi sáng mười lăm năm về trước Đã vẽ được cảnh anh hùng nguyện ước. Đưa non sông ra khỏi chốn u trầm Cả toàn dân nước Việt đến muôn năm Vẫn ghi tạc trong tâm ngày hôm ấy, Ngày hôm ấy, ôi! ngày tang Yên Báy! Việt Nam muôn năm! Việt Nam muôn năm! Xé nát màn sương lạnh phủ âm thầm, Mười ba tiếng tung hô bao tráng liệt Đã lay tỉnh cả toàn dân nước Việt. Đằng Phương – Nguyễn Ngọc Huy Bài thơ này từng được sử dụng trong sách giáo khoa miền Nam trước đây.

Lakewood Church của Giáo sĩ Joel Osteen Joel Osteen thừa kế Lakewood Church và mục vụ truyền hình từ cha anh, một mục sư Baptist miền Nam. Ông thành lập chương trình truyền hình của Lakewood và sản xuất các bài giảng trên truyền hình của cha mình trong 17 năm. Vào tháng 1 năm 1999, cha anh, John, qua đời vì một cơn đau tim. Hai tuần sau khi cha anh qua đời, Joel đảm nhận vai trò mục sư và nhà truyền giáo trên truyền hình của John mặc dù được đào tạo rất ít về tôn giáo chính thức. Năm 2003, Lakewood mua lại Trung tâm Compaq, nơi từng là sân nhà của đội bóng rổ NBA Houston Rockets. Việc trùng tu mất 15 tháng và tiêu tốn hơn 105 triệu USD. Lễ khai mạc Lakewood Church có sự tham dự của 56.000 người và bao gồm những vị khách nổi tiếng như Thống đốc Texas, Rick Perry và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi. Năm 2006, Osteen lọt vào danh sách 10 người hấp dẫn nhất của Barbara Walters. Đến năm 2008, kênh truyền hình phục vụ hàng tuần của nhà thờ đã được xem ở hơn 100 quốc gia. Joel và gia đình được mời tham dự bữa sáng Phục sinh do Tổng thống Barack Obama tổ chức tại Nhà Trắng năm 2010. Kể từ đó, chương trình phát sóng của Nhà thờ Lakewood đã phát triển theo cấp số nhân và có thể được xem ở 100 quốc gia khác nhau. Joel đã mở rộng cả hội thánh và mục vụ truyền hình trên toàn cầu. Nhà thờ chào đón hơn 50.000 giáo dân mỗi tuần. Các bài giảng trên truyền hình hàng tuần của Osteen được trung bình bảy triệu người xem mỗi tuần và 20 triệu người mỗi tháng. Dù không có bằng cấp chính thức nhưng anh đã trau dồi kỹ năng rao giảng của mình đến mức hoàn hảo dưới sự hướng dẫn của cha mình. Để chuẩn bị cho bài giảng của mình, Osteen ghi nhớ các bài phát biểu của mình và sau đó nghe lại chính mình trên băng. Ông tự nhận rằng anh cố gắng dạy các nguyên tắc Kinh thánh một cách đơn giản và dễ hiểu, tập trung vào sức mạnh của tình yêu thương và thái độ tích cực. Năm 2004, Joel viết cuốn sách đầu tiên “Cuộc sống tươi đẹp nhất của bạn ngay bây giờ” - Your Best Life Now. Cuốn sách được tiếp thị như một cuốn sách có tư duy tích cực, nó đứng đầu danh sách Sách bán chạy nhất của New York Times và ở đó trong 200 tuần. Sự nổi tiếng của cuốn sách nầy và các bài giảng của ông đã cho phép Joel mang thông điệp "Sống hết khả năng của bạn" – “live at your full potential” đến các đấu trường thể thao cháy vé trên khắp thế giới. Cuốn sách thứ hai của ông “Trở thành một người tốt hơn” - "Become A Better You" xuất bản năm 2005, đã bán được bốn triệu bản và được cho là đã mang về cho mục sư hơn 13 triệu USD tiền ứng trước và tiền bản quyền. Năm 2005, Osteen bắt đầu chuyến du lịch qua 15 thành phố của Hoa Kỳ để ủng hộ cuốn sách của mình và ông đã thuyết giảng cho rất đông người tại mỗi địa điểm. John McCain từng mô tả Osteen là tác giả truyền cảm hứng yêu thích của ông. Joel Osteen đã viết hơn 20 cuốn sách trong suốt sự nghiệp của mình, bao gồm cuốn sách mới nhất "Quy tắc ngày của bạn: 6 chìa khóa để tối đa hóa thành công và tăng tốc ước mơ của bạn" - "Rule Your Day: 6 Keys to Maximizing Your Success and Accelerating Your Dreams" và "Sự vĩ đại hơn của bạn đang đến: Khám phá con đường dẫn đến Tương lai của bạn Lớn hơn, Tốt hơn và Tươi sáng hơn". - "Your Greater is Coming: Discover the Path to Your Bigger, Better, and Brighter Future." Đừng bỏ lỡ chiếc bát gốm xinh đẹp và đa năng này được trang trí bên ngoài và bên trong với 2 Corinthians 9:8, “Và Đức Chúa Trời có thể ban phước dồi dào cho bạn, để trong mọi lúc, có đủ những gì bạn cần, bạn sẽ làm đủ mọi việc lành.” Hoàn hảo cho bất cứ nơi nào trong nhà hoặc văn phòng của bạn, hãy để chiếc bát dồi dào bằng gốm này là lời nhắc nhở về những phước lành dồi dào mà Chúa dành sẵn cho bạn. Giáo sĩ Joel Osteen tuyên bố:”Không ích kỷ khi dành thời gian cho bạn. Bạn cần thời gian để sảng khoái, tái tạo năng lượng. Bạn không nên bận rộn đến mức không có thời gian ở một mình, thời gian để cười, thời gian để tập thể dục. Bạn cần giải trí. Bạn cần những thứ giúp bạn giữ thăng bằng.” - It’s not selfish to take time for you. You need time to get refreshed, to reenergize. You shouldn’t be so busy that you don’t have time to be alone, time to laugh, time to exercise. You need recreation. You need things that keep you in balance. Người viết đã từng nghe Giáo sĩ Joel Osreen ba lần ở Lakewood Church. Ờ lần đầu tiên, vì là khách đến lần đầu cho nên được hướng dẫn ngồi hàng ghế đầu tiên, và có dịp quan sát kỹ lưỡng buổi thuyết giảng. Buổi lễ hôm đó cách đây độ 4 năm có khoảng 10.000 người tham dự. Không giống như các buổi lễ ở các nhà thơ Cơ Đốc Giáo, nói là buổi lễ chứ thật sự là một buổi diễn thuyết của ông lồng khung trong những câu chuyện ngoài đời, chuyện gia đình vợ con ông làm từ thiện và sống chung với một bộ lạc ở Phi Châu một thời gian cũng như các sự giúp đỡ và cố gắng giải thích cho người dân sống một cách “văn minh hơn”. Trong suốt buổi giàng thỉnh thoảng có chen vào những bản nhạc vui tươi và giáo sĩ cũng nhảy múa như một ca sĩ, hay kịch sĩ…Người viết cũng hiểu “lỏm bỏm” ý nghĩa của bài giàng hôm đó là…Bạn cần thời gian để sảng khoái, tái tạo năng lượng. Bạn không nên bận rộn đến mức không có thời gian ở một mình, thời gian để cười, thời gian để tập thể dục. Bạn cần giải trí. Bạn cần những thứ giúp bạn giữ thăng bằng… Cuối buổi lễ một ly rượu lễ nhỏ được mang đến tận tay… Vui, hữu ích, thông thoáng, thực tế, và rất “đời thường”, người viết được khai tâm về một nét giảng đạo độc đáo của Giáo sĩ Joel Osteen. Mai Thanh Truyết

Một câu hỏi ngớ ngẩn Sáng nay 25/5/2024, như thường lệ người viết đi xuống nhà mở TV xem tin tức. Một xướng ngôn viên của Đài NBC đang đọc tin tức thời tiết trong ngày:”Nhiệt độ hôm nay lúc 3pm “cực kỳ” nóng lên tới 92oF…Nhưng so với cách đây 11 năm năm, cũng vào ngày nầy nhiệt độ nóng nhứt là 97oF, hậu quả của sự thay đổi khí hậu!”. Thực sự, sau khi nghe những lời trên, người viết tự hỏi:”Hậu quả của sự thay đổi khí hậu phát xuất hay bắt đầu từ lúc nào? Hôm nay? Hay 11 năm về trước? Hay từ thế kỷ trước?”. Mặc dù cũng có một ít vốn kiến thức về sự thay đổi thời tiết của quả địa cầu theo thời gian, trái đất có lúc nóng lên, cũng có lúc “mát” lại, người viết trong hơn 40 năm qua, cũng thấy được sự thay đổi nầy, nhiệt độ bầu khí quyển … có trồi, có sụt; nhưng khi đưa đến “kết luận” (hay giả thuyết) là đến năm 2100 nếu con người không giảm sự phát thải khí carbonic (CO2) trở về định mức của năm 1995, nhiệt độ không khí sẽ tăng thêm 2oC và thế giới sẽ đối diện trước một hiểm họa toàn cầu. Cũng như một kết luận hết sức chắc nịch của một số nhà khoa học của Nhóm Globalist đang khuynh đão thế giới bằng cách cổ súy, tuyên truyền và áp đặt ảnh hưởng bằng những luật lệ về môi trường là:”Nếu nồng độ của khí carbonic trong bầu khí quyển đạt đến 400 mg/m3 thì thế giới sẽ có xáo trộn.” Nhưng vào năm 2019, đài thiên văn ở Hawai đo được nồng độ trên lên đến 419 mg/m3… nhưng gần 8 tỳ nhân mạng đang sống trên thế giới vẫn sinh hoạt như bình thường… ngoại trừ những người già yếu hay bịnh hoạn! Như vậy, sự thay đổi khí hậu có thật hay không? Câu trả lời là CÓ. Nhưng sự “CÓ” nầy chỉ là một chu kỳ tuần hoàn của thiên nhiên, chu kỳ ấm và chu kỳ lạnh. Mỗi chu kỳ kéo dài hàng chục thế kỷ… Một vài biến động bất thường như thời tiết lạnh quá xảy ra trong chu kỳ ấm, hay những lúc nhiệt độ tăng cao hàng 100oF trong chu kỳ lạnh…chúng ta có thể xem như là những lúc trái gió trở trời của trời đất mà thôi. Hy vọng những suy nghĩ bất chợt trên sẽ mang lại cho Bà Con một nụ cười mỉm chi cọp ngày thứ bảy! Người có biệt danh Anh Ba Da Cam

Dự án kinh đào Funam Techo của Cambodia Dự án kinh đào Funan Techo, ước tính trị giá khoảng 1,7 tỷ USD, là một kinh đào nhân tạo nối các cảng biển của Cambodia ở phía Tây Nam với sông Mekong. Theo tin tức từ phía Cambodia, kênh dài 180km đi qua 6 tỉnh với tổng số dân 1,6 triệu người sinh sống hai ven bờ sông. Theo thiết kế, kinh FunanTecho sẽ rộng 100m ở thượng nguồn, 80m ở hạ lưu và có độ sâu là 5,4m. Kênh Funan được cho là sẽ tạo ra một tuyến đường thủy nối thủ đô Phnom Penh với bờ biển và quan trọng hơn là cảng nước sâu duy nhất của Campuchia tại hải cảng Ream thuộc tỉnh Kep, cách Hà Tiên 50 Km. Dự án lớn này nằm trong số các dự án cơ sở hạ tầng ưu tiên được chính phủ Hun Manet ban hành kể từ khi nhậm chức vào tháng 8/2023. Nghiên cứu khả thi của dự án hiện đã được hoàn thành và chính phủ Cambodia ước tính sẽ mất 4 năm để xây dựng. Đây là dự án cơ sở hạ tầng mới nhất do TC tài trợ và thực hiện qua thỏa thuận ngày 11/10/2023 giữa ông Sun Chanthol, Đệ Nhất Phó Thủ Tướng kiêm Chủ tịch Hội đồng Phát triển Cam Bốt – và ông Chu Dũng (Zhou Young), đại diện Công ty Cầu Đường TC/ CRBC - China Road and Bridge Corporation về Dự án Đường Thủy Tonle Bassac và Hệ Thống Hậu Cần - The Tonle Bassac Navigation and Logistics System Project, tại Pnom Penh. Việc xây dựng kinh dự kiến sẽ giảm đáng kể chi phí vận tải, ước tính tiết kiệm khoảng 170 USD cho một container 20 feet và 223 USD cho một container 40 feet, tương đương với việc giảm 16% tổng chi phí vận chuyển. Hiệu quả chi phí này sẽ không chỉ mang lại lợi ích cho doanh nghiệp mà còn cho người tiêu dùng, vì chi phí vận chuyển thấp hơn có thể dẫn đến các sản phẩm có giá cả phải chăng hơn. Không còn nghi ngờ gì nữa, do kết nối đường thủy về cơ bản đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, nó cho phép tiếp cận các nguồn tài nguyên, thương mại và vận tải. Theo nghiên cứu của chính phủ Cambodia, tỷ suất hoàn vốn nội bộ của nền kinh tế dao động trong khoảng từ 20% đến 31%, cho thấy tiềm năng sinh lời cao và sự phát triển kinh tế đầy hứa hẹn. Ngoài ra, kinh đào sẽ có tác động sâu rộng, thúc đẩy sự phát triển của các khu công nghiệp, thúc đẩy dây chuyền sản xuất và tăng cường chuỗi cung ứng trong các lĩnh vực then chốt, đặc biệt là nông nghiệp và chăn nuôi thủy sản. 1. Dự án Kinh đào Funan Techo Sự hình thành dự án bắt nguồn từ TT Hun Sen trước khi ông nhường ngôi vị Thủ tướng cho con là Hun Manet. Ngày 19/5/2023, Hunsen trong một cuộc họp nội các đưa ra quyết định về “Dự án Đường Thủy Tonlé Bassac và Hệ Thống Hậu Cần” và ngay sau đó, dự án được toàn thể Quốc hội Cambodia thông qua ngày 07/06/2023, với việc thành lập Ủy Ban Liên Bộ để thực thi dự án Kinh đào Funan Techo. Tiếp theo, vào ngày 8/8/2023, Chính phủ Cambodia thông báo cho Ban Thư ký Ủy Hội Sông Mekong – Mekong River Commission - MRC về Dự án Kênh đào Funan Techo, ngay khi Manet lên nắm quyền. Cambodia đã thông báo cho Ban Thư ký Ủy ban sông Mekong, một cơ quan giám sát khu vực, về kế hoạch xây dựng một con kênh “trên dòng phụ của sông Mekong” và cho biết tác động sẽ chỉ giới hạn ở “bụi trong không khí và tiếng ồn” từ công trường. Tuy nhiên, TS Brian Eyler, Giám đốc Chương trình Năng lượng, Nước và Tính Bền vững của Trung tâm Stimson có trụ sở tại Washington, D.C., lập luận rằng: dựa trên các bản đồ do chính quyền Cambodia đệ trình lên MRC, là không thể phủ nhận việc kinh đào sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến dòng chính của sông Mekong và tác động đó sẽ lớn hơn nhiều so với những gì Cambodia tuyên bố. Theo bản đồ trình lên Ban Thư ký Ủy ban sông Mekong, dự án Kinh đào Funan sẽ đi qua cộng đồng trong hình kèm theo, ở tỉnh Kandal, dọc theo sông Bassac. Chính quyền địa phương và người dân cho biết họ đã nhận được thông tin trái ngược nhau về tuyến đường được đề xuất. Nhưng thực sự, theo sơ đồ của dự án, kinh đào bắt đầu từ dòng chính của sông Mekong trước khi chia hai nhánh sông Tiền và sông Hậu, nghĩa là kinh đã chuyển nước từ dòng chính, làm giảm thiểu lưu lượng nước vào Đồng bằng sông Cửu Long, nguồn tai nguyên nước chính tại nơi đây. Đây chính là điểm mấu chốt của vấn đề. Cũng theo ông Brian Eyler, dự án kinh đào Funan Techo có thể tạo ra những tác động môi trường và xã hội cho Đồng bằng Sông Cửu Long, nhưng "không theo cách đang được thảo luận rộng rãi tại Việt Nam". Ông tiếp qua phỏng vấn của đài RFA:” Nếu các thông số sơ bộ trước đây được đăng trên tờ Khmer Times là chính xác thì con kênh này sẽ nối dòng chính sông Mekong với đại dương ở Kep chứ không chỉ sông Bassac. Dự án kênh đào này sẽ bắt đầu tại Prek Takeo, cách Phnom Penh khoảng 30 km về phía hạ lưu trên sông Mekong. Sau đó nó giao với sông Bassac cách Phnom Penh khoảng 60 km về phía hạ lưu. Từ đó nó băng qua vùng đồng bằng ngập nước rộng lớn ở tỉnh Takeo và cuối cùng gặp biển ở tỉnh Kep. Kênh đào sẽ đóng một vai trò quan trọng có tính chiến lược đối với Campuchia. Vì nó sẽ cho phép vận tải và hàng hóa di chuyển từ đại dương đến Phnom Penh và các điểm ở giữa, đồng thời giúp Campuchia tránh tuyến đường thủy đi qua Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam. Hiện tại, tất cả các tuyến vận chuyển đường biển lớn đến và đi từ Cambodia đều phải đi qua Việt Nam khoảng 200 km. Tàu bè hiện được tự do đi lại mà không bị đánh thuế, nhưng kinh đào mới sẽ mang lại cho Cambodia quyền tự do tiến hành thương mại xuyên đại dương từ các khu công nghiệp nội địa mà không bị cản trở. Tính toán đơn giản cho thấy nó sẽ cần ít nhất 77 triệu mét khối nước để lấp đầy kinh Funan khi nó hoàn thành. Nước sẽ được chuyển từ dòng chính sông Mekong và sông Bassac. Điều quan trọng là sông Bassac là một phần của hệ thống sông Mekong. Sông Bassac là nhánh phân lưu lớn nhất của sông Mekong, tách ra khỏi dòng chính sông Mekong tại Phnom Penh. Lấy thêm nước ra khỏi sông Bassac và dòng chính sông Mekong có thể sẽ hạ thấp mực nước sông Mekong tại Phnom Penh với một lượng không xác định.” Nên nhớ, sông Bassac khi chảy vào Việt Nam được gọi là sông Hậu, đi qua các tỉnh An Giang, Hậu Giang, Cần Thơ, Đồng Tháp, Sóc Trăng, Vĩnh Long và Trà Vinh. Theo Hiệp định Mekong năm 1995, các dự án ảnh hưởng đến dòng chính phải được MRC “đánh giá kỹ thuật,” nhận ý kiến đóng góp từ các quốc gia thành viên bao gồm Việt Nam, cũng như Lào và Thái Lan. Ban Thư ký MRC có cho biết là họ đã “yêu cầu và đang chờ thêm thông tin từ Cambodia”. Trong cuộc viếng thăm chính thức Hà Nội ngày 11/12/2023, Thủ tướng Cam Bốt Hun Manet đã giải thích cho người đồng cấp Việt Nam Thủ tướng Phạm Minh Chính rằng Dự án Funan Techo sẽ không ảnh hưởng tới hệ thống dòng chảy sông Mekong. Hình ảnhThủ tướng Campuchia Hun Manet gặp Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tại Hà Nội hôm 11/12/2023 Ngày 09/04/2024: Cựu Thủ tướng Hun Sen, hiện là Chủ tịch Thượng Viện Cambodia đã lên tiếng phủ nhận con kinh Funan Techo sẽ tạo thuận lợi cho các tàu quân sự TC từ Căn cứ Hải Quân Ream ở tĩnh Kep đi lên dòng sông Mekong. Vào năm 2023, các quan chức Cambodia phủ nhận việc xây cầu tàu mới dài 363m tại Ream nhằm mục đích làm nơi neo đậu cho hàng không mẫu hạm. Chính điều nầy làm cho thế giới nghi ngờ thêm về lợi ích kinh tế và quân sự trong âm mưu năm trong chính sách One Belt - One Road của TC mà Cambodia là kẻ tiếp tay. Ông viết trên Diễn Đàn X: “Tại sao Cambodia lại đưa quân TC vào đất nước của mình, điều đó vi phạm Hiến Pháp. Và tại sao TC lại đem quân vào Cambodia, đi ngược với nguyên tắc tôn trọng sự độc lập của Cambodia.” 2. Phản ứng của Việt Nam Việt Nam hôm 11/4/2024 lên tiếng kêu gọi Cambodia chia xẻ tin tức về dự án kinh đào Funan Techo, trong một động thái cho thấy mối lo ngại của Hà Nội, tương tự như Washington, về khả năng dự án cơ sở hạ tầng mới nhất do TC hậu thuẫn ở Cambodia có thể được xử dụng cho mục đích quân sự. Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Đoàn Khắc Việt nói trong cuộc họp báo trên rằng:“Việt Nam rất quan tâm đến dự án kinh Funan Techo và cũng đã đề nghị phía Cambodia phối hợp chặt chẽ với Việt Nam và Ủy hội sông Mekong Quốc tế trong việc chia xẻ thông tin và đánh giá tác động của công trình nầy đối với tài nguyên nước và môi trường sinh thái của khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long để bảo đảm hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông và người dân sinh sống trong khu vực”, Ông Việt nói thêm rằng Việt Nam ủng hộ nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội của các nước sông Mekong, nhưng “cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường hợp tác để quản lý và xử dụng hiệu quả, bền vững nguồn nước sông Mekong” vì sự phát triển bền vững của lưu vực, lợi ích của các cộng đồng người dân, tương lai của các thế hệ mai sau và tình đoàn kết giữa các quốc gia ven sông. Về phía Washington cũng kêu gọi Cambodia minh bạch hơn về dự án kinh đào mà một số nhà quan sát cho rằng có thể được xử dụng để tăng cường sự hiện diện quân sự của TC tại quốc gia Đông Nam Á, gây ra mối đe dọa an ninh tiềm tàng cho các nước láng giềng trong khu vực như Việt Nam, theo Bloomberg. Việc bang giao giữa hai Việt – Miên ngày càng căng thẳng khi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế thông báo sự hiện diện của hai tàu chiến TC từ tháng 12/2023 ở cảng sâu Ream.Các quan chức Campuchia nhiều lần phủ nhận để cho bất kỳ thế lực nước ngoài nào xử dụng căn cứ gần thành phố cảng Sihanoukville. Mãi cho đến nay, Việt Nam vẫn tiếp tục “năn nỉ:” Thủ tướng Phạm Minh Chính hôm 6/5 tiếp Phó Thủ tướng Campuchia Neth Savoeun nhân dịp ông sang Việt Nam dự lễ kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ, trong bối cảnh hai nước lời qua tiếng lại về kinh đào Funan Techo. Trong cuộc gặp, Mạng thông tin chính phủ (VGP News) dẫn lời ông Chính nói rằng Việt Nam “mong muốn cùng Cambodia và các quốc gia trong lưu vực sông Mekong hợp tác chặt chẽ trong các hoạt động xử dụng, quản lý, bảo vệ và phát triển bền vững dòng sông Mekong trên cơ sở Hiệp định Mekong và các quy định của Ủy hội sông Mekong Quốc tế, bảo đảm hài hòa lợi ích của các quốc gia ven sông vì sự phát triển bền vững của lưu vực, lợi ích của cộng đồng người dân trên lưu vực”. Cũng cần nên nhớ, sau khi Cambodia dỡ bỏ các cơ sở tại căn cứ, vốn được xây dựng một phần bằng nguồn tài trợ của Mỹ trước năm 1975 và cũng là nơi tổ chức các cuộc tập trận quân sự của Mỹ trước đây, TC bắt đầu tài trợ cho việc cải tạo căn cứ này. Ngày 23/4/2024, lần đầu tiên Ủy Ban Sông Mekong Việt Nam đã tổ chức tại thành phố Cần Thơ một Hội thảo về ‘Dự án Kinh đào Funan Techo’. Ở đây có hai tiêu điểm thảo luận quan trọng đã được Hội nghị nhấn mạnh là cần nghiên cứu kết quả thực hiện ‘Hướng dẫn đánh giá tác động môi trường xuyên biên giới’ (gọi tắt là TbEIA), cùng với việc xem xét kết quả thực hiện ‘Thủ tục Thông báo, Tham vấn trước và Thỏa thuận’ (Viết tắt là PNPCA) của Ủy hội Mekong quốc tế (MRC) đối với dự án nói trên. Về phía Việt Nam luôn ủng hộ, vui mừng và đánh giá cao về những thành tựu Cambodia đã đạt được trong thời gian qua. Đối với dự án kinh đào Funan Techo, Việt Nam rất quan tâm và tôn trọng lợi ích chính đáng của Cambodia theo tinh thần của Hiệp định Mekong 1995, phù hợp với các quy định liên quan của Ủy hội sông Mekong và quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống giữa hai nước”. Thật ra, nghiên cứu tác động môi trường (TbEIA) và tiến hành thủ tục thông báo (PNPCA) đáng ra đã phải được gióng lên như là những hồi chuông báo động ngay từ cách đây hàng năm trời, lúc Cambodia bắt đầu công khai rộng rãi cho các cơ quan liên đới. Bởi vì, về thực chất, nếu dự án Funan Techo được tiến hành như dự tính, thì đấy là chiếc đinh cuối cùng ‘đóng vào quan tài’ Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), theo nhận định của TS Brian Eyler, một chuyên gia về Tiểu vùng sông Mekong ở Stimson Center, nói với RFA. Gần đây nhứt, Đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam hôm 5/5 tiếp tục lên tiếng thúc giục Cambodia phối hợp chặt chẽ và chia xẻ thông tin với Việt Nam và các nước trong Ủy hội sông Mekong để đánh giá đầy đủ tác động của dự án cơ sở hạ tầng do TC hậu thuẫn ở Cambodia. 3. Quan ngại từ các nhà khoa học Đài BBC đã nhận được ý kiến từ một số nhà khoa học Việt Nam và quốc tế, bày tỏ quan ngại về dự án kinh đào Phù Nam Techo, nhứt là tác tác động về môi trường. Ông Brian Eyler mới đây chia sẻ với BBC News tiếng Việt rằng cần phải dừng dự án này cho đến khi có những đánh giá đầy đủ về tác động kinh tế và môi trường đối với Đồng bằng sông Cửu Long. Các tác động thật sự sẽ làm giảm dòng chảy từ Cambodia về Việt Nam qua vùng đồng bằng bồi đắp và có thể làm sụt giảm lượng nước hiện có một cách nghiêm trọng ở Cambodia, phía nam kênh đào và đồng thời tại các tỉnh An Giang và Kiên Giang. Nhà nghiên cứu độc lập Rim Sokvy, Cambodia, nói rằng trong chuyến thăm của ông Hun Manet đến Việt Nam, Cambodia đã trình bày kết quả của nghiên cứu về kinh đào Phù Nam Techo đến Việt Nam. Nghiên cứu này không cho thấy tác động về môi trường đối với sông Mekong. Nếu kết quả nghiên cứu mà phía Việt Nam khác với Cambodia thì điều này có thể khiến Việt Nam thách thức Cambodia liên quan đến dự án này, ông Rim Sokvy nói. 4. Vai trò của Ủy hội Sông Mekong Ủy hội Sông Mekong – Mekong River Commission thay thế Ủy ban Sông Mekong – Mekong River Committee (1957-1976) và Ủy ban Lâm thời Mê Công – Mekong River interim Committee (1978-1992), được thành lập sau khi ký kết Hiệp định Mekong năm 1995 về “Hợp tác phát triển bền vững lưu vực sông Mekong”. Ủy hội sông Mekong quản lý việc phân bổ và xử dụng nước sông Mekong của bốn quốc gia Thái Lan, Cambodia, Việt Nam và Lào. MRC được thành lập năm 1995 theo Hiệp định và Thủ tục Sông Mekong 1995 – 1995 Mekong Agreement Procedures, gọi tắt là Hiệp định Mekong 1995 được ký và có hiệu lực tại Chiang Rai, Thái Lan vào ngày 5 tháng 4 năm 1995. Ngày 5 tháng 4 năm 2010, nguyên thủ các nước Thái Lan, Cambodia, Việt Nam và Lào gặp nhau tại Hua Hin, Thái Lan trong Hội nghị thượng đỉnh MRC đầu tiên kỷ niệm 15 năm thông qua Hiệp định Mekong 1995. Các bên đã thông qua tuyên bố chung, Tuyên bố Hua Hin tái khẳng định cam kết của họ trong việc thực hiện Hiệp định 1995. Hiệp định năm 1995 là kết quả của hơn 40 năm nỗ lực cấp khu vực và siêu khu vực nhằm quản lý tài nguyên của Đồng bằng sông Cửu Long. HIệp định sông Mekong 1995 là tiền đề và là mốc thảo luận cho tất cả vấn đề liên quan đến sông Mekong của Ủy hội sông Mekong. Hiệp định này bao gồm một số nhiều điều khoản, trong đó việc các thành viên cam kết sử dụng nước trên lưu vực một cách hợp lý, công bằng. Trong Điều 3. Có ghi rõ các lĩnh vực trọng tâm của quản lý rủi ro về mất mát và thiệt hại liên quan đến tác động của biến đổi khí hậu Đối với các quốc gia thành viên, mục đích là hỗ trợ các cơ quan lập kế hoạch quốc gia hiểu và đánh giá các tác động dự kiến của biến đổi khí hậu, các tương tác với sự phát triển nhanh chóng và các nhu cầu/phạm vi thích ứng phù hợp với lưu vực sông Mekong. Phương pháp ước tính tổn thất và thiệt hại cũng như các công cụ được phát triển được ưu tiên giải quyết các vấn đề có tính chất xuyên biên giới và ảnh hưởng đến các nhóm dễ bị tổn thương nhất. Các yếu tố chính để thực hiện là: • Giám sát biến đổi khí hậu ở hạ lưu vực sông Mekong và các tác động đến tình trạng độ sâu bao gồm mực nước biển dâng và xâm nhập mặn; • Giám sát tình trạng thích ứng và thiệt hại; • Phát triển các công cụ dự đoán chung về những thay đổi thủy văn trong chế độ sông do khí hậu và các kịch bản phát triển; • Phát triển thông tin dự báo ngắn hạn và dài hạn về lũ lụt và hạn hán; • Thu thập và đối chiếu các công cụ và dữ liệu tác động bao gồm thiệt hại do lũ lụt/hạn hán, thủy sản, tác động xã hội và môi trường; • Thực hiện các nghiên cứu trên toàn lưu vực để giải quyết các vấn đề về an ninh lương thực và thay đổi sinh thái có thể xảy ra do biến đổi khí hậu; • Xây dựng năng lực ở các nước thành viên để đánh giá tác động và tình trạng dễ bị tổn thương của biến đổi khí hậu, xử dụng các công cụ sẵn có cũng như hỗ trợ và thí điểm các phương án thích ứng; • Thúc đẩy hợp tác và cung cấp thông tin chất lượng cao để lồng ghép thích ứng với biến đổi khí hậu vào các chính sách phát triển; • Tương tác và trao đổi thông tin với các bên liên quan; • Chuẩn bị và thống nhất chiến lược thích ứng với sự biến đổi khí hậu và phân tích liên quan để hỗ trợ lập kế hoạch phát triển lưu vực; • Cơ quan đầu não quốc gia về biến đổi khí hậu và cơ quan chủ quản quốc gia thuộc các lĩnh vực trọng điểm của MRC: - Các tổ chức phi chính phủ trong nước và quốc tế; - Khu vực riêng tư; - Chính quyền và cộng đồng địa phương; - Các tổ chức có năng lực và chương trình thích ứng với biến đổi khí hậu ở khu vực Mekong; • Các đối tác phát triển hỗ trợ CCAI thông qua hợp tác tài chính và kỹ thuật; Và trong Điều 7. Các hoạt động, kết quả chính cho đến nay: • Giám sát Khí hậu, Thủy văn và Thích ứng; • Báo cáo thường xuyên về hiện trạng biến đổi khí hậu và thích ứng ở lưu vực sông Mekong; • Dữ liệu thích ứng với biến đổi khí hậu, mô hình hóa tác động và hệ thống hỗ trợ quyết định; • Nghiên cứu trên toàn lưu vực về Tác động của Khí hậu đến lũ lụt, hạn hán và các chiến lược thích ứng; • Nghiên cứu trên toàn lưu vực về tác động của Biến đổi khí hậu đối với An ninh lương thực và Hệ sinh thái; • Chuẩn bị chiến lược thích ứng. Tuy nhiên, Hiệp định cũng có các lưu ý, bao gồm: • Các thành viên MRC không có quyền phủ quyết (veto) dự án của các nước thành viên. • Uỷ hội Sông Mekong không có thẩm quyền về mặt pháp lý ra quyết định chống lại một nước thành viên. • MRC có quyền bắt buộc các nước có dự án khai thác nước trên dòng chính sông Mekong phải cung cấp đầy đủ thông tin về các tác động của dự án. • Những tin tức này có thể được cộng đồng xử dụng để vận động việc nghiên cứu thêm các tác động xuyên quốc gia hoặc dừng dự án. Điều nầy cũng chỉ là “một đề nghị” chứ không có tính cách chung quyết. Như vậy, qua Hiệp định Mekong 1995, không còn quyền phủ quyết của một thành viên phản đối các dự án xây dựng trên dòng chính của sông Mekong như dưới “thời” Ùy ban Sông Mekong – Mekong River Committee trước năm 1995 nữa. Và Việt Nam chỉ đành bó tay mà thôi, không có hy vọng gì kiện Cambodia trong dự án kinh đào Funan Techo của nước nầy ra Tòa án Quốc tế được. 5. Thay lời kết Kênh đào Funan Techo có chiều dài 180 km, nối cảng sông Phnom Penh với vịnh Thái Lan ở tây nam Campuchia, đi qua các tỉnh Kandal, Takeo, Kampot và Kep. Kênh được dự kiến bắt đầu vào cuối năm 2024 và sẽ đi vào hoạt động vào năm 2028. Chính phủ Cambodia cho biết kinh đào sẽ giúp phục vụ giao thông thủy nội địa. Ngay đầu nguồn của con kinh thuộc tỉnh Kandal sẽ nối liền với đầu sông Bassac, tức là sông Hậu có độ cao trung bình không quá 10 mét so với mực nước biển. NHư vậy, Kinh Funan sẽ dần nước từ hai nguồn chính: - Từ dòng chính cùa sông Mekong và từ sông Bassac. Chúng ta thừ hình dung… sẽ còn bao nhiêu lượng nước còn lại của sông Mekong để đổ về sông Tiền và sông Hậu. Theo ước tính cần phải chuyển 77 triệu thước khối nước mới làm đầy chiều dài 180 km của con kinh. Như vậy, câu hỏi được đặt ra là: Thực sự, chủ đích của việc xây dựng kinh đào trên là gì? Ai đứng đằng sau lưng và chống lưng cho Cambodia về kỹ thuật và nguồn vốn? Nói về căn cứ quân sự Ream, nằm cách đảo Phú Quốc của Việt Nam chỉ khoảng 30 km, và cách Hà Tiên 50 km, Bộ Quốc phòng Cambodia thường xuyên bác bỏ, nhấn mạnh Điều 53 của Hiến pháp có nội dung ngăn cấm Cambodia cho nước ngoài lập căn cứ quân sự trên lãnh thổ của mình. Tuy nhiên, các tuyên bố của ông Hun Sen và ông Hun Manet không khiến các nước phương Tây, cụ thể là Mỹ, và cả Việt Nam bớt đi quan ngại về khả năng Ream có thể trở thành một tiền đồn nước ngoài của TC. Căn cứ Ream từng là khu vực huấn luyện hải quân chung giữa Mỹ và Cambodia. Tuy nhiên, tháng 10/2020, chính phủ Phnom Penh cho đập phá các cơ sở được Hoa Kỳ xây trước đó ở Ream. đã được TC tài trợ mở rộng và khánh thành vào tháng 06/2022. Đây là một căn cứ có vị trí chiến lược bên bờ vịnh Thái Lan, ngang nhiên trở thành tiền đồn của TC tại khu vực nam Biển Đông, nơi Bắc Kinh đòi chủ quyền đến 80%. Phản ứng mới nhất từ phía Mỹ liên quan đến Ream là từ ông Daniel Kritenbrink, Trợ lý Ngoại trưởng Hoa Kỳ là vào ngày 7/3 rằng:”Hoa Kỳ và một số quốc gia trong khu vực đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về mục đích, tính chất và phạm vi xây dựng xung quanh căn cứ hải quân Ream, cũng như vai trò của quân đội TC trong quá trình này và trong việc xử dụng cơ sở này trong tương lai". Và thời gian gần đây, đã có ít nhất hai tàu chiến Trung Quốc xuất hiện tại căn cứ quân sự Ream của Campuchia. Lần gần nhất là vào ngày 20/3, theo hình ảnh trang mạng Nikkei Asia có được thì con tàu cập cảng ở Ream có thể là tàu hộ vệ Văn Sơn, mang quốc kỳ TC và cờ của Lực lượng Quân đội Giải phóng nhân dân Trung Hoa (PLA). Cũng như, trước đó, vào ngày 3/12/2023, trên Facebook, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Tea Seiha, cùng với cha mình là cựu Bộ trưởng Quốc phòng Tea Banh, đã chia xẻ thông tin và hình ảnh chuyến thăm các tàu chiến của TC cập căn cứ Ream. Một số chuyên gia nhận định bước đầu với BBC News tiếng Việt về Ream, nếu TC có thể tiếp cận hoặc thiết lập cơ sở hạ tầng tại căn cứ quân sự này, Bắc Kinh sẽ tiến hành do thám dễ dàng các nước lân cận Cambodia gồm Thái Lan, Việt Nam, Philippines. Và quan trọng hơn, trong kịch bản TC tiếp cận độc quyền được Ream, Việt Nam sẽ bị lập thế bao vây ba mũi gồm từ biên giới phía bắc, từ Biển Đông với các đảo nhân tạo mà TC đã tôn tạo và nắm quyền kiểm soát và vùng biển Tây Nam. Như vậy, hai câu hỏi đặt ra đã được các chuyên gia thế giới đã gián tiếp trả lời qua những nhận định xác thực trên. Tàu huấn luyện hải quân Thích Kế Quang (Qijiguang) và tàu đổ bộ Tỉnh Cương Sơn (Jinggangshan) sẽ tham gia huấn luyện với học viên hải quân tại hai nước Cam Bốt và Đông Timor để "tăng cường sự tin cậy lẫn nhau". Căn cứ hải quân Ream của Cambodia. Ảnh chụp ngày 26/7/2019. Tàu Tỉnh Cương Sơn có khả năng chứa nhiều tàu đổ bộ loại nhỏ, máy bay trực thăng, xe bọc thép và khoảng 1.000 quân nhân. Tàu Thích Kế Quang là tầu huấn luyện quân sự có công nghệ tiên tiến nhất của Trung Cộng Đích thực, dự án kinh đào Funan Techo chính là âm mưu thôn tính con đường xuôi Nam của TC cả đường biển, đường sông và đường bộ qua Sáng kiến Vành đai và Con Đường – One Belt – One Road Initiative – BRI. Cũng cần nên nhớ, Quốc lộ 13 đã nối liền Côn Minh, Vân Nam xuyên qua Lào từ Bắc xuống Nam; và tiếp theo là Quốc lộ 7 từ biên giới Miên – Lào đến tận Sihanoukville đã hoàn thành từ thập niên 2010. Quốc lộ 9 bắt đầu từ Cửa Việt đã được “nới rộng” xuyên qua Savannakhet, thông đến tận hải cảng bên bờ Tây của Thái Lan là Mawlamyine, lòng sông Mekong đã được nạo vét cho đến tận biên giới tỉnh Vân Nam nhằm thích ứng cho các tàu dầu có trọng tải 3.000 tấn lưu thông. Tất cả các cọng trình trên đã hoàn tất vào cuối thập niên 90 của thế kỷ trước. Phải chăng tất cả những công trình trên chì nhằm một mục đích duy nhứt là chuyển vận dầu hỏa cung cấp cho tỉnh Vân Nam và Tứ Xuyên với nhu cầu 1.000.000 thùng dầu/ngày, thay vì phải chuyên chở bằng xe vận tải từ duyên hải phía đông của TC? Phải chăng vụ nổ kinh hoàng xảy ra tại một kho đạn của Quân khu 3, tỉnh Kampong Speu, Cambodia chiều 27/4/2024 khiến ít nhất 20 binh sĩ và sĩ quan thiệt mạng và một số khác bị thương cùng cung cách chia buồn của TT Phạm Minh Chính ngay sau đó…đã báo hiệu cho thấy những xung đột quân sự ở biên giới Việt – Miên trong tương lai phảng phất hình ảnh mờ mờ ảo ảo của người khổng lồ phương Bắc! Như vậy, bài toán Kinh đào Funan Techo của Cambodia đã hé lộ giải đáp và bóng dáng TC trong âm mưu thôn tính vùng Đông Nam Á, trong đó Việt Nam là trọng tâm chính? Phải chăng Việt Nam sắp sửa được mang tên mới là … Quảng Nam hay Nam Việt? Mai Thanh Truyết - Houston 5/2024

Thực hiện Cách mạng Bất tuân dân sự ở Việt Nam Năm nay 2024, sẽ không than khóc, không kể lể mà mỗi người con Việt nhân ngày tưởng niệm Quốc hận 30/4 cần phải có tầm nhìn tích cực hơn, nghĩa là chúng ta cần phái hướng về tương lai, một khi con rắn VC bắt đầu gậm nhắm cái đuôi của nó. Chỉ trong vòng một thời gian ngắn, trong vòng một tháng, hai cái ghế trong tứ trụ triều đình đã gảy. Ghế ba chân đã khó ngồi, thì ghế hai chân làm sao … đứng vững được? Chúng ta không trông chờ họ tự hủy diệt mà chúng ta cần thúc đầy tiến trình tự hủy diệt của chúng mau hơn …nhằm rút ngắn cơn đau dân tộc sau 49 năm. Tù đó, vào năm 2024 nầy, một khi nhận diện được rằng trong hiện tại, Việt Nam đang vấp phải những khó khăn về kinh tế, nhiều nơi không còn tiền để trả lương cho công nhân viên chức, thậm chí đến cả công an, một thành phần ưu đãi của chế độ ở vài thành phố “ruột” vẫn chưa nhận được lương hang tháng, tạo ra một hiện tượng lãng công. Cộng thêm thiên tai, hạn hán, nhiễm mặc nhiều nới…làm cho đảng ta bối rối. Và nhứt là nội bộ CSBV đang phân hóa trầm trọng, tinh thần bất ổn trong cuộc tranh dành quyền lợi và quyền lực giữa các phe nhóm lợi ích. Vì vậy, họ chỉ muốn … hạ cánh an toàn ở ngoại quốc mà thôi và một số đông cán bộ lãnh đạo của trung ương đảng đã làm việc đó cho con cháu họ trước, đã chuyển khoản tài chánh ra ngoại quốc. Và ngay chính bản thân họ cũng đã chuẫn bị vài sổ thông hành của các “quốc gia” như Cayman, như New Zealand là hai quốc gia dễ được cấp quốc tịch qua việc đầu tư tài chánh. Sở dĩ hai quốc gia nầy được ưa chuộng vì nằm trong Liên Hiệp Anh, đó đó, chỉ sau một thời gian ngắn họ sẽ di chuyển qua các nước khác như Canada hay Úc châu dễ dàng. Đó là con đường chạy trốn của lãnh đạo cao cấp của CSBV, vì họ biết chắc chắn rằng người dân sẽ không tha thứ cho họ một khi đất nước trở nên dân chủ và tự do… Vì vậy, trước hiện tình đất nước đang trở mình, chính CSBV cũng đang đứng trước việc phân vân giữa hai chọn lựa: • Con đường hội nhập và thế giới Tây phương để sống còn, • Sự lệ thuộc vào Trung Cộng ngày càng thắt chặt nhứt là sau khi Tập Cận Bình tóm thâu quyền lực sau Đại hội đảng tháng 10, 2022 vừa qua. Đọc lá thư cám ơn của Nguyễn Phú Trọng khi về lại Việt Nam sau ngày hội kiến với TCB, chúng ta mới thấy sự lệ thuộc của đảng CSBV như thế nào trong điện thư cảm ơn gửi ông Tập ngay sau khi về tới Hà Nội hôm 1/11, ông Trọng nói rằng: “Tôi và Đoàn đại biểu cấp cao Đảng, Nhà nước Việt Nam hết sức hài lòng về kết quả phong phú của chuyến thăm” và “tin tưởng chuyến thăm sẽ góp phần định hướng lâu dài cho quan hệ hai Đảng, hai nước” cũng như “góp phần quan trọng vào việc tăng cường tình hữu nghị, sự tin cậy chính trị, tiếp tục đẩy mạnh và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc,” Về phía TC, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine làm cho họ đang lúng túng trong việc lựa chọn chỗ đứng tế nhị giữa Nga và Hoa Kỳ. Thêm nữa, Trung Cộng cũng đang bị bế tắc về kinh tế tài chánh trong cuộc chiến mậu dịch với Hoa Kỳ, những cuộc đứng lên đòi quyền lợi hưu trí của cựu quân nhân Tàu, và nhứt là cuộc chiến dành quyền lực trong đảng và sự tóm thâu trọn vẹn quyền lực của TCB khiến cho tình trạng bất ổn nội bộ có thể tạo nên khủng hoảng chính trị trong những ngày sắp tới của đất nước nầy. Qua hai sự kiện kể trên, thiết tưởng, mọi người con Việt trong và ngoài nước cần có những suy nghĩ dưới đây: Về cá nhân - Mỗi người chúng ta trong 100 triệu dân ta có thể làm những việc sau đây: • Để đuổi Tàu đang ngự trị trên lãnh thổ Việt Nam, chúng ta phá hoại bằng cách ĐỐT những cơ sở làm ăn của chúng, từ tiệm chạp phô, tiệm hủ tiếu, hay một nhà máy sản xuất v.v…Vì bây giờ họ rất sợ. Kinh nghiệm vụ đốt phá Đông Đô Đại Phố ở Bình Dương năm 2014 cho thấy các chủ nhân ông Tàu đã chạy mau về Tàu rồi. Thậm chí TC cho tàu qua rước công nhân của họ ở Vũng Áng, Hà Tĩnh về Tàu nữa; • Để triệt tiêu Việt Cộng và các nhóm lợi ích, áp dụng cùng chính sách như trên, phục kích, đốt phá bằng mọi cách các cơ ngơi được xây dựng trên xương máu của dân tộc. Trong giai đoạn “gần như tuyệt vọng” của đất nước như ngày hôm nay, phương châm “cứu cánh biện minh cho phương tiện” cần áp dụng triệt để. Vì chính cá nhân và gia đình họ cũng đã và đang chuẩn bị “hạ cánh an toàn” ở ngoại quốc. Về các tập đoàn xã hội dân sự và đại chúng trong và ngoài nước Những đề nghị dưới đây có thể triệt tiêu và xóa tan cơ chế chuyên chính vô sản của CSBV trong hỗn loạn. TS David Steinman, một luật sư Hoa Kỳ và cộng sự viên của TNS Daniel Moynihan khuyến cáo rằng:” Sớm muộn gì quý vị cũng phải dùng biện pháp bất tuân dân sự. Phải có phong trào bất tuân dân sự trên toàn quốc mới hy vọng thay đổi được chế độ cộng sản độc tài.” Chắc chắn cường quyền sẽ đàn áp dã man. Chắc chắn máu con Rồng cháu Tiên sẽ tuôn rơi ngập tràn. Và chắc chắn cơ chế chuyên chính vô sản sẽ bị triệt tiêu vĩnh viễn. Nhớ lại câu chuyện tổng biểu tình ở toàn quốc ngày 10/6/2018, chúng ta thấy gì? Trên mạng từ ngày 10/6 trở đi, nhiều tít lớn loan tin: • Tin vui không hề tưởng tượng nổi – Lực lượng CSCĐ Phan Rí phải cởi áo hạ vũ khí; • Dân chúng xâm nhập UBND Bình Thuận v.v… Ngày nầy đã trở thành một ngày lịch sử nhất trong lịch sử kể từ sau 30/4/75, cuộc tổng biểu tình phản đối Luật Đặc khu cho Vân Đồn, Bắc Vân Phong, và Phú Quốc cùng Luật An ninh mạng đã bùng nổ suốt từ Bắc chí Nam. Chúng ta chưa tuyệt vọng. Ánh sáng vẫn còn le lói ở cuối đường hầm. Xin đan cữ vài trường hợp trong lịch sử đương đại về những hồi sinh ở những quốc ga độc tài – cộng sản gần đề, để từ đó, chúng ta có thể hình dung con đường dân tộc phải đi để nhằm xóa tan cơ chế chuyên chính vô sản của CSBV. Trường hợp Liên Xô sụp đổ Có thể nói ngắn gọn là Liên bang Xô viết sụp đổ, 26/12/1991 vì những nguyên nhân dưới đây: • Các tiểu bang trong liên bang là những quốc gia độc lập, có nguồn gốc khác với dân tộc Nga, do dó, sự ràng buộc liên bang là do CS Nga áp đặt chứ không do ý muốn của các dân tộc trên; • Khi Liên Xô sụp đổ, họ vẫn là chủ tịch nước, là tổng thống quốc gia mà họ đã từng là Tổng Bí thư trước đó, cho nên quyền lợi và quyền lực không thay đổi; • Liên Xô sụp đổ cuối cùng là do kinh tế liên bang kiệt quệ do cuộc chạy đua vũ khí với Hoa Kỳ. Trường hợp cách mạng bất bạo động Ấn Độ Một trong những đóng góp lớn nhất của Thánh Gandhi cho Ấn Độ là mang lại sự độc lập cho nước Ấn. Gandhi đã lãnh đạo dân tộc và đưa cả đất nước chống lại người Anh và sử dụng các khái niệm bất tuân dân sự và không bạo lực để đuổi thực dân Anh ra khỏi quê hương mình. Ngài còn được gọi là Cha của dân tộc. Nhưng đây không hẳn là một cuốc cách mạng bất bạo động gọi là “Salt March”, hay Dandi March hay Dandi Satyagraha (Hành trình Sức mạnh và Sự thực) mà là một cuộc cách mạng ngay từ đầu, phản kháng lại thuế má áp đặt của người Anh, để rồi sau cùng, một cuộc bất tuận dân sự được ông khởi động qua việc tăng thuế MUỐI, nguồn sống chính của người dân miền ven biển Dandi (nay là tỉnh Gujarat). Cuộc “viễn chinh” 386 cây số diễn ra từ ngày 12/3/1930 đến ngày 5/4/1930 đã mang cuộc cách mạng bất tuân dân sự, hay là cuộc cách mạng “muối” đã đem lại độc lập và tự chủ cho dân tộc Ấn Độ. Hiện tượng Đông Đức sụp đổ Một nhóm lớn cư dân Đông Berlin đang chờ đợi để nhìn thấy người thân của họ ở phía Tây thành phố đứng phía sau Bức tường Berlin, tại Phố Bernauer. Từ ngày 13/8/1961, ngày bắt đầu xây dựng bức tường, cho đến ngày 9/11/1989, ngày bức tường sụp đổ, Cộng hòa Liên bang Đức (Tây Đức) và Cộng hòa Dân chủ Đức (Đông Đức) bị ngăn cách bởi Bức Màn sắt (ảnh: Dpa/picture alliance/ Getty Images). Chúng ta hãy lược qua tiến trình của cuộc cách mạng Đông Đức được trích dịch từ phần phụ lục của tác phẩm "Nonviolent Struggle and the Revolution in Eastern Germany" của Roland Bleiker, do The Albert Einstein Institution xuất bản, 1993. • 7/5/1989: Hơn 100 người biểu tình chống gian lận bầu cử bị bắt ở Leipzig. • 18/9: Hơn 100 người biểu tình bị bắt sau buổi lễ cầu nguyện vào ngày thứ Hai tại Nhà thờ Thánh Nicholas ở Leipzig. Biểu tình liên tục tiếp theo sau đó; • 16/10: Hơn 120.000người biểu tình ở Leipzig, 10.000 người ở Dresden và Magdeburg, 5.000 người ở Halle, và 3.000 người ở Berlin. • 18/10: Bộ Chính trị buộc Erich Honecker từ chức. • 7/11: Toàn bộ chính quyền Đông Đức từ chức. • 8/11: Toàn thể Bộ Chính trị từ chức. • 9/11/1989: Các cuộc biểu tình ở Erfurt (80.000 người) và Gera (10.000 người). Tối hôm ấy Bức tường Berlin sụp đổ! Chúng ta thấy rõ là tiến trình làm cho Bức tường Bá Linh sụp đổ bắt đầu từ tháng 5/1989, và tiếp tục hầu như liên tục cho đến ngày N là ngày 9/11/1989. Một chuổi đấu tranh của toàn dân trong 6 tháng liên tiếp. Bây giờ, thử tìm hiểu xem những yếu tố nào đưa đến sự thành công của người dân Đông Đức? Đó là: • Ý thức dân chủ và dân tộc của người dân cao; • Lý tưởng cộng sản của Tây phương dù sao vẫn còn hé mở (nhìn về phương Tây) chứ không khép kín và cực đoan kiểu Mao Trạch Đông; • Không bị áp lực bên ngoài trực tiếp ảnh hưởng kinh tế - quân sự lên chính quốc (Liên Xô trong giai đoạn nầy đang “ngất ngư” về kinh tế do cuộc chạy đua vũ khí chiến lược dưới thời TT Reagan của Hoa Kỳ; • Quan trọng nhứt là, chỗ dựa và là nơi yểm trợ “LỚN” của người dân Đông Đức là Tây Đức, một quốc gia hùng mạnh về kinh tế. Bốn yếu tố thành công căn bản trên của Đông Đức, tiếc thay không hiện hữu cho trường hợp Việt Nam: • Ý thức dân chủ và dân tộc của người Việt chưa cao (cả trong lẫn ngoài nước) từ đó những cuộc tập hợp, biểu tình có tính cách “bầy đàn” nhiều hơn quyết tâm đứng dậy chấp nhận hy sinh, ngay cả mạng sống. Hy vọng Tuổi Trẻ Việt Nam nhận thức được điều nầy và điều chỉnh hướng hoạt động trong những ngày sắp đến; • CSBV ôm cứng lý thuyến cứng rắn của Đệ tam CS Quốc tế, cộng thêm việc phải bảo vệ quyền lợi và quyền lực cá nhân cho nên càng có quyết tâm …ĐÀN ÁP với hàng triệu công an, dư luận viên …để bảo vệ sự sống còn của chế độ và của chính bản thân. Chỉ hy vọng quân đội, nhứt là tầng lớp sĩ quan trẻ còn chút hùng khí dân tộc, không bị ô uế vì tham nhũng, bốc lột …, “ít” chịu ảnh hưởng của áp lực BCT và TƯ đảng, sẽ đứng lên làm cuộc cách mạng dân tộc; • Việt Nam luôn bị áp lực của Trung Cộng, một quốc gia luôn luôn có mục tiêu tiêu diệt Việt Nam ngay từ buổi sơ khai của dân tộc. Đây cũng là một cột mốc khó gở cho bài toán tự do của Việt Nam trong tương lai; • Một chỗ dựa của người Việt trong nước là hải ngoại trong cuộc chiến đấu loại trừ CSBV. Người Việt hải ngoại tuy mạnh về kinh tế, nhưng không thể hoạt động trợ giúp Việt Nam như một quốc gia như Tây Đức, cũng như chưa sẵn sàng đoàn kết nhau lại để … đuổi CSBV về Tàu. Vã lại, người Việt hải ngoại, trong tận tâm thức của mỗi người trong chúng ta, chúng ta có đóng được như vai trò của người Tây Đức trong công cuộc thống nhứt đất nước như họ hay không? • Một yếu tố sau cùng làm cho cuộc cách mạng dân tộc qua tiến trình bất tuân dân sự càng thêm khó khăn cho người dân Việt, chính là chính sách đối với Việt Nam CS của Mỹ. Hoa Kỳ chủ trương chuyển hóa Việt Nam qua tiến trình thay đổi từ từ bằng giáo dục để chuyển hóa CSBV. Đây là một tiến trình dài lâu, nhưng chưa chắc HK đạt được ý muốn vì…sau 29 năm áp dụng chính sách nầy ngay khi Mỹ - Việt thiết lập bang giao chính thức vào nằm 1995, CSBV ngày càng cứng rắn hơn, bốc lột và đàn áp người dân tàn khốc hơn. Và chắc chắn, mọi người dân Việt đều thao thức muốn thúc đẩy tiến trình giải thể CSBV càng nhanh hơn vì tình trạng kiệt quệ của đất nước. Đã 79 năm ở ngoài Bắc, 49 năm trong Nam! Dù đã thuộc lòng chữ NHẪN trong luân lý và đạo đức, nhưng với hơn ¾ thế kỷ sống dưới chế độ hà khắc của CSBV đã vượt quá mức chịu đựng của những người con Việt rồi. Tuổi Trẻ Việt Nam sẽ phải biết làm gì! Mai Thanh Truyết Houston – 30-4-2024

Ubuntu: Thông điệp chữa lành Lời người góp nhặt cát đá: Thân tặng đến tất cả bạn bè, đồng hương nhân ngày Quốc hận những dòng chữ dưới đây về ý nghĩa của chữ “Ubuntu”: “Tôi như thế nầy vì mọi người xung quanh cũng vậy – I am because we are”. Đọc bài viết “Giá trị chữa lành của Ubuntu” của tác giả Trịnh Hiệp có đoạn:” Cái tên Ubuntu xuất phát từ ngôn ngữ Xhosa ở châu Phi, nó có nghĩa là "tình nhân ái cho mọi người", "tôi như thế này vì mọi người xung quanh cũng vậy" (I am because we are)”, làm cho tôi chú ý đến tử ngữ Ubuntu. Ubuntu (phát âm IPA uːˈbuːntuː).Tên của nó bắt nguồn từ "ubuntu" có nghĩa là "tình người". Mô tả triết lý ubuntu: "Tôi được là chính mình nhờ có những người xung quanh," một khía cạnh tích cực của cộng đồng. Tôi cũng được biết Ubuntu cũng là :”Ubuntu là một hệ điều hành máy tính mã nguồn mở dựa trên hạt nhân Linux và được phát triển bởi Canonical Ltd. Ubuntu được thiết kế với các tiện ích dễ xử dụng, linh hoạt và miễn phí. Hệ điều hành này có mục tiêu phổ biến hóa việc tận dụng Linux đối với người dùng bình thường và doanh nghiệp”. Đây là một công nghệ được thiết lập từ năm 2004, tích hợp cửa hàng ứng dụng Ubuntu Software để người dùng có thể tải và cài đặt ứng dụng nhanh chóng hơn. Hệ điều hành này được nhà phát triển cập nhật thường xuyên nhằm đảm bảo tính an toàn cho hệ thống và khả năng hoạt động với hiệu suất tốt. Bài viết chỉ nhằm chia xẻ về Ubuntu trong khái niệm về “sự người - humaness” xuất phát từ châu Phi, và sự người này được đặt để trong ngữ cảnh tương tác và chung sống của con người với nhau trong một cộng đồng. Giá trị của Ubuntu là tôn trọng, giúp đỡ người khác, chia sẻ, quan tâm, tin tưởng, sống hội nhập và không ích kỷ với cộng đồng. 1- Câu chuyện Ubuntu Trong bối cảnh cũ, triết lý Ubuntu là nền tảng định hình các mối quan hệ giữa các cá nhân trong các xã hội Châu Phi. Về bản chất, Ubuntu là dấu ấn quan trọng trong nền văn hóa Châu Phi và khu vực cận Sahara thể hiện sự hiểu biết, nhân phẩm, lòng nhân ái, sự hòa hợp và nhân văn vì lợi ích xây dựng cộng đồng và sự quan tâm lẫn nhau của tất cả mọi người. Ngày nay, trong bối cảnh Nam Phi hiện đại, triết lý này được đơn giản hoá thông qua ngôn ngữ của các chính trị gia hay các nhân vật của công chúng để kêu gọi sự gắn kết và đồng lòng hướng tới một mục tiêu chung. Một nhà nhân chủng học đưa ra một trò chơi cho các em nhỏ trong một bộ lạc ở châu Phi: ông đặt một rổ quả ở một gốc cây và bảo bọn trẻ đứa nào chạy tới gốc cây trước sẽ thắng cuộc và được rổ quả. Bọn trẻ con nắm tay nhau và cùng chạy tới gốc cây, cùng chia nhau phần thưởng. Ông hỏi tại sao các cháu không chạy riêng thì sẽ được hết số quả cho mình, chúng nó trả lời "Ubuntu, làm sao một người có thể vui khi mọi người khác buồn?" Linh muc Desmond Tutu đã diễn giải: "Một trong những ngạn ngữ ở nước tôi là Ubuntu, bản chất của con người. Ubuntu nói cụ thể về sự thật rằng bạn không thể tồn tại là người trong cô độc. Nó nói về tính liên kết lẫn nhau. Một mình bạn không thể là người, và khi có phẩm chất Ubuntu bạn được biết về tính hào hiệp của mình. Chúng ta thường nghĩ về mình quá nhiều chỉ như những cá nhân riêng rẽ, chia cắt khỏi những người khác, trong khi chúng ta có liên kết với nhau và việc mình làm ảnh hưởng tới cả thế giới xung quanh. Khi bạn làm điều tốt, nó sẽ lan toả ra và nó có tác dụng cho cả cộng đồng". 2- Còn chúng ta thì sao? Và tất cả những điều nêu ở phần trên dường như đang rất thiếu trong xã hội của chúng ta. Có lẽ đơn giản vì chúng ta đã được dạy trong một thời gian dài cứ phải lo tập trung học kiếm tiền, làm giàu về vật chất, mâm trên bát trước, làm ông làm cha thiên hạ mới có thể ngóc đầu kiêu hãnh với xã hội. Làm giàu không sai, trừ phi làm sai để giàu. Nhưng nếu một xã hội chỉ chăm chăm lo giàu tiền giàu bạc, nghèo nhân nghèo nghĩa thì xã hội đó hoàn toàn không có nền tảng, gốc rễ để phát triển bền vững, trước sau gì cũng phát bệnh đâm chém, chèn ép, hãm hại nhau vì cái sự hơn thua tiền bạc mà ra. Chẳng phải đó là điều chúng ta đang nhìn thấy hay sao? Là người mà chưa chắc đã làm người là như thế. Thân xác con người không đo được mức độ làm người của một con người. Muốn đo thì phải đo giá trị cốt lõi. Con người thì có phần con và phần người. Nếu cá nhân, gia đình, xã hội tập trung nuôi phần con thì đương nhiên nó càng ngày càng phổng phao, rồi biến thành quái thú lúc nào không hay. Khổ một nỗi là, trong một đám quái thú thì làm sao thấy mình quái thú, cứ ngỡ như thế mới là người, là người phải như thế, vì xung quanh ai cũng thú vậy mà ta…. Lúc này, đứa nào lỡ sa chân chọn đường làm người thì sẽ rất gian nan, vì làm người là không giống ai, quá dị biệt, sẽ trải qua nhiều gian nan, thất bại, và hoàn toàn không trộn sỏi trộn gạch được vào đám đông. Yếu bóng vía chút là phần người sẽ bị xã hội đè bẹp, hoặc vì gian nan quá mà bỏ cuộc, tuyệt vọng quá mà buông xuôi. Làm người đã khó. Làm người trong một xã hội không đề cao sự người lại càng khó khăn hơn. Cho nên, ai dám lựa chọn Ubuntu để làm la bàn mà canh theo, trong ngữ cảnh hiện nay thì phải gọi là quá liều lĩnh và cố chấp. Có điều, câu hỏi lung lay thế kỷ cần đặt ra là, “Ta sinh ra là để làm người hay để làm gì khác?” Nếu sinh ra để làm người, liệu ta có Ubuntu chưa? Có tôn trọng, giúp đỡ người khác, chia sẻ, quan tâm, tin tưởng, sống hội nhập và không ích kỷ với cộng đồng? Có hay không? Có hay chưa? Có chút nào không? Hay còn đang tìm hiểu và còn đang đắn đo suy nghĩ về quyết định khó khăn này? Còn “khác” sự người, cho dù là gì đi chăng nữa, cũng có nghĩa là ta đã không chọn làm “người”. Vậy nghĩa là mọi khát khao, mong muốn trong cuộc đời này, đích đến và lẽ sống của ta là không liên quan hay ngược lại? Thật ra, không ai được quyền phán xét sự lựa chọn của ai, và lựa chọn nào sẽ tương ứng với kết quả đó. Có điều, nếu đứng từ góc độ được nhận lãnh, bạn có muốn được người khác tôn trọng, giúp đỡ, chia sẻ, quan tâm, tin tưởng, sống hội nhập và chan hoà với bạn hay không? Nếu câu trả lời là không thì thôi ta giải tán miễn bàn. Còn nếu câu trả lời là có thì, bạn có đang ngóng chờ Ubuntu từ người khác mà quên Ubuntu ngược lại? Ai chơi kỳ vậy! Đời này làm gì có bữa trưa nào miễn phí, càng không thể cắm mặt lủi mãi vào đường một chiều. Chơi cho công bằng thì phải có qua có lại. Còn ai sống đẹp thì tự người ta bao dung, trải lòng không mong cầu. Ngay cả khi người ta chọn sống kiểu đó thì mình mặt mũi đâu mà lợi dụng hoài? Có gieo có gặt. Có qua có lại chút chớ. Ngạn ngữ tiếng Anh có câu, “Chim cùng lông cùng cánh thì bay cùng với nhau - Birds of the same feather fly together”. Còn đồng loại “làm người” chắc cũng phải tụ vào nhau mà tồn tại. Nếu bạn đang lẻ loi, cô độc vì muốn chọn làm người, có khi bạn cần thay đổi môi trường, đi tìm đồng bọn ở một nơi rất khác, rất Ubuntu. Đừng tuyệt vọng thưa bạn, vì ở đâu cũng có loài này loại kia. Và đâu đó vẫn còn hiện diện những bộ lạc làm người. Còn nếu ai đang chưa muốn làm người thì, cũng nên nhắm mắt phân tích chút ít về cảnh giới bạn muốn nhận lãnh. Quít không đi thì sao mà cam lại? Đừng mong cầu ích kỷ cho mình mà quên đáp trả tương ứng với đời. Vậy thôi à! 3- Tại sao chúng ta cần Ubuntu trong bối cảnh hiện tại? René Descartes, một trong các nhà khoa học và triết gia vĩ đại nhất mọi thời đại và được coi là nhà sáng lập của chủ nghĩa duy lý hiện đại, từng nói: “Tôi suy nghĩ, nên tôi tồn tại – Je pense donc je suis”. Suy tư này từng tác động đến cách nhân loại hình thành ý thức về bản thân mình qua nhiều thế hệ. Trong đó, sự định hình thành tựu hay cá tính của một cá nhân không nhất thiết phải được xác định bởi mối quan hệ của một cá nhân với người khác. Tuy nhiên, người Châu Phi cổ đại không nghĩ thế, họ nuôi dưỡng cộng đồng của mình thông qua một triết lý phi phương Tây và vẫn còn tồn tại vững mạnh đến ngày nay, đó là Ubuntu. Sự lên ngôi của chủ nghĩa cá nhân cũng như sự phát triển của xã hội hiện đại dễ khiến cho các giá trị cộng đồng bị lu mờ, đi cùng với đó là chuỗi hành động thể hiện sự ích kỷ cá nhân hay lòng tham được đề cao. Ubuntu tồn tại không chỉ để nhắc nhở người Châu Phi mà loài người nói chung về bản chất đẹp đẽ của một con người, là tia sáng thiêng liêng của sự tốt đẹp vốn có bên trong mỗi người. Bởi lẽ, Ubuntu còn mang nhiều tầng lớp nghĩa như tình yêu, sự thật, hòa bình, hạnh phúc, sự lạc quan vĩnh cửu, lòng tốt bên trong. Ngay từ đầu các nguyên tắc của Ubuntu đã hướng dẫn các xã hội châu Phi hình thành, tương tác lẫn nhau, tương tác với thiên nhiên hay đấng sáng tạo. Không chỉ ở Châu Phi, thế giới cũng cần một nguyên tắc hướng dẫn chung về các giá trị nhân văn để con người hướng đến. Ubuntu là cốt lõi của các giá trị con người và nếu không có Ubuntu, con người sẽ bị bao trùm bởi lòng tham, ích kỷ, vô luân, kiêu ngạo. Và quan trọng hơn hết, một khi hiểu rõ được ý nghĩa trong cách đối xử của con người đối với nhau và sự quan trọng của giá trị nhân đạo được nuôi dưỡng trong tâm thức của con người, nó có thể đảm bảo rằng những sự kiện vô nhân đạo như chiến tranh, phân biệt chủng tộc sẽ không bao giờ xảy ra nữa. Sinh ra ở bối cảnh Châu Phi, Ubuntu cho thấy rằng nó mang giá trị chữa lành hơn bao giờ hết. Học giả Kenya James Ogude tin rằng Ubuntu có thể đóng vai trò đối trọng với chủ nghĩa cá nhân đang lan tràn trong thế giới đương đại. Trên thực tế, Ubuntu đặt trọng tâm vào các liên kết chung trong một nhóm quan trọng hơn bất kỳ lập luận hay phân chia riêng lẻ nào của cá nhân trong đó. Nhưng áp dụng triết lý này không có nghĩa là mọi người sẽ không tranh cãi, không mâu thuẫn. Học giả James Ogude cho rằng: “ Mọi người có thể tranh luận, có thể không đồng ý, nó không có nghĩa là không có căng thẳng. Mà coi nó như việc đến với nhau và xây dựng một sự đồng thuận xung quanh những gì ảnh hưởng đến cộng đồng. Và một khi bạn đã tham gia tranh luận, bạn sẽ hiểu điều gì là tốt nhất cho cộng đồng, và sau đó bạn phải chấp thuận điều đó.” Vượt qua cả một triết lý, Ubuntu còn mang cả thông điệp chữa lành. Theo thời gian, các quốc gia Châu Phi vẫn còn mang những chấn thương tâm lý cộng đồng. Hệ thống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trong lịch sử đã tàn phá phần lớn niềm tin của con người về giá trị nhân đạo và phẩm giá con người. Ubuntu lúc này có giá trị thúc đẩy công lý phục hồi, gắn kết mối quan hệ mà đôi lúc không chỉ giữa con người với con người, mà còn của con người với thực thể đời sống xung quanh. Triết lý như kim chỉ nam gắn chặt vào đời sống và niềm tin của người Châu Phi, dẫn dắt họ đi qua bóng tối của những sự kiện vô nhân đạo và tiếp tục đặt niềm tin vào giá trị con người, cộng đồng. 4- Thay lời kết Người viết xin mượn lời của tác giả Trịnh Hiệp để thay lời kết cho câu chuyện Ubuntu:”Xã hội VN hiện đại ngày càng man di, nghĩa là tính lợi ích cá nhân nhiều, sống bằng cái đầu và cái dạ dày của thú dữ nhiều. Họ mất đi trái tim để cảm nhận hạnh phúc và nỗi đau của những người xung quanh. Người làm quan chỉ muốn vơ vét cho đầy túi tham, chứ không muốn thấy một xã hội, một thành phố, một làng quê tốt đẹp hơn. Người CSGT ra đường chỉ muốn chặn xe lấy tiền người dân, họ không thấy hạnh phúc của mình chỉ có khi làm tốt công việc của mình, để người dân đi lại dễ dàng hơn, an toàn hơn, thoải mái hơn. Người làm cầu, làm đường, thì ăn bớt vật liệu, thi công gian dối để đút túi tiền, họ không thấy hạnh phúc là khi làm được một cây cầu, một con đường tốt cho người dân. ... Xã hội Việt Nam đã mất đi trái tim của người, khi một người không thể vui trong khi những người khác buồn, khi một người không thể làm người khi cắt đi mối quan hệ tương hỗ với những người xung quanh. Ubuntu là ở châu Phi, còn ở Việt Nam là "Ôi buồn tủi!" Còn lời cuối của người viết là:”Đàng Ngoài đối xử với Đàng Trong hoàn toàn không có Ubuntu chút nào hết!” Mai Thanh Truyết Góp nhặt cát đá đó đây Houston – Tháng tư 2024

Quốc Hận Trong Lòng Dân Tộc Việt Thưa Bà Con, Một trong những nỗi nhớ trong suốt 49 năm qua, lịch sử dân tộc chắc không bao giờ quên một vị Tướng chấp nhận tuẫn tiết và chết theo thành dù có nhiều cơ hội để di tản ra ngoại quốc. Đó chính là Tướng Nguyễn Khoa Nam. Xin mời Bà Con đọc lời người em ruột của Tướng Nam nói về người anh của mình dưới đây: THÁNG TƯ LẠI VỀ, TƯỞNG NHỚ TƯỚNG NGUYỄN KHOA NAM (Bài viết của ông Nguyễn Khoa Phước - Giáo sư Trung Học, Cựu Nghị sĩ VNCH về anh trai mình) Năm 1956, anh Nam ở Pháp về làm Đại Đội Trưởng Kỹ Thuật Dù trong trại Hoàng Hoa Thám. Anh mang lon Đại Úy cho đến cuối năm 1965 khi anh giữ chức vụ Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù, tôi mới thấy anh lên Thiếu Tá. Từ lúc nắm TĐ5ND anh đi hành quân khắp bốn Vùng Chiến Thuật. Năm 1966, khoảng tháng 3, TĐ5ND tham dự cuộc hành quân Liên Kết 66 tại Quảng Ngãi do Sư Đoàn 2 Bộ Binh tổ chức, anh có về thăm gia đình tôi. Anh rất thương các cháu con tôi và có thì giờ rảnh là về nhà tôi tắm rửa, ăn cơm và thăm các cháu. Thời gian này, tôi là Hiệu Trưởng trường Trung Học Đệ Nhất Cấp Trần Quốc Tuấn ở Quảng Ngãi. Đây là lúc anh em tôi gặp nhau nhiều nhất cả thời gian sau này. Thấy anh có vẻ buồn dù ta đang thắng, tôi hỏi anh, anh nói: - Chiến tranh đem lại chết chóc và đau thương, hàng trăm xác Việt Cộng 15, 16 tuổi phơi thây trên núi Tròn, bên đơn vị mình có mười mấy binh sĩ bị hy sinh, tội quá. Kỳ này về phải lo cho gia đình tử sĩ. Đầu năm 1970, được đề cử giữ chức vụ Tư Lệnh Sư Đoàn 7 Bộ Binh kiêm Tư Lệnh Khu Chiến Thuật Tiền Giang. Tháng 11 năm 1974, được bổ nhiệm làm Tư Lệnh Quân Đoàn IV và Vùng 4 Chiến Thuật cho đến ngày 30 tháng 4 năm 1975. Chiều ngày 1 tháng 5 năm 1975, Trung Úy Danh, Sĩ Quan Tùy Viên của Anh lên Sài Gòn tin cho chị tôi là bà Diệu Khâm biết là Thiếu Tướng Nguyễn Khoa Nam đã tuẫn tiết. Trung Úy Danh nói thêm Thiếu Tướng tự sát vào khoảng 6-7 giờ rạng ngày 1 tháng 5 năm 1975. Ông dùng tay mặt cầm khẩu Colt-45 bắn vào màng tang bên phải, máu thấm đầy quân phục, đầu ngả sang bên trái. Trên bàn giấy, chiếc cặp của Thiếu Tướng có một số giấy tờ và khoảng 40,000 đồng tiền Việt Nam. Bác Sĩ Trung Tá Hoàng Như Tùng và một số chiến hữu lo tẩm liệm và đưa ra an táng tại Nghĩa Trang Quân Đội Cần Thơ ngày 2 tháng 5 năm 1975. Nói tới Tướng Nguyễn Khoa Nam, cũng không quên nhắc đến Trung Tá Nguyễn Văn Long nằm chết “thẳng thớm” dưới tượng người lính trước Quốc hội, Sài Gòn do viên đạn ông tự bắn vào đầu…thật bi thảm và oai hùng. Người lính Cộng hòa là như vậy đó, Bà Con ơi! Thưa Bà Con, Nhân Ngày Quốc Hận hôm nay 30/4/2024, xin mượn ý thơ của Leonard Cohen để rung một hồi chuông chào đón Ngày Đau Buồn nhưng luôn hy vọng sẽ có ánh sáng bình minh len vào những đổ vỡ rạn nứt của dân tộc suốt 49 năm qua… Hình TT Nguyễn Văn Long tự tử trước Tòa Đô Chánh Saigon ngày 30/4/1975 Hãy rung những hồi chuông vẫn còn có thể rung Hãy quên đi lời chào mời hoàn hảo của bạn Trong mọi thứ đều có vết rạn nứt Đó là cách ánh sáng len vào” …… Ring the bells that still can ring Forget your perfect offering There’s a crack in everything That’s how the light gets in. Và cùng ngẩng mặt suy nghĩ thêm về con đường tương lai của dân tộc: • Ngày hôm nay chúng ta không còn thấy cần thiết phải lấy tư tưởng về giáo dục, luân lý, những lời giảng dạy của Khổng Tử làm mẫu mực trong cuộc sống nữa; • Cũng không còn là lúc bình luận chiến lược, chiến thuật …đánh nhau qua các thế trận của …Binh pháp Tôn Tử nữa! Chính vì vậy mà con người và Đất Nước Việt phải chịu sự trì trệ biết bao thế hệ, đặc biệt trong suốt 49 năm qua. Vì vậy, • Chúng ta cần phải áp dụng ý tưởng dân tộc từ tiền nhân để lại cộng thêm chiều hướng đổi mới của dòng lịch sử để tiến đến sự toàn hảo trong cái bất toàn trong trời đất. Xin hãy chấp nhận sự bất toàn của dân tộc để làm kim chỉ nam cho những định hướng mới trong việc mưu tìm sự toàn bích trong cái bất toàn… Thưa Bà Con, Để kết thúc viết cho tháng Quốc hận năm nay 2024, người viết mong được chia xẻ cùng Bà Con về Những Nỗi Nhớ Về Sài Gòn đã từng nằm trong ký ức từ tuổi còn thơ cho đến quá kỳ của tuổi thất thập cổ lai hy. Xin ghi lại một giai đoạn sống nghiệt ngã suốt chiều dài lịch sử dân tộc từ năm 1945 cho đến 1975. *** Hiện diện nơi cõi trần gian năm 1942, bài viết dưới đây chỉ nhắm vào một mục đích duy nhứt là cố truy tìm trong ký ức những dấu ấn về Sài Gòn, nhứt là vào những thời điểm còn là một cậu nhà quê lên tỉnh vào tuổi ấu thơ. Chia lìa cuống rún Chưa đầy ba tuổi nhưng dấu ấn đầu tiên là thủ đô Sài Gòn (hay Saigon) choáng ngợp mặc dù gia đình đang trong cảnh kinh hoàng và đau buồn trước đó với hình ảnh một người cha trên người đầy máu và nhà cửa đang bị đốt cháy phừng phựt. Quê tôi-Ấp Sò Đo-Làng Tân Phú Thượng, Hậu Nghĩa Cả gia đình còn lại gồm Ba Má, chị Hai, Chị Sáu, Anh Bảy, Chị Chín, Anh Mười…dìu dắt nhau trên một chiếc xe ngựa hướng về Sài Gòn. Hai Anh Ba và Anh Năm trong thời điểm đó đang đi học ở đây. Đó là hình ảnh tôi mang theo về Sài Gòn khi tuổi còn thơ, và sau đó, những hình ảnh đã khắc ghi trong tôi đậm nét với những gương mặt tuổi trên dưới 20, đầy nét hận thù đầy hùng khí trong vụ bắn Ba tôi và đốt nhà năm đó. Sau nầy, chính Má tôi kể lại, họ chính là những tá điền của gia đình tôi. 1- Nỗi nhớ đầu tiên ở Sài Gòn: Tuổi thơ Tuổi thơ của tôi yên ả với ngôi nhà thuê tại đường Cô Bắc (Dumortier cũ). Nhà tôi số 1, nhà của Chú Năm Nghĩa (ba của cô đào Thanh Nga) số 2. Sống thong dong như mọi trẻ con, nửa quê, nửa tỉnh, chiều chiều thả diều trên bãi đất trống trong khu phố. Thỉnh thoảng “rắn mắt” cùng các bạn cùng tuổi đi thọc trái “me keo” ở hàng rào bao bọc một thành Tây còn sót lại nằm trên góc đường Nguyễn Khắc Nhu (Ballande) và Trần Hưng Đạo (Galliéni cũ). Cũng biết đánh đáo, tạt hình với “tiền” là những bao thuốc lá xếp lại. Cũng biết lấy nút phén (nấp của những chai bia Larue, xá xị…) để dưới đường rầy xe điện chạy ngang qua ga Arras (Cống Quỳnh) để được cán dẹp. Sau đó, đục hai lỗ ở giữa, thắt sợi dây vào và dùng hai ngón tay cái, xoay vòng vòng, làm vũ khí đấu với vũ khí của “địch”. Bên nào bị cắt đứt giây trước là bị thu. Đôi khi bánh xe “nút phén” được khía vòng ngoài làm răng cưa để …chiến đấu. Tôi đã chứng kiến một bạn nhỏ cùng xóm bị nút phén cắt đứt môi khi vũ khí của anh ta bị cắt đứt dây. Cũng biết bắn đạn (người Bắc gọi là bắn bi), cũng biết đi “hoang” cùng chúng bạn, xuống chợ Cầu Muối đường Cô Giang (Douaumont cũ). Cũng biết thỉnh thoảng chạy qua đống rác của nhà máy làm vỏ ruột xe đạp Labbé để lượm những ống ruột xe đạp được cắt từng sợi dây thung kết liền nhau. Và đây cũng là một loại “tiền” để tuổi trẻ chúng tôi “ăn thua” trong khi đánh đáo hay bắn đạn…Các dây thung nầy cũng được tuổi trẻ “gái” kết nối làm sợi dây dài dùng để nhảy dây. Có thể nhảy một mình, nhảy đôi hoặc nếu dây dài hơn nữa, có thể nhảy một lượt nhiều người trông rất đẹp mắt và vui. Cũng biết chạy theo sau xe ngựa với chiêng trống inh ỏi, hai bên là hai bảng vẽ quảng cáo chiếu phim ở các rạp hát bóng. Chạy theo để lượm những tờ programme của các phim sắp chiếu của rạp Nam Tiến bên kia cầu Ông Lãnh. Đôi khi mạo hiểm hơn nữa, xuống Cầu Ông Lãnh, vượt qua Cầu Mống, thả lần qua nhà máy thuốc lá Bastos và dừng lại ở Rạp hát bóng Nam Tiến. Thế mà tôi cũng hoàn tất bậc tiểu học ở trường Tiểu học Trương Minh Ký nằm ngay góc đường Nguyễn Thái Học (Kitchener cũ) và đại lộ Trần Hưng Đạo. 2- Nỗi nhớ thứ hai: Đám tang Trần Văn Ơn Qua tin tức do hai người anh lớn kể lại, học sinh Trần Văn Ơn đang học lớp Première ở trường Petrus Trương vĩnh Ký, nhưng vì một lý do gì đó bị bắn chết ngày 9/1/1950 tại trường. (Người viết thiết nghĩ không cần thiết nêu ra nguyên nhân hoặc lý do vì không nằm không ký ức và còn trong vòng tranh cãi vì ý thức hệ). Từ sáng sớm 12-01-1950 hàng chục ngàn học sinh, sinh viên và dân chúng đã tề tựu chật sân trường và sân vận động trong khuôn viên trường, trong đó có tôi tháp tùng cùng với hai người anh, và cũng không biết tại sao lại có mặt ở đây nữa? Nhìn thấy bà con, cô bác từ khắp nơi, sinh viên, học sinh cùng từng hàng xe xích lô chở nước, bánh mì. Đoàn người sau khi tề tụ đông đủ và ngay hàng thẳng lối rất trật tự đúng 7g30 sáng. Đoàn khởi hành đi theo lộ trình từ trường Petrus Ký ra đường Nancy (sau là Cộng Hòa), theo vòng xoay đi đường Frédéric Drouhet (Hùng Vương), quẹo qua đường Armand Rousseau (Trần Hoàng Quân) vòng ngã sáu Chợ Lớn, đi thẳng qua hảng rượu La Bière nhắm thẳng đến nhà quàn đường Thuận Kiều, nơi chứa quan tài anh Ơn. Sau cùng dừng lại ở một nghĩa trang nằm trước sân vận động Renault mà sau nầy đổi tên là sân vận động Cộng Hòa. Đây là một kỷ niệm khó quên khi chưa đầy 8 tuổi! 3- Nỗi nhớ thứ ba: Trận giặc Bình Xuyên Định mệnh đã đưa đẩy tôi cùng học dưới hai trường có tên Ký, và là hai Thầy Trò với nhau. Đó là trường Trương Minh Ký và Trương Vĩnh Ký. Một kỷ niệm nơi đây mà tôi không bao giờ quên là trận đánh giữa quân đội quốc gia và lực lượng Bình Xuyên. Số là phải dành cho trường Chu Văn An vừa mới di cư từ miền Bắc vào, các lớp đệ nhứt cấp chúng tôi mỗi ngày chỉ học 2 giờ từ 11 giờ tới 1 giờ trưa. Lực lượng quân đội Bình Xuyên chiếm khu nội trú của trường không biết từ bao giờ (hai dãy nội trú sau nầy trở thành Trường Đại học Sư Phạm Sài Gòn là nơi tôi tùng sự ngay sau khi từ Pháp về năm 1973). Tôi còn nhớ, ngày hôm ấy khoảng đầu tháng 4-1955 là buổi học Pháp văn của Thầy Phạm Văn Thới (sau nầy Thầy làm Chuyên viên trong Phủ Thủ tướng và qua đời năm 2002). Tiếng súng bắt đầu nổ giữa trưa. Quân Bình Xuyên bò lên đỉnh của nóc nhà ngang, nơi có phòng thí nghiệm và phòng vệ sinh của trường. Bên ngoài từ hướng cổng trường từ đường Nancy, quân chính phủ gồm những lính người Nùng chạy xuyên qua hành lang rộng. Hai bên bắn nhau, tôi không thấy ai bị thương hay chết cả. Sau nầy mới biết là nạn nhân của cuộc giao tranh hôm ấy chính là bức tượng bán thân Petrus Ký, hướng mặt về phía cổng trường. Cụ bị một vết đạn làm má bên phải lún sâu vào như một đồng tiền (giả tạo). Vì tượng bán thân của Cụ hướng ra đường Cộng Hòa, cho nên thủ phạm hẳn là do lính chính phủ bắn vào… Chỉ sau độ nửa giờ giao tranh, Ông Hiệu trưởng Phạm Văn Còn bắt loa kêu gọi hai bên ngưng chiến và thầy trò chúng tôi bắt đầu ra khỏi trường. Thay vì chạy thẳng về nhà, lũ trẻ chúng tôi lại mân mê và đi lượm những võ đạn đồng rơi tung tóe trên sân trường, làm các thầy giám thị phải một phen cực nhọc xua đuổi. 4- Nỗi nhớ thứ tư: Ném đá cộng sản Vào năm 1954, khi Hiệp định Genève, Thụy Sĩ được ký kết vào ngày 20/7, theo giao ước, những người lính cộng sản được tập trung tại nhiều địa điểm ở Sài Gòn, để rồi sau đó được tập kết về Bắc. Qua một người anh lớn, tôi biết có hai địa điểm tập trung: một là khách sạn Majestic ở đường Catinat (Tự Do), và một ở góc đường Galliéni (Trần Hưng Đạo) và Huỳnh Quang Tiên, đối diện với nhà ga Arras (Cống Quỳnh). Dù còn nhỏ cũng như chưa hiểu nhiều vầ Quốc – Cộng, tôi cũng tham gia …ném đá vào các cửa sổ của khách sạn (dù không trúng vào đâu cả!). 5- Nỗi nhớ thứ năm: Tấn công chùa Xá Lợi Ngay từ khi Thượng tọa Thích Quảng Đức tự thiêu ở đường Lê Văn Duyệt vào đầu tháng 6/1963, tình trạng xáo trộn ở Sài Gòn ngày càng phức tạp hơn, căng thẳng hơn. Và cao điểm là vụ tấn công chùa Xá Lợi đêm 20/8, hành pháp Đệ I Cộng hòa cho lịnh bắt tất cả Phật tử và thầy tu trong chùa, duy chỉ có thầy Thích Trí Quang trốn thoát. Vào buổi xế trưa ngày thứ sáu 23/8/1963, trong một buổi học Histology do GS Listenberger dạy tại Đại học Y khoa số 28 đường Trần Quý Cáp (sau 30/4/1975, nơi nầy được dùng để làm bảo tàng viện Tội ác Mỹ ngụy), tôi rất ngạc nhiên khi thấy Ngoại trưởng Vũ Văn Mẫu và sinh viên Tô Lai Chánh bước vào, cả hai đều cạo đầu trọc lóc. Ngay sau đó, GS Mẫu nói cho sinh viên cả lớp biết tình trạng chính trị hiện tại và yêu cầu toàn thể bãi khóa và tham dự biểu tình ngày chủ nhựt 25/8 sắp đến. Khi ra về, chúng tôi cùng hai bạn trong Nhóm Nguồn Sống là BS Hoàng Cơ Trường (đã mất) và KS Nguyễn Kim Long (Westminster) quyết định tham gia biểu tình. Sáng sớm chủ nhựt, tôi đang chạy xe mobylette ngang qua nhà thờ Đức Bà thì bị bắt. Bị chở về bót Quân I, và chiều đó được chuyển vào Nha Cảnh sát đường Võ Tánh (Frères Louis). Số người bị bắt rất đông. Tối hôm đó, tất cả được dồn lên xe nhà binh bít bùng…trực chỉ Quang Trung. Theo lời một sĩ quan tuyên bố, từ nay tất cả chúng tôi đã là tân binh, quần áo bị tịch thu và được phân phối hai bộ quân phục mỗi người cùng với giày vớ và ba lô cùng lon hủ để đựng thức ăn…Ở Quang Trung tập cầm súng, đi ắt ê đâu được một tuần lễ, tôi được thả về; và từ đó mới biết là Quách Thị Trang bị bắn ở bùng binh chợ Sài Gòn hôm 25/8. Đây có thể nói về kinh nghiệm được mặc quân phục và cầm súng trên vai trong suốt cuộc đời. Một nỗi nhớ khó quên! 6- Nỗi nhớ thứ sáu và sau cùng: Ngày 30-4-1975 và sau đó… Nỗi nhớ dưới đây chính thực là nỗi nhớ và sẽ không bao giờ quên và không được quên. Đó là Sài Gòn, thành phố đã khiến cho tôi lấy quyết định cho suốt cuộc đời còn lại là phải dứt khoát tranh đấu nhằm xóa tan cơ chế chuyên chính vô sản của Cộng sản Bắc Biệt và “đuổi Trung cộng” về Tàu. Dứt khoát như vậy! Xin thưa, Vào thời điểm ngay sau ngày 30/4/1975, tâm trạng người dân Sài Gòn hoang mang cực độ. Nhà nhà e dè mỗi khi tiếp xúc hay trao đổi với những người hàng xóm thân thuộc trước kia. Không khí xóm giềng thân mật không còn ứng hợp với câu “bà con xa không bằng láng giềng gần” nữa, đối lại bằng những cặp mắt nghi ngờ, e sợ, nhất là khi thấy bóng dáng một người quen thuộc nhưng trên cánh tay có mang một băng vải đỏ. Đó là hình ảnh tiêu biểu nhứt cho những ngày đầu gọi là “cách mạng”. Chúng tôi, một nhóm giáo chức của trường Đại học Sư phạm Sài Gòn gồm GS Nguyễn Văn Trường (mất 2018), GS Lý Công Cẩn (mất 2017), GS Lê Trọng Vinh (mất 1977), GS Trần Kim Nở (mất 2018), GS Trần Văn Tấn (mất 2016), và người viết (đã ở khu cư xá 57 Tự Đức từ mấy ngày trước 30/4), chúng tôi đang ngồi với nhau để bàn thảo xem phải hành xử như thế nào, trình diện ra sao, vì hôm đó chỉ là ngày thứ hai của “cách mạng”, tức thứ năm ngày 1/5/1975. Tình cờ GS Nguyễn Hoàng Duyên (hiện là Luật sư ở San Jose), một thành viên của Ban Hóa học của trường chạy Honda đến. Tôi đề nghị với các GS huynh trưởng để tôi cùng Duyên lên trường xem xét tình hình trước. Hai anh em đèo nhau trên chiếc Honda dame, mỗi người một tâm trạng bất an, nhưng vẫn không lộ ra. Khi vào khỏi cổng trường, không khí hoàn toàn khác, không còn một không khí quen thuộc như ngày nào. Một cảm giác nặng trĩu nơi tôi khi nhìn thấy một Giảng nghiệm viên (tên V.) thuộc Ban Vạn vật mang băng vải đỏ nơi cánh tay, chận chúng tôi lại, và hỏi với nét mặt lạnh lùng:”Hai anh vào ghi tên trình diện đi”. Bước vào một phòng thí nghiệm hóa học, tôi lại thấy anh Nguyễn Minh Hòa (sau 30/4 được ”xếp” vào vị trí Trưởng khoa Hóa ĐH Sư phạm “tp HCM” thay thế chỗ của người viết trước ngày đó, vì “người” đã từng tuyên bố sau đó là nhờ cách mạng mà vợ tôi mới…mang thai được và tôi có con nối dòng(!), (hiện tại đã về hưu), cũng là một giảng nghiệm viên của tôi, cũng mang băng đỏ trên cánh tay hỏi tôi bằng một giọng lạnh lùng, không còn “lom khom” kính trọng như cách vài ngày trước đó. Dĩ nhiên là tôi ghi tên và bước ra ngoài. Đi lần đến văn phòng Phó Khoa trưởng, cánh cửa đã bị mở toang từ lúc nào, tôi thấy Ngô Phàn, một sinh viên Ban Lý hóa của trường đã chạy vào bưng hai năm về trước. Phàn hỏi tôi, trên tay cầm khẩu súng lục nhỏ của GS Lý Công Cẩn: “Anh có gặp Ô C. không? Tôi đáp:” GS LCC sẽ vào trình diện sáng nay”. Quan sát chung quanh sân trường, tôi chỉ thấy vài chị “nhà quê” quấn khăn rằn trên cổ, vẽ mặt thể hiện nét thỏa mãn của kẻ chiến thắng bước qua lại, chỉ chỏ các “anh” đeo băng đỏ mà trước đó chỉ vài ngày là những giáo sư của VNCH. Ngoài ra, không thấy bóng dáng của một “cán bộ” hay “bộ đội” Bắc Việt nào cả. Sau đó, Duyên và tôi đi về báo cho các GS đang chờ đợi ở cư xá Tự Đức. Mọi người lên trường trình diện ngay sau khi được chúng tôi thông báo. Một thời không quên Một tháng sau, mọi sự đi dần vào ổn định, nghĩa là mọi thủ tục kiểm soát, kiểm tra đã hoàn tất, số giáo sư của trường được chia ra làm hai nhóm rõ rệt: • Các giáo sư đeo băng đỏ trong những ngày đầu trở thành các Tổ trưởng và Tổ phó học tập trong đó Tôn Nữ Thị Ninh là một Tổ trưởng sáng giá nhứt, và, • Số giáo sư còn lại chiếm đa số là Tổ viên. Chúng tôi bắt đầu chương trình “học tập” tại chỗ với mỗi tổ khoảng trên dưới 20 người, trong đó, ngoài Tổ trưởng, Tổ phó còn có một GS hướng dẫn học tập mới vào từ miền Bắc. Nơi trường Sư phạm, các “giáo sư” đó đến từ trường ĐHSP Vinh, trong đó, “một cháu ngoan của Bác” tên Trần Thanh Đạm làm Hiệu trưởng, “GS” Cao Minh Thì làm Hiệu phó, “GS” Nguyễn Văn Châu và một số “GS” khác như Yến, Thoa …và một số khác tôi không còn nhớ tên. Tuy nhiên, một người Trưởng ban tổ chức mà tôi không bao giờ quên được, đó là Bảy Được, một công an chánh gốc, mà sau nầy đã hỏi cung tôi cùng với một sĩ quan cấp tá công an là chồng của giáo sư Yến nói trên. Dĩ nhiên những buổi học tập trên có tính chất giáo điều, diễn ra trong tẽ lạnh vì thái độ bất hợp tác của đa số giáo sư, ngoài những câu hỏi cò mồi của “đám gs đeo băng đỏ”. Tuy nhiên cũng có những giây phút sôi nổi vì các câu hỏi “móc lò” của một số GS trẻ như Duyên và Tuấn làm cho “đám ba mươi” cứng họng, vì họ làm sao có khả năng giải đáp được trong khi chứa trong đầu một tâm thức nô lệ! Một kỷ niệm tôi còn nhớ đến hôm nay sau 49 năm là buổi đúc kết học tập. Tổ trưởng của tôi là một tiến sĩ cũng tốt nghiệp bên Pháp và là Phó ban Hóa học thời VNCH tên Nguyễn Thị Phương (hiện ở tại Rennes, Pháp). Trong suốt thời gian “học tập”, Cô Phương thường đi bên cạnh môt “nồng cốt” thực sự, có tên Bùi Trân Phượng, con một giáo sư Việt Văn bên Đại học Văn khoa. Cô nầy luôn luôn mặc áo bà ba và quần lãnh đen và cũng “bắt chước” túi sách cán bộ sau lưng, luôn quấn trên cổ một khăn rằn. Cô nầy luôn luôn “bên cạnh” “anh” Ba Trực của thành ủy mỗi lần đi họp Tổ của Hội trí thức yêu nước Tp hcm có trụ sở chiếm được ở Cư xá Phục Hưng cũ đường Nguyễn Thông (Tôi không “CÓ” vào Hội nầy, chỉ “bị bắt buộc” đi họp vì các buổi họp nằm trong chương trình của giai đoạn “học tập chánh trị”). Trong thời gian nầy, Phượng còn là sinh viên, nhưng ở thời điểm hiện tại (2019), Phượng là một “tiến sĩ” giữ nhiệm vụ một Khoa trưởng một trường Đại học tư ở Sài Gòn và làm thêm nhiệm vụ “đặc biệt” cho một tổ A…ở Boston(!) Tôi được xướng danh đọc bài đúc kết học tập đầu tiên. Vì đã chuẩn bị trước, tôi đã nhờ người học trò “ruột” hiện ở Vancouver soạn thảo, ghi lại tất cả những lời “Bác Hồ dạy” “Bác Tôn dạy” cùng các phát biểu của “Chú Duẩn” v.v…Tất cả được học trò tôi đúc kết, ráp nối trên 30 trang giấy… Và trong suốt buổi đúc kết, tôi là cây đinh trong đó. Tôi đã chiếm hết giờ dành cho Tổ để đúc kết. Do đó, sau khi thảo luận bài đúc kết, vì đã hết giờ cho nên các đồng nghiệp còn lại của tôi được ra về khoan khoái vì đã tránh được nói lên những điều ngược với lòng mình… Trong suốt những ngày tháng gọi là “học tập”, thỉnh thoảng cũng có những cán bộ cao cấp từ ngoài Bắc vào như Cù Huy Cận, Xuân Diệu, và nhiều người khác…giảng dạy về thiên đường cộng sản. Một hôm, tại giảng đường của Đaị học Khoa học có sức chứa gần 500 người, nhà thơ tình lãng mạn “ngày xưa” Xuân Diệu đăng đàn. Có thể nói, chưa bao giờ tôi có thể hình dung được một cán bộ cao cấp của cộng sản, từng giữ chức Thứ trưởng Văn hóa Bắc Việt có những thái độ và cung cách thiếu văn hóa như thế. Ông Xuân Diệu, với cái áo sơ mi bỏ ngoài, mang đôi dép lẹp xẹp, vai mang cái bị da cán bộ…chễm chệ ngồi cao trên bục giảng…tự do phát ngôn. Bên cạnh đó hai chai la de Con Cọp BGI 75cc và một ly lớn. Vừa uống, vừa nói, miệng mồm đầy bọt bia, tay chân “huênh hoang” với luận điệu của kẻ chiến thắng… Và những câu nói ngày hôm đó là bài học …đầu tiên của tôi sau “cách mạng”. Ông ta nói cái gì? Xin thưa, Ông ta chê chế độ Việt Nam Cộng Hòa, đặc biệt là giới trí thức miền Nam, giới giáo sư đại học…và ví tất cả như những cây cổ thụ xum xuê cành lá…nhưng không có rễ. (Xin các giáo sư có mặt ngày hôm đó, hiện đang ở hải ngoại làm chứng dùm cho tôi, để tôi khỏi bị nói oan là bêu xấu chế độ ưu việt bằng triệu lần tư bản). Một thời để nhớ lại và sẽ không bao giờ quên Sau 49 năm, nghiệm lại câu nói năm xưa của một thi sĩ “thương cha thương một, thương ông thương mười” của Tố Hữu, người bạn của Xuân Diệu, lòng tôi chùng xuống và cảm thương cho một người lớn lên trong “cách mạng”, được “cách mạng” nuôi dưỡng… cho nên mới có ý so sánh đầy ‘biện chứng” trên. Bốn mươi chín năm qua, bây giờ cả thế giới mới thực sự thấy rõ hình ảnh Việt Nam ngày nay, hình ảnh nầy đã chứng minh rành rọt qua một đất nước tan hoang từ xã hội băng hoại cho đến đạo đức suy đồi, trong đó giáo dục thể hiện tất cả những gì tồi tệ nhứt như thầy trò, cô trò…có thể trao thân cho nhau vì những đổi chác cho một kỳ thi, hay một mảnh bằng, chưa kể những tệ hại khác không cần phải nêu ra đây. Có thể nói, trong lịch sử giáo dục Việt Nam chưa có thời đại nào đưa đến sự đảo lộn luân thường đạo lý như giai đoạn hiện tại của Đất và Nước hôm nay. Bài học đầu tiên của Xuân Diệu 49 năm về trước về cây cổ thụ cần phải được xem xét lại. Do đó, cần phải nói cho rốt ráo là “Cây cổ thụ xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện tại là một cây chết khô, không hoa, không lá, không rễ, và thân cây đã mục nát, thậm chí mối và mọt cũng không còn gì có thể gậm nhấm được”. Và hôm nay, đúng ngày 30/4, sau đúng 45 năm, hệ thống giáo dục của CSBV đã biến học sinh thành một công cụ cho đảng như suy nghĩ của Phạm Đình Trọng:”Học trò thay vì thích thú mặc bộ đồ mới đón năm học mới như đứa trẻ xênh xang áo mới đón ngày tết lại phải mặc đồng phục đồ lính, đội mũ lính, mang vẻ mặt xung trận, đi ắc ê một, hai, tập những bước đi đầu tiên của rô bốt công cụ, của bầy đàn, muôn người như một, không có cá nhân, không còn cá tính”…trong ngày khai trường cho niên học mới. Và một tương phản khác của ngày khai trường năm cách đây một năm ở một miền núi trên cao nguyên Việt Nam với hình ảnh học trò ngồi chồm hổm trên đôi chân đất trong “lớp học – sân trường lầy lội” dưới trời mưa lâm râm, hay phải “du dây” qua thác ghềnh trên đường đi đến trường! 7- Thay lời kết Quý Bà Con vừa đọc xong “Những nỗi nhớ về Sài Gòn” của một người con Việt. Suốt 30 năm từ 1945 đến 1975 (trừ 10 năm vắng “quê” Sài Gòn vì đi du học), trải dài từ những bước chân thơ dại đến những bước chập chững vào đời. Đôi chân đó đã từng lê la khắp mọi nơi, để lại biết bao nhiêu kỷ niệm cùng sự thăng trầm của thủ đô Sài Gòn yêu dấu. Từ những buổi sơ khai, Sài Gòn vẫn còn nét mộc mạc, vẫn còn những con đường đất, rổi trải đá, rồi tráng nhựa. Sài Gòn với đường xe điện từ bùng binh đến Chợ Lớn qua những ga: Ga chánh Sài Gòn có logo hình con cò trắng, ga Arras (Cống Quỳnh), ga Nancy (Cộng Hòa), ga Cuniac, ga An Bình, ga Jaccaréo, và cuối cùng là ga Bonhoure (Hải Thượng Lãn Ông). Làm sau quên được Sài Gòn với bột chiên Ngã sáu. Sài Gòn với ăn chơi, với sòng bạc Kim Chung và Đại Thế Giới. Sài Gòn với Bò 7 món Pagolac, với bánh bao Ông Cả Cần. Sài Gòn với quán cơm sinh viên Anh Vũ đường Bùi Viện, với Cà phê Năm Dưỡng nơi bùng binh Hồng Thập Tự, Nguyễn Hoàng, Nancy, Lý Thái Tổ, Phạm Viết Chánh… Và Sài Gòn với muôn trùng nỗi nhớ trong tim… Giờ đây viết lại, người viết không cầm được xúc động. Xin chia xẻ cùng Bà Con khắp nơi với cùng một lời nguyền:” những người con Việt sẽ cùng góp tay xây dựng lại Đất và Nước một khi sạch bóng quân thù”. Thưa Bà Con, Trong suốt tháng tư người viết đã ghị lại qua ký ức, qua mạng toàn cầu, qua các sự kiện hiện đang xảy ra liên quan đến Việt Nam – Trung Cộng – Hoa Kỳ cùng thế giới. Tất cả đều nhắm vào mục tiêu là gióng lên thêm một tiếng chuông nhằm mục đích cho Bà Con trong nước và hải ngoại thấy rõ dã tâm của Trung Cộng muốn thôn tính Việt Nam qua hơn 4.000 năm. Và những năm sau cùng sau nầy khiến cho cuộc thôn tính càng khốc liệt hơn để nuốt cho “bằng được” Việt Nam trong năm 2024 nầy! Bằng cách nào? • Triệt hạ nguồn protein của dân tộc bằng cách tiêu diệt nguồn cá ở Biển Đông qua Nhà máy chế tạo gang thép Hưng Nghiệp ở Đặc khu Vũng Áng, Hà Tĩnh từ năm 2016; • Triệt hạ nguồn carbohydrate qua món ăn chính là gạo của người con Việt, qua việc ngăn giữ nước ở các đập do TC xây trên dòng chính sông Mekong, chận ngang dòng chảy vào sông Cửu Long của miền Nam làm cho mùa lúa Đông xuân gieo trồng trên 200.000 mẫu hàng năm bị mất trắng, và nước mặn ngày càng vào sâu trong đất liền (Năm 2024 có nơi nước mặn vào sâu trên 120 Km, và theo ước tính World Bank, thiệt hại năm 2024 ở ĐBSCL có thể lên đến 2 tỷ Mỹ kim)); • Hơn nữa, Cao nguyên Trung phần Việt Nam vốn là một thảm thực vật với trên 2 triệu mẫu rừng trồng cây công nghiệp như cao su, trà, cà phê…gần như bị xóa qua các dự án khai thác Bauxite từ năm 2008, để lại một di hại môi trường chạy dài suốt miền Đông Nam Việt. Ngần ấy sự kiện nói lên tính dã man và phi nhân cách của Trung cộng như thế nào? Tuổi Trẻ Việt Nam, con cháu của Hưng Đạo Vương, của Trần Quốc Toản, của Phan Châu Trinh, của Phan Bội Châu, của Nguyễn Thái Học …sẽ không bao giờ quên được THÙ nầy! Và, Càng đau buồn hơn nữa, trong cuộc chiến đấu dành lại Quê hương, những người con Việt lại vướng phải một kẻ thù khác nữa hiện đang đóng vai trò Thái thú giống như Phạm Ích Tắc, như Lê Chiêu Thống ngày xưa. Đó là Đảng cộng sản Bắc Việt! Nhận diện chính xác hai kẻ thù của dân tộc, chắc chắn TUỔI TRẺ VIỆT NAM biết sẽ PHẢI LÀM GÌ? Houston, Ngày Quốc Hận 30-4-2024 Mai Thanh Truyết thay mặt: • Hội Khoa Học & Kỹ Thuật Việt Nam – VAST từ năm 1990 • Hội Bảo Vệ Môi Trường Việt Nam – VEPS từ năm 2016 • Nhóm Chống Tàu Diệt Việt Cộng – ACAVG từ năm 2011

Quốc Hận Trong Lòng Dân Tộc Việt Một trong những nỗi nhớ trong suốt 47 năm qua, lịch sử dân tộc chắc không bao giờ quên một vị Tướng chấp nhận tuẫn tiết và chết theo thành dù có nhiều cơ hội để di tản ra ngoại quốc. Đó chính là Tướng Nguyễn Khoa Nam. Xin mời Bà Con đọc lời người em ruột của Tướng Nam nói về người anh của mình dưới đây: THÁNG TƯ LẠI VỀ, TƯỞNG NHỚ TƯỚNG NGUYỄN KHOA NAM (Bài viết của ông Nguyễn Khoa Phước - Giáo sư Trung Học, Cựu Nghị sĩ VNCH, nói về anh trai mình) Năm 1956, anh Nam ở Pháp về làm Đại Đội Trưởng Kỹ Thuật Dù trong trại Hoàng Hoa Thám. Anh mang lon Đại Úy cho đến cuối năm 1965 khi anh giữ chức vụ Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 5 Nhảy Dù, tôi mới thấy anh lên Thiếu Tá. Từ lúc nắm TĐ5ND anh đi hành quân khắp bốn Vùng Chiến Thuật. Năm 1966, khoảng tháng 3, TĐ5ND tham dự cuộc hành quân Liên Kết 66 tại Quảng Ngãi do Sư Đoàn 2 Bộ Binh tổ chức, anh có về thăm gia đình tôi. Anh rất thương các cháu con tôi và có thì giờ rảnh là về nhà tôi tắm rửa, ăn cơm và thăm các cháu. Thời gian này, tôi là Hiệu Trưởng trường Trung Học Đệ Nhất Cấp Trần Quốc Tuấn ở Quảng Ngãi. Đây là lúc anh em tôi gặp nhau nhiều nhất cả thời gian sau này. Thấy anh có vẻ buồn dù ta đang thắng, tôi hỏi anh, anh nói: - Chiến tranh đem lại chết chóc và đau thương, hàng trăm xác Việt Cộng 15, 16 tuổi phơi thây trên núi Tròn, bên đơn vị mình có mười mấy binh sĩ bị hy sinh, tội quá. Kỳ này về phải lo cho gia đình tử sĩ. Đầu năm 1970, được đề cử giữ chức vụ Tư Lệnh Sư Đoàn 7 Bộ Binh kiêm Tư Lệnh Khu Chiến Thuật Tiền Giang. Tháng 11 năm 1974, được bổ nhiệm làm Tư Lệnh Quân Đoàn IV và Vùng 4 Chiến Thuật cho đến ngày 30 tháng 4 năm 1975. Chiều ngày 1 tháng 5 năm 1975, Trung Úy Danh, Sĩ Quan Tùy Viên của Anh lên Sài Gòn tin cho chị tôi là bà Diệu Khâm biết là Thiếu Tướng Nguyễn Khoa Nam đã tuẫn tiết. Trung Úy Danh nói thêm Thiếu Tướng tự sát vào khoảng 6-7 giờ rạng ngày 1 tháng 5 năm 1975. Ông dùng tay mặt cầm khẩu Colt-45 bắn vào màng tang bên phải, máu thấm đầy quân phục, đầu ngả sang bên trái. Trên bàn giấy, chiếc cặp của Thiếu Tướng có một số giấy tờ và khoảng 40,000 đồng tiền Việt Nam. Bác Sĩ Trung Tá Hoàng Như Tùng và một số chiến hữu lo tẩm liệm và đưa ra an táng tại Nghĩa Trang Quân Đội Cần Thơ ngày 2 tháng 5 năm1975. Nói tới Tướng Nguyễn Khoa Nam, cũng không quên nhắc đến Trung Tá Nguyễn Văn Long nằm chết “thẳng thớm” dưới tượng người lính trước Quốc hội, Sài Gòn do viên đạn ông tự bắn vào đầu…thật bi thảm và oai hùng. Người lính Cộng hòa là như vậy đó, Bà Con ơi! Nhân Ngày Quốc Hận hôm nay 30/4/2022, xin mượn ý thơ của Leonard Cohen để rung một hồi chuông chào đón Ngày Đau Buồn nhưng luôn hy vọng sẽ có ánh sáng bình minh len vào những đổ vỡ rạn nứt của dân tộc suốt 47 năm qua…Mỗi một năm qua đi là mỗi một năm quằng thêm nỗi nhớ và đau thêm niềm đau Quốc hận. Hãy rung những hồi chuông vẫn còn có thể rung Hãy quên đi lời chào mời hoàn hảo của bạn Trong mọi thứ đều có vết rạn nứt Đó là cách ánh sáng len vào” …… Ring the bells that still can ring Forget your perfect offering There’s a crack in everything That’s how the light gets in. Và cùng ngẩn mặt suy nghĩ thêm về con đường tương lai của dân tộc: • Ngày hôm nay chúng ta không còn thấy cần thiết phải lấy tư tưởng về giáo dục, luân lý, những lời giảng dạy của Khổng Tử làm mẩu mực trong cuộc sống nữa; • Cũng không còn là lúc bình luận chiến lược, chiến thuật …đánh nhau qua các thế trận của …Binh pháp Tôn Tử nữa! Chính vì vậy mà con người và Đất Nước Việt phải chịu sự trì trệ biết bao thế hệ, đặc biệt trong suốt 46 năm qua. Vì vậy, • Chúng ta cần phải áp dụng ý tưởng dân tộc từ tiền nhân để lại cộng thêm chiều hướng đổi mới của dòng lịch sử để tiến đến sự toàn hảo trong cái bất toàn trong trời đất. Xin hãy chấp nhận sự bất toàn của dân tộc để làm kim chỉ nam cho những định hướng mới trong việc mưu tìm sự toàn bích trong cái bất toàn… Để kết thúc bài viết cho tháng Quốc hận năm nay 2022, người viết mong được chia xẻ cùng Bà Con về Những Nỗi Nhớ Về Sài Gòn đã từng nằm trong ký ức từ tuổi còn thơ cho đến quá kỳ của tuổi thất thập cổ lai hy. Xin ghi lại một giai đoạn sống nghiệt ngã suốt chiều dài lịch sử dân tộc từ năm 1945 cho đến 1975. *** Hiện diện nơi cõi trần gian năm 1942, bài viết dưới đây chỉ nhắm vào một mục đích duy nhứt là cố truy tìm trong ký ức những dấu ấn về Sài Gòn, nhứt là vào những thời điểm còn là một cậu nhà quê lên tỉnh vào tuổi ấu thơ. Chia lìa cuống rún Chưa đầy ba tuổi nhưng dấu ấn đầu tiên là thủ đô Sài Gòn (hay Saigon) choáng ngợp mặc dù gia đình đang trong cảnh kinh hoàng và đau buồn trước đó với hình ảnh một người cha trên người đầy máu và nhà cửa đang bị đốt cháy phừng phựt. Quê tôi-Ấp Sò Đo-Làng Tân Phú Thượng, Hậu Nghĩa Cả gia đình còn lại gồm Ba Má, chị Hai, Chị Sáu, Anh Bảy, Chị Chín, Anh Mười…dìu dắt nhau trên một chiếc xe ngựa hướng về Sài Gòn. Hai Anh Ba và Anh Năm trong thời điểm đó đang đi học ở đây. Đó là hình ảnh tôi mang theo về Sài Gòn khi tuổi còn thơ, và sau đó, những hình ảnh đã khắc ghi trong tôi đậm nét với những gương mặt tuổi trên dưới 20, đầy nét hận thù đầy hùng khí trong vụ bắn Ba tôi và đốt nhà năm đó. Sau nầy, chính Má tôi kể lại, họ chính là những tá điền của gia đình tôi. 1- Nỗi nhớ đầu tiên ở Sài Gòn: Tuổi thơ Tuổi thơ của tôi yên ả với ngôi nhà thuê tại đường Cô Bắc (Dumortier cũ). Nhà tôi số 1, nhà của Chú Năm Nghĩa (ba của cô đào Thanh Nga) số 2. Sống thong dong như mọi trẻ con, nửa quê, nửa tỉnh, chiều chiều thả diều trên bãi đất trống trong khu phố. Thỉnh thoảng “rắn mắt” cùng các bạn cùng tuổi đi thọc trái “me keo” ở hàng rào bao bọc một thành Tây còn sót lại nằm trên góc đường Nguyễn Khắc Nhu (Ballande) và Trần Hưng Đạo (Galliéni cũ). Cũng biết đánh đáo, tạt hình với “tiền” là những bao thuốc lá xếp lại. Cũng biết lấy nút phén (nấp của những chai bia Larue, xá xị…) để dưới đường rầy xe điện chạy ngang qua ga Arras (Cống Quỳnh) để được cán dẹp. Sau đó, đục hai lỗ ở giữa, thắt sợi dây vào và dùng hai ngón tay cái, xoay vòng vòng, làm vũ khí đấu với vũ khí của “địch”. Bên nào bị cắt đứt giây trước là bị thu. Đôi khi bánh xe “nút phén” được khía vòng ngoài làm răng cưa để …chiến đấu. Tôi đã chứng kiến một bạn nhỏ cùng xóm bị nút phén cắt đứt môi khi vũ khí của anh ta bị cắt đứt dây. Cũng biết bắn đạn (người Bắc gọi là bắn bi), cũng biết đi “hoang” cùng chúng bạn, xuống chợ Cầu Muối đường Cô Giang (Douaumont cũ). Cũng biết thỉnh thoảng chạy qua đống rác của nhà máy làm võ ruột xe đạp Labbé để lượm những ống ruột xe đạp được cắt từng sợi dây thung kết liền nhau. Và đây cũng là một loại “tiền” để tuổi trẻ chúng tôi “ăn thua” trong khi đánh đáo hay bắn đạn…Các dây thung nầy cũng được tuổi trẻ “gái” kết nối làm sợi dây dài dùng để nhảy dây. Có thể nhảy một mình, nhảy đôi hoặc nếu dây dài hơn nữa, có thể nhảy một lượt nhiều người trông rất đẹp mắt và vui. Cũng biết chạy theo sau xe ngựa với chiêng trống inh ỏi, hai bên là hai bảng vẽ quảng cáo chiếu phim ở các rạp hát bóng. Chạy theo để lượm những tờ programme của các phim sắp chiếu của rạp Nam Tiến bên kia cầu Ông Lãnh. Đôi khi mạo hiểm hơn nữa, xuống Cầu Ông Lãnh, vượt qua Cầu Mống, thả lần qua nhà máy thuốc lá Bastos và dừng lại ở Rạp hát bóng Nam Tiến. Ba tôi không cho đi học lớp năm như mọi đứa trẻ khác mà Ba dạy tôi ở nhà, để rồi sau đó vô trường học lớp tư (lớp 2 sau nầy). Thế mà tôi cũng hoàn tất bậc tiểu học ở trường Tiểu học Trương Minh Ký nằm ngay góc đường Nguyễn Thái Học (Kitchener cũ) và đại lộ Trần Hưng Đạo. 2- Nỗi nhớ thứ hai: Đám tang Trần Văn Ơn Qua tin tức do hai người anh lớn kể lại, học sinh Trần Văn Ơn đang học lớp Première ở trường Petrus Trương vĩnh Ký, nhưng vì một lý do gì đó bị bắn chết ngày 9/1/1950 tại trường. (Người viết thiết nghĩ không cần thiết nêu ra nguyên nhân hoặc lý do vì không nằm không ký ức và còn trong vòng tranh cãi vì ý thức hệ). Từ sáng sớm 12-01-1950 hàng chục ngàn học sinh, sinh viên và dân chúng đã tề tựu chật sân trường và sân vận động trong khuôn viên trường, trong đó có tôi tháp tùng cùng với hai người anh, và cũng không biết tại sao lại có mặt ở đây nữa? Nhìn thấy bà con, cô bác từ khắp nơi, sinh viện, học sinh cùng từng hàng xe xích lô chở nước, bánh mì. Đoàn người sau khi tề tụ đông đủ và ngay hàng thẳng lối rất trật tự đúng 7g30 sáng. Đoàn khởi hành đi theo lộ trình từ trường Petrus Ký ra đường Nancy (sau là Cộng Hòa), theo vòng xoay đi đường Frédéric Drouhet (Hùng Vương), quẹo qua đường Armand Rousseau (Trần Hoàng Quân) vòng ngã sáu Chợ Lớn, đi thẳng qua hảng rượu La Bière nhắm thẳng đến nhà quàn đường Thuận Kiều, nơi chứa quan tài anh Ơn. Sau cùng dừng lại ở một nghĩa trang nằm trước sân vận động Renault mà sau nầy đổi tên là sân vận động Cộng Hòa. Đây là một kỷ niệm khó quên khi chưa đầy 8 tuổi! 3- Nỗi nhớ thứ ba: Trận giặc Bình Xuyên Định mệnh đã đưa đẩy tôi cùng học dưới hai trường có tên Ký, và là hai Thầy Trò với nhau. Đó là trường Trương Minh Ký và Trương Vĩnh Ký. Một kỷ niệm nơi đây mà tôi không bao giờ quên là trận đánh giữa quân đội quốc gia và lực lượng Bình Xuyên. Số là phải dành cho trường Chu Văn An vừa mới di cư từ miền Bắc vào, các lớp đệ nhứt cấp chúng tôi mỗi ngày chỉ học 2 giờ từ 11 giờ tới 1 giờ trưa. Lực lượng quân đội Bình Xuyên chiếm khu nội trú của trường không biết từ bao giờ (hai dãy nội trú sau nầy trở thành Trường Đại học Sư Phạm Sài Gòn là nơi tôi tùng sự ngay sau khi từ Pháp về năm 1973). Tôi còn nhớ, ngày hôm ấy khoảng đầu tháng 4-1955 là buổi học Pháp văn của Thầy Phạm Văn Thới (sau nầy Thầy làm Chuyên viên trong Phủ Thủ tướng và qua đời năm 2002). Tiếng súng bắt đầu nổ giữa trưa. Quân Bình Xuyên bò lên đỉnh của nóc nhà ngang, nơi có phòng thí nghiệm và phòng vệ sinh của trường. Bên ngoài từ hướng cổng trường từ đường Nancy, quân chính phủ gồm những lính người Nùng chạy xuyên qua hành lang rộng. Hai bên bắn nhau, tôi không thấy ai bị thương hay chết cả. Sau nầy mới biết là nạn nhân của cuộc giao tranh hôm ấy chính là bức tượng bán thân Petrus Ký, hướng mặt về phía cổng trường. Cụ bị một vết đạn làm má bên phải lún sâu vào như một đồng tiền (giả tạo). Vì tượng bán thân của Cụ hướng ra đường Cộng Hòa, cho nên thủ phạm hẳn là do lính chính phủ bắn vào… Chỉ sau độ nửa giờ giao tranh, Ông Hiệu trưởng Phạm Văn Còn bắt loa kêu gọi hai bên ngưng chiến và thầy trò chúng tôi bắt đầu ra khỏi trường. Thay vì chạy thẳng về nhà, lũ trẻ chúng tôi lại mân mê và đi lượm những võ đạn đồng rơi tung tóe trên sân trường, làm các thầy giám thị phải một phen cực nhọc xua đuổi. 4- Nỗi nhớ thứ tư: Ném đá cộng sản Vào năm 1954, khi Hiệp định Genève, Thụy Sĩ được ký kết vào ngày 20/7, theo giao ước, những người lính cộng sản được tập trung tại nhiều địa điểm ở Sài Gòn, để rồi sau đó được tập kết về Bắc. Qua một người anh lớn, tôi biết có hai địa điểm tập trung: một là khách sạn Majestic ở đường Catinat (Tự Do), và một ở góc đường Galliéni (Trần Hưng Đạo) và Huỳnh Quang Tiên, đối diện với nhà ga Arras (Cống Quỳnh). Dù còn nhỏ cũng như chưa hiểu nhiều vầ Quốc – Cộng, tôi cũng tham gia …ném đá vào các cửa sổ của khách sạn (dù không trúng vào đâu cả!). 5- Nỗi nhớ thứ năm: Tấn công chùa Xá Lợi Ngay từ khi Thượng tọa Thích Quảng Đức tự thiêu ở đường Lê Văn Duyệt vào đầu tháng 6/1963, tình trạng xáo trộn ở Sài Gòn ngày càng phức tạp hơn, căng thẳng hơn. Và cao điểm là vụ tấn công chùa Xá Lợi đêm 20/8, hành pháp Đệ I Cộng hòa cho lịnh bắt tất cả Phật tử và thầy tu trong chùa, duy chỉ có thầy Thích Trí Quang trốn thoát. Vào buổi xế trưa ngảy thứ sáu 23/8/1963, trong một buổi học Histology do GS Listenberger dạy tại Đại học Y khoa số 28 đường Trần Quý Cáp (sau 30/4/1975, nơi nầy được dùng để làm bảo tàng viện Tội ác Mỹ ngụy), tôi rất ngạc nhiên khi thấy Ngoại trưởng Vũ Văn Mẫu và sinh viên Tô Lai Chánh bước vào, cả hai đều cạo đầu trọc lóc. Ngay sau đó, GS Mẫu nói cho sinh viên cả lớp biết tình trạng chính trị hiện tại và yêu cầu toàn thể bãi khóa và tham dự biểu tình ngày chủ nhựt 25/8 sắp đến. Khi ra về, chúng tôi cùng hai bạn trong Nhóm Nguồn Sống là BS Hoàng Cơ Trường (đã mất) và KS Nguyễn Kim Long (Westminster) quyết định tham gia biểu tình. Sáng sớm chủ nhựt, tôi đang chạy xe mobylette ngang qua nhà thờ Đức Bà thì bị bắt. Bị chở về bót Quân I, và chiều đó được chuyển vào Nha Cảnh sát đường Võ Tánh (Frères Louis). Số người bị bắt rất đông. Tối hôm đó, tất cả được dồn lên xe nhà binh bít bùng…trực chỉ Quang Trung. Theo lời một sĩ quan tuyên bố, từ nay tất cả chúng tôi đã là tân binh, quần áo bị tịch thu và được phân phối hai bộ quân phục mỗi người cùng với giày vớ và ba lô cùng lon hủ để đựng thức ăn…Ở Quang Trung tập cầm súng, đi ắt ê đâu được một tuần lễ, tôi được thả về; và từ đó mới biết là Quách Thị Trang bị bắn ở bùng binh chợ Sài Gòn hôm 25/8. Đây có thể nói về kinh nghiệm được mặc quân phục và cầm súng trên vai trong suốt cuộc đời. Một nỗi nhớ khó quên! 6- Nỗi nhớ thứ sáu: Ngày 30-4-1975 và sau đó… Nỗi nhớ dưới đây chính thực là nỗi nhớ và sẽ không bao giờ quên và không được quên. Đó là Sài Gòn, thành phồ đã khiến cho tôi lấy quyết định cho suốt cuộc đời còn lại là phải dứt khoát tranh đấu nhằm xóa tan cơ chế chuyên chính vô sản của Cộng sản Bắc Biệt và “đuổi Trung cộng” về Tàu. Dứt khoát như vậy! 7- Nỗi nhớ sau cùng Xin mỗi người trong chúng ta nhìn lại thông báo của Việt Cộng về việc các quân nhân VNCH đã được giải ngũ và “bị” gọi đi học tập 7 ngày dưới đây: Thế mà, Bà chị dâu của tôi, Đại tá Trần Cẩm Hương, đã giải ngũ từ tháng 3 năm 1974, mà vẫn bị gọi đi học tập, không những hơn 7 ngày mà…hơn 5 năm. Và chị mất chỉ sau vài tháng bị quảng thúc tại Hậu Nghĩa, dù nhà chị và con cái vẫn còn ỡ Sài Gòn! Việt Cộng là thế đó! Cộng sản Bắc Việt là thế đó Làm sao mà quên được! Xin thưa, Vào thời điểm ngay sau ngày 30/4/1975, tâm trạng người dân Sài Gòn hoang mang cực độ. Nhà nhà e dè mỗi khi tiếp xúc hay trao đổi với những người hàng xóm thân thuộc trước kia. Không khí xóm giềng thân mật không còn ứng hợp với câu “bà con xa không bằng láng giềng gần” nữa, đối lại bằng những cặp mắt nghi ngờ, e sợ, nhất là khi thấy bóng dáng một người quen thuộc nhưng trên cánh tay có mang một băng vải đỏ. Đó là hình ảnh tiêu biểu nhứt cho những ngày đầu gọi là “cách mạng”. Chúng tôi, một nhóm giáo chức của trường Đại học Sư phạm Sài Gòn gồm GS Nguyễn Văn Trường (mất 2018), GS Lý Công Cẩn (mất 2017), GS Lê Trọng Vinh (mất 1977), GS Trần Kim Nở (mất 2018), GS Trần Văn Tấn (mất 2016), và người viết (đã ở khu cư xá 57 Tự Đức từ mấy ngày trước 30/4), chúng tôi đang ngồi với nhau để bàn thảo xem phải hành xử như thế nào, trình diện ra sao, vì hôm đó chỉ là ngày thứ hai của “cách mạng”, tức thứ năm ngày 1/5/1975. Tình cờ một thành viên của Ban Hóa học của trường chạy Honda đến. Tôi đề nghị với các GS huynh trưởng để tôi cùng Duyên lên trường xem xét tình hình trước. Hai anh em đèo nhau trên chiếc Honda dame, mỗi người một tâm trạng bất an, nhưng vẫn không lộ ra. Khi vào khỏi cổng trường, không khí hoàn toàn khác, không còn một không khí quen thuộc như ngày nào. Một cảm giác nặng trĩu nơi tôi khi nhìn thấy một Giảng nghiệm viên (tên V.) thuộc Ban Vạn vật mang băng vải đỏ nơi cánh tay, chận chúng tôi lại, và hỏi với nét mặt lạnh lùng:”Hai anh vào ghi tên trình diện đi”. Bước vào một phòng thí nghiệm hóa học, tôi lại thấy anh Nguyễn Minh Hòa (sau 30/4 được ”xếp” vào vị trí Trưởng khoa Hóa ĐH Sư phạm “tp HCM” thay thế chỗ của người viết trước ngày đó, vì “người” đã từng tuyên bố sau đó là nhờ cách mạng mà vợ tôi mới…mang thai được và tôi có con nối dòng(!), (hiện tại đã về hưu), cũng là một giảng nghiệm viên của tôi, cũng mang băng đỏ trên cánh tay hỏi tôi bằng một giọng lạnh lùng, không còn “lom khom” kính trọng như cách vài ngày trước đó. Dĩ nhiên là tôi ghi tên và bước ra ngoài. Đi lần đến văn phòng Phó Khoa trưởng, cánh cửa đã bị mở toang từ lúc nào, tôi thấy Ngô Phàn, một sinh viên Ban Lý hóa của trường đã chạy vào bưng hai năm về trước. Phàn hỏi tôi, trên tay cầm khẩu súng lục nhỏ của GS Lý Công Cẩn: “Anh có gặp Ô C. không? Tôi đáp:” GS LCC sẽ vào trình diện sáng nay”. Quan sát chung quanh sân trường, tôi chỉ thấy vài chị “nhà quê” quấn khăn rằn trên cổ, vẽ mặt thể hiện nét thỏa mãn của kẻ chiến thắng bước qua lại, chỉ chỏ các “anh” đeo băng đỏ mà trước đó chỉ vài ngày là những giáo sư của VHCH. Ngoài ra, không thấy bóng dáng của một “cán bộ” hay “bộ đội” Bắc Việt nào cả. Sau đó, Duyên và tôi đi về báo cho các GS đang chờ đợi ở cư xá Tự Đức. Mọi người lên trường trình diện ngay sau khi được chúng tôi thông báo. Một thời không quên Một tháng sau, mọi sự đi dần vào ổn định, nghĩa là mọi thủ tục kiểm soát, kiểm tra đã hoàn tất, số giáo sư của trường được chia ra làm hai nhóm rõ rệt: • 1- Các giáo sư đeo băng đỏ trong những ngày đầu trở thành các Tổ trưởng và Tổ phó học tập trong đó Tôn Nữ Thị Ninh là một Tổ trưởng sáng giá nhứt, và • 2- Số giáo sư còn lại chiếm đa số là Tổ viên. Chúng tôi bắt đầu chương trình “học tập” tại chỗ với mỗi tổ khoảng trên dưới 20 người, trong đó, ngoài Tổ trưởng, Tổ phó còn có một GS hướng dẫn học tập mới vào từ miền Bắc. Nơi trường Sư phạm, các “giáo sư” đó đến từ trường ĐHSP Vinh, trong đó, “một cháu ngoan của Bác” tên Trần Thanh Đạm làm Hiệu trưởng, “GS” Cao Minh Thì làm Hiệu phó, “GS” Nguyễn Văn Châu và một số “GS” khác như Yến, Thoa …và một số khác tôi không còn nhớ tên. Tuy nhiên, một người Trưởng ban tổ chức mà tôi không bao giờ quên được, đó là Bảy Được, một công an chánh gốc, mà sau nầy đã hỏi cung tôi cùng với một sĩ quan cấp tá công an là chồng của giáo sư Yến nói trên. Dĩ nhiên những buổi học tập trên có tính chất giáo điều, diễn ra trong tẽ lạnh vì thái độ bất hợp tác của đa số giáo sư, ngoài những câu hỏi cò mồi của “đám gs đeo băng đỏ”. Tuy nhiên cũng có những giây phút sôi nổi vì các câu hỏi “móc lò” của một số GS trẻ như Duyên và Tuấn làm cho “đám ba mươi” cứng họng, vì họ làm sao có khả năng giải đáp được trong khi chứa trong đầu một tâm thức nô lệ! Một kỷ niệm tôi còn nhớ đến hôm nay sau 44 năm là buổi đúc kết học tập. Tổ trưởng của tôi là một tiến sĩ cũng tốt nghiệp bên Pháp và là Phó ban Hóa học thời VNCH tên Nguyễn Thị Phương (hiện ở tại Rennes, Pháp). Trong suốt thời gian “học tập”, Cô Phương thường đi bên cạnh môt “nồng cốt” thực sự, có tên Bùi Trân Phượng, con một giáo sư Việt Văn bên Đại học Văn khoa. Cô nầy luôn luôn mặc áo bà ba và quần lãnh đen và cũng “bắt chước” túi sách cán bộ sau lưng, luôn quấn trên cổ một khăn rằn. Cô nầy luôn luôn “bên cạnh” “anh” Ba Trực của thành ủy mỗi lần đi họp Tổ của Hội trí thức yêu nước Tp hcm có trụ sở chiếm được ở Cư xá Phục Hưng cũ đường Nguyễn Thông (Tôi không “CÓ” vào Hội nầy, chỉ “bị bắt buộc” đi họp vì các buổi họp nằm trong chương trình của giai đoạn “học tập chánh trị”). Trong thời gian nầy, Phượng còn là sinh viên, nhưng ở thời điểm hiện tại (2019), Phượng là một “tiến sĩ” giữ nhiệm vụ một Khoa trưởng một trường Đại học tư ở Sài Gòn và làm thêm nhiệm vụ “đặc biệt” cho một tổ A…ở Boston(!) Tôi được xướng danh đọc bài đúc kết học tập đầu tiên. Vì đã chuẩn bị trước, tôi đã nhờ người học trò “ruột” hiện ở Vancouver soạn thảo, ghi lại tất cả những lời “Bác Hồ dạy” “Bác Tôn dạy” cùng các phát biểu của “Chú Duẩn” v.v…Tất cả được học trò tôi đúc kết, ráp nối trên 30 trang giấy… Và trong suốt buổi đúc kết, tôi là cây đinh trong đó. Tôi đã chiếm hết giờ dành cho Tổ để đúc kết. Do đó, sau khi thảo luận bài đúc kết, vì đã hết giờ cho nên các đồng nghiệp còn lại của tôi được ra về khoan khoái vì đã tránh được nói lên những điều ngược với lòng mình… Trong suốt những ngày tháng gọi là “học tập”, thỉnh thoảng cũng có những cán bộ cao cấp từ ngoài Bắc vào như Cù Huy Cận, Xuân Diệu, và nhiều người khác…giảng dạy về thiên đường cộng sản. Một hôm, tại giảng đường của Đaị học Khoa học có sức chứa gần 500 người, nhà thơ tình lãng mạn “ngày xưa” Xuân Diệu đăng đàn. Có thể nói, chưa bao giờ tôi có thể hình dung được một cán bộ cao cấp của cộng sản, từng giữ chức Thứ trưởng Văn hóa Bắc Việt có những thái độ và cung cách thiếu văn hóa như thế. Ông Xuân Diệu, với cái áo sơ mi bỏ ngoài, mang đôi dép lẹp xẹp, vai mang cái bị da cán bộ…chễm chệ ngồi cao trên bục giảng…tự do phát ngôn. Bên cạnh đó hai chai la de Con Cọp BGI 75cc và một ly lớn. Vừa uống, vừa nói, miệng mồm đầy bọt bia, tay chân “huênh hoang” với luận điệu của kẻ chiến thắng… Và những câu nói ngày hôm đó là bài học …đầu tiên của tôi sau “cách mạng”. Ông ta nói cái gì? Xin thưa, Ông ta chê chế độ Việt Nam Cộng Hòa, đặc biệt là giới trí thức miền Nam, giới giáo sư đại học…và ví tất cả như những cây cổ thụ xum xuê cành lá…nhưng không có rễ. (Xin các giáo sư có mặt ngày hôm đó, hiện đang ở hải ngoại làm chứng dùm cho tôi, để tôi khỏi bị nói oan là bêu xấu chế độ ưu việt bằng triệu lần tư bản). Một thời để nhớ lại và sẽ không bao giờ quên Sau 45 năm, nghiệm lại câu nói năm xưa của một thi sĩ “thương cha thương một, thương ông thương mười” của Tố Hữu, người bạn của Xuân Diệu, lòng tôi chùng xuống và cảm thương cho một người lớn lên trong “cách mạng”, được “cách mạng” nuôi dưỡng… cho nên mới có ý so sánh đầy ‘biện chứng” trên. Bốn mươi lăm năm qua, bây giờ cả thế giới mới thực sự thấy rõ hình ảnh Việt Nam ngày nay, hình ảnh nầy đã chứng minh rành rọt qua một đất nước tan hoang từ xã hội băng hoại cho đến đạo đức suy đồi, trong đó giáo dục thể hiện tất cả những gì tồi tệ nhứt như thầy trò, cô trò…có thể trao thân cho nhau vì những đổi chác cho một kỳ thi, hay một mãnh bằng, chưa kể những tệ hại khác không cần phải nêu ra đây. Có thể nói, trong lịch sử giáo dục Việt Nam chưa có thời đại nào đưa đến sự đão lộn luân thường đạo lý như giai đoạn hiện tại của Đất và Nước hôm nay. Bài học đầu tiên của Xuân Diệu 45 năm về trước về cây cổ thụ cần phải được xem xét lại. Do đó, cần phải nói cho rốt ráo là “Cây cổ thụ xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện tại là một cây chết khô, không hoa, không lá, không rễ, và thân cây đã mục nát, thậm chí mối và mọt cũng không còn gì có thể gậm nhấm được”. Và hôm nay, đúng ngày 30/4, sau đúng 45 năm, hệ thống giáo dục của CSBV đã biến học sinh thành một công cụ cho đảng như suy nghĩ của Phạm Đình Trọng:”Học trò thay vì thích thú mặc bộ đồ mới đón năm học mới như đứa trẻ xênh xang áo mới đón ngày tết lại phải mặc đồng phục đồ lính, đội mũ lính, mang vẻ mặt xung trận, đi ắc ê một, hai, tập những bước đi đầu tiên của rô bốt công cụ, của bầy đàn, muôn người như một, không có cá nhân, không còn cá tính”…trong ngày khai trường cho niên học mới. Và một tương phản khác của ngày khai trường năm cách đây một năm ở một miền núi trên cao nguyên Việt Nam với hình ảnh học trò ngồi chồm hỗm trên đôi chân đất trong “lớp học – sân trường lầy lội” dưới trời mưa lâm râm, hay phải “du dây” qua thác ghềnh trên đường đi đến trường! 8- Thay lời kết Quý Bà Con vừa đọc xong “Những nỗi nhớ về Sài Gòn” của một người con Việt. Suốt 30 năm từ 1945 đến 1975 (trừ 10 năm vắng “quê” Sài Gòn vì đi du học), trải dài từ những bước chân thơ dại đến những bước chập chững vào đời. Đôi chân đó đã từng lê la khắp mọi nơi, để lại biết bao nhiêu kỷ niệm cùng sự thăng trầm của thủ đô Sài Gòn yêu dấu. Từ những buổi sơ khai, Sài Gòn vẫn còn nét mộc mạc, vẫn còn những con đường đất, rổi trải đá, rồi tráng nhựa. Sài Gòn với đường xe điện từ bùng binh đến Chợ Lớn qua những ga: Ga chánh Sài Gòn có logo hình con cò trắng, ga Arras (Cống Quỳnh), ga Nancy (Cộng Hòa), ga Cuniac, ga An Bình, ga Jaccaréo, và cuối cùng là ga Bonhoure (Hải Thượng Lãn Ông). Làm sau quên được Sài Gòn với bột chiên Ngả sáu. Sài Gòn với ăn chơi, với sòng bạc Kim Chung và Đại Thế Giới. Sài Gòn với Bò 7 món Pagolac, với bánh bao Ông Cả Cần. Sài Gòn với quán cơm sinh viên Anh Vũ đường Bùi Viện, với Cà phê Năm Dưỡng nơi bùng binh Hồng Thập Tự, Nguyễn Hoàng, Nancy, Lý Thái Tổ, Phạm Viết Chánh… Và Sài Gòn với muôn trùng nỗi nhớ trong tim… Giờ đây viết lại, người viết không cầm được xúc động. Xin chia xẻ cùng Bà Con khắp nơi với cùng một lời nguyền:” những người con Việt sẽ cùng góp tay xây dựng lại Đất và Nước một khi sạch bóng quân thù”. Trong quá khứ, người viết đã ghị lại qua ký ức, qua mạng toàn cầu, qua các sự kiện hiện đang xảy ra liên quan đến Việt Nam – Trung Cộng – Hoa Kỳ cùng thế giới. Tất cả đều nhắm vào mục tiêu là gióng lên thêm một tiếng chuông nhằm mục đích cho Bà Con trong nước và hải ngoại thấy rõ dã tâm của Trung Cộng muốn thôn tính Việt Nam qua hơn 4.000 năm. Và những năm sau cùng sau nầy khiến cho cuộc thôn tình càng khốc liệt hơn để nuốt cho “bằng được” Việt Nam trong năm 2020! Bằng cách nào? • Triệt hạ nguồn protein của dân tôc bằng cách tiêu diệt nguồn cá ở Biển Đông qua Nhà máy chế tạo gang thép Hưng Nghiệp ở Đặc khu Vũng Áng, Hà Tĩnh từ năm 2016; • Triệt hạ nguồn carbohydrate qua món ăn chính là gạo của người con Việt, qua việc ngăn giữ nước ở các đập do TC xây trên dòng chính sông Mekong, chận ngang dòng chảy vào sông Cửu Long của miền Nam làm cho mùa lúa Đông xuân gieo trồng trên 200.000 mẫu hàng năm bị mất trắng, và nước mặn ngày càng vào sâu trong đất liền (Năm 2020 có nơi nước mặn vào sâu trên 120 Km); • Hơn nữa, Cao nguyên Trung phần Việt Nam vốn là một thảm thực vật với trên 2 triệu mẫu rừng trồng cây công nghiệp như cao su, trà, cà phê…gần như bị xóa qua các dự án khai thác Bauxite từ năm 2008, để lại một di hại môi trường chạy dài suốt miền Đông Nam Việt. Ngần ấy sự kiện nói lên tính dã man và phi nhân cách của Trung cộng như thế nào? Tuổi Trẻ Việt Nam, con cháu của Hưng Đạo Vương, của Trần Quốc Toản, của Phan Chu Trinh, của Phan Bội Châu, của Nguyễn Thái Học …sẽ không bao giờ quên được THÙ nầy! Và, Càng đau buồn hơn nữa, trong cuộc chiến đấu dành lại Quê hương, những người con Việt lại vướng phải một kẻ thù khác nữa hiện đang đóng vai trò Thái thú giống như Phạm Ích Tắc, như Lê Chiêu Thống ngày xưa. Đó là Đảng cộng sản Bắc Việt! Nhận diện chính xác hai kẻ thù của dân tộc, chắc chắn TUỔI TRẺ VIỆT NAM biết sẽ PHẢI LÀM GÌ? Houston, Ngày Quốc Hận 30-4-2022 Mai Thanh Truyết thay mặt: • Hội Khoa Học & Kỹ Thuật Việt Nam – VAST từ năm 1990 • Hội Bảo Vệ Môi Trường Việt Nam – VEPS từ năm 2016 • Nhóm Chống Tàu Diệt Việt Cộng – ACAVG từ năm 2011