Bill Gates và Diễn đàn Event 201 Lời người viết: Vào tháng 10 năm 2019, Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins cùng các đối tác, Diễn đàn Kinh tế Thế giới và Quỹ Bill & Melinda Gates đã tổ chức một cuộc diễn tập (exercise) phòng chống đại dịch mang tên “Sự kiện 201 – Event 201”. Sự kiện này mô phỏng sự bùng phát của một loại virus corona mới lây truyền từ dơi sang lợn rồi sang người và dẫn đến một đại dịch nghiêm trọng. Cuộc diễn tập này nhằm “làm nổi bật những thách thức về công tác chuẩn bị và ứng phó” có thể phát sinh trong một đại dịch rất nghiêm trọng. Nên nhớ, cuộc bùng phát Covid Wuhan vào tháng 12/2019 tại Wuhan làm rộ lên mối nghi ngờ về Bill Gates vì ông cũng là một nhà tài trợ cho việc thiết lập Viện Vi sinh Wuhan… Tuy nhiên, khi được hỏi liệu cuộc diễn tập có dự đoán được đại dịch hiện tại hay không, Johns Hopkins cho biết: “Đối với kịch bản này, chúng tôi đã mô phỏng một đại dịch virus corona giả định, nhưng chúng tôi đã tuyên bố rõ ràng rằng đó không phải là một dự đoán” – ““For the scenario, we modeled a fictional coronavirus pandemic, but we explicitly stated that it was not a prediction”. Tiếp theo, một video được xem hàng nghìn lần trên mạng xã hội cho rằng Bill Gates đã trích dẫn một câu nói về “khử trùng và kiểm soát dân số”. Đoạn clip cho thấy một người đàn ông nói: “Theo lời Bill Gates, ít nhất 3 tỷ người cần phải chết”. Reuters không tìm thấy bằng chứng nào cho thấy Gates từng đưa ra tuyên bố như vậy. Bài viết phân tích của Reuters – “Fact check: Bill Gates did not say the world needs to be ‘depopulated’” - https://www.reuters.com/article/factcheck-bill-gates-depopulation-idUSL2N2LF1LZ. Reuters giải thích rõ các thuyết âm mưu liên quan đến Gates và “giảm dân số” là sai sự thật, đồng thời trích dẫn phát biểu thật của ông. Quỹ Bill và Melinda Gates đã xác nhận với Reuters qua email rằng tuyên bố này là sai sự thật. Một phiên bản được đăng lên Instagram vào ngày 25 tháng 1 đã được xem hơn nửa triệu lần ba ngày sau đó. Đoạn clip cũng được chia sẻ trên TikTok (vm.tiktok.com/ZMJoRcss3/). Đoạn clip lan truyền này không có sự góp mặt của Bill Gates, mà là một người đàn ông được xác định là "Tiến sĩ Robert O. Young", người được cho là đã trích dẫn Gates trong một hội thảo có tên "Tòa án Quốc tế về Công lý Tự nhiên - International Tribunal for Natural Justice”, một nhóm đã lan truyền các thuyết âm mưu về đại dịch COVID-19, theo các bản tin. Đoạn video dài hơn 90 phút được đăng tải trên YouTube (youtube.be/gKjnEz5s37o?t=5584) vào ngày 20 tháng 11 năm 2019. Trong đoạn clip lan truyền trên mạng xã hội, Young nói: "Vì mục đích triệt sản và kiểm soát dân số, có quá nhiều người trên hành tinh này mà chúng ta cần phải loại bỏ. Theo lời Bill Gates, ít nhất ba tỷ người cần phải chết" (có thể nghe rõ vào khoảng 1:33:03, youtu.be/gKjnEz5s37o?t=5583. Xin mời đọc trang chính thức của Quỹ Bill & Melinda Gates: https://www.gatesfoundation.org/what-we-do/global-development/reproductive-health. Nơi này trình bày rõ ràng các dự án và cam kết hỗ trợ sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình trên toàn cầu, nhấn mạnh quyền lựa chọn và giáo dục. Cá nhân người viết cũng đã dựa theo những tin tức trên mạng đôi khi thiếu kiểm chứng, và “kết án Bill Gates” qua các sự kiện trên. Sau khi tham khảo thêm nhiều nguồn tin khác nhau và kiểm chứng lại, xin được “viết lại” và có lời xin lỗi một tỷ phú có tấm lòng yêu thương nhân loại, Bill Gates. *** Dưới đây là cái nhìn chi tiết hơn về Event 201 (18/10/2019), cuộc diễn tập mô phỏng đại dịch do Johns Hopkins, WEF và Quỹ Gates tổ chức, tập trung vào các tuyên bố cụ thể của Bill Gates cùng bình luận khách quan: 1- Mục tiêu chuẩn bị và phối hợp công tư trước đại dịch Event 201 là cuộc diễn tập mô phỏng đại dịch do Johns Hopkins Center for Health Security phối hợp cùng Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) và Quỹ Bill & Melinda Gates tổ chức. Mục tiêu chính: mô phỏng một đại dịch giả định do virus corona (CoV) gây ra, để tìm ra các điểm yếu trong hệ thống y tế và phối hợp quốc tế, từ đó đề nghị các giải pháp ứng phó. Event 201 mô phỏng sự xuất hiện của virus corona từ động vật lây lan toàn cầu gây thiệt hại nghiêm trọng về y tế, kinh tế và xã hội. Toàn thể các tham dự viên hiện diện đều mong muốn: • Phân tích lỗ hổng trong hệ thống đối phó với đại dịch; • Đề nghị cơ chế phối hợp công tư toàn cầu có hiệu quả Reddit+15Johns Hopkins Center for Health Security+15Dossier+15 • Kêu gọi minh bạch và trách nhiệm giữa chính phủ, doanh nghiệp, WHO, các Tổ chức quốc tế… Event 201 tuyên bố rõ ràng đây không phải dự báo về COVID 19 mà là hình dung một tình huống giả định mang tính giáo dục cao, như các chương trình Clade X hay Dark Winter trước đó Reddit+3Johns Hopkins Center for Health Security+3Johns Hopkins Center for Health Security+3. 2- Những lời nhấn mạnh từ Gates và các lãnh đạo Mặc dù Bill Gates không có vai trò “phát ngôn chính thức” tại Event 201, nội dung từ Chris Elias (gồm các quan điểm của Quỹ Gates) và các báo cáo sau Simulation đã minh định rõ là: • Đại dịch sẽ gây thiệt hại kinh tế rất lớn (~0,7% GDP toàn cầu mỗi năm, hàng trăm tỷ USD mỗi sự kiện); • Không một bên nào – công hoặc tư – có thể ứng phó đầy đủ nếu làm đơn lẻ;Cần tăng cường kho dự trữ vaccine, thuốc, xét nghiệm toàn cầu, đảm bảo phân phối công bằng HealthySimulation.com+2OpIndia+2non veni pacem+2; • Ngăn tin giả, thông tin sai lệch là chiến lược then chốt, cần liên kết truyền thông – công ty công nghệ – chính phủ để cung cấp thông tin chính xác; 3- Thiết lập quy trình và trách nhiệm rõ ràng, có mục tiêu thời hạn và cấu trúc tổ chức minh bạch để giám sát hoạt động liên ngành hiệu quả. 4- Bill Gates và định hướng chiến lược ra sao? Quan điểm của Bill Gates rất được lắng nghe qua tài liệu, báo cáo và các nhà lãnh đạo thuộc quỹ của ông. Những ý chính được Bill Gates và Quỹ Gates nhấn mạnh tại Event 201 và trong các cuộc họp liên quan gồm: Tham vấn xuyên suốt với WHO và CEPI: ông nhấn mạnh “an ninh sinh học” cần được đầu tư ngang hàng với quốc phòng – từ năm 2015 và qua Event 201. (CEPI: Coalition for Epidemic Preparedness Innovations – Liên minh Đổi mới Chuẩn bị Đối phó Dịch bệnh). Thế giới cần chuẩn bị kỹ càng cho đại dịch tiếp theo, bằng cách đầu tư vào nghiên cứu vaccine, thuốc và hệ thống xét nghiệm toàn cầu. Vaccine & CEPI: góp phần cho cuộc Gặp gỡ ở Davos đầu năm 2020, từ đó, đặt nền móng cho nghiên cứu, đầu tư và dự trữ vaccine toàn cầu trước khi COVID 19 bùng phát. Cần tăng cường hợp tác giữa chính phủ, tổ chức y tế và khu vực tư nhân để ứng phó nhanh và hiệu quả với đại dịch. Quản lý thông tin và chống tin giả là vấn đề then chốt trong khủng hoảng y tế cộng đồng. Đề nghị tạo “đội phản ứng nhanh toàn cầu”, tương tự như GERM - Global Epidemic Response and Mobilization team, một cơ chế chuẩn bị luôn sẵn sàng, không chờ đến khi có dịch mới hành động. 5- Phân tích và Bình luận khách quan Event 201 mô phỏng một coronavirus giả định, không "dự báo sự xuất hiện cụ thể". Sự bùng phát Covid Wuhan – Covid 19, khám phá vào cuối tháng 12/2019 chỉ là một sự trùng hợp ngày sau sự kiện Event 201. Từ đó mới dấy lên nhiều thuyết âm mưu, trong đó, Bill Gates và nhiều nhân vật tiếng tăm, nhiều tỷ phú được nêu tên là có liên quan mật thiết với đại dịch! Bill Gates không kêu gọi “giảm dân số” bằng cách tiêu cực. Ông không chủ trương tiêu diệt bớt người hay áp đặt chính sách kiểm soát sinh sản cưỡng bức. Các cáo buộc như “muốn tiêm vaccine để diệt chủng” hay “giảm dân số bằng virus” là hoàn toàn sai lệch, đã bị nhiều tổ chức uy tín bác bỏ (như WHO, UNICEF, và các tổ chức kiểm chứng thông tin như Snopes, FactCheck.org…). Gates ủng hộ giảm tốc độ gia tăng dân số thông qua giáo dục, y tế và phát triển Trong bài phát biểu tại TED Talk năm 2010, Bill Gates nói:“ Nếu chúng ta làm tốt công việc với vaccine mới, chăm sóc y tế và sức khỏe sinh sản, chúng ta có thể giảm được gia tăng dân số khoảng 10–15%.” Điều này KHÔNG có nghĩa là dùng vaccine để giết người, mà ngược lại, khi trẻ em được tiêm vaccine và chăm sóc tốt, cha mẹ có xu hướng sinh ít con hơn, vì không cần “sinh nhiều để phòng rủi ro”. Các quốc gia phát triển đều có dân số ổn định hoặc giảm do trình độ sống, y tế và giáo dục tăng , một xu hướng tự nhiên của xã hội phát triển. Bill Gates và Quỹ Gates đã đóng góp rất nhiều cho y tế toàn cầu, trong đó có tài trợ các chương trình vaccine, chống HIV, sốt rét, và các sáng kiến phát triển hệ thống y tế. Ý tưởng về “đội phản ứng nhanh toàn cầu” (sau này phát triển thành GERM) thể hiện tầm nhìn chủ động trong phòng ngừa đại dịch, tránh tình trạng bị động như COVID-19. Những chỉ trích về “quyền lực quá lớn” của các tổ chức tư nhân, trong đó có Quỹ Gates, phản ánh mối quan ngại về sự minh bạch và trách nhiệm giải thích của các tổ chức này, điều cần được giám sát chặt chẽ hơn nữa. Event 201 nhận định rằng hiện tại, thế giới thiếu đầu tư lâu dài vào y tế công, hệ thống cảnh báo, truyền thông khách quan và đúng đắn, và đây là những việc cần phải được giải quyết trước khi đại dịch mới sẽ xảy ra. Những đề nghị và hướng đi logic của Events 201 là khi chính phù và tư nhân cùng nắm vaccine, hậu cần (logistics), truyền thông, chắc chắn sẽ giảm tối đa gian lận hay móc ngoặc, chậm trễ và việc phân bố không đều. 6- Kết luận Trước hết, Event 201 không phải là một âm mưu, mà là cuộc “học diễn” (exercise) khoa học, một lời cảnh báo: nếu không đầu tư y tế, hậu cần, truyền thông chính xác và an ninh sinh học, khi có đại dịch lần sau, chúng ta sẽ trả giá rất đắt. Bill Gates không “tiên tri” về COVID 19, nhưng ông và Quỹ Gates đã thúc đẩy tạo ra việc chuẩn bị vaccine, CEPI, kho dự trữ, cơ chế công tư để toàn cầu phản ứng nhanh trước đại dịch. Event 201 là một cảnh báo quan trọng về sự chuẩn bị yếu kém của thế giới đối với đại dịch. Các phát biểu liên quan của Bill Gates thể hiện cam kết thúc đẩy sự phối hợp quốc tế, tăng cường y tế công cộng và sẵn sàng ứng phó khẩn cấp. Tuy nhiên, sự kiện cũng làm nổi bật thách thức về minh bạch và quản trị trong hệ thống y tế toàn cầu, nhất là khi nguồn lực tư nhân đóng vai trò ngày càng lớn. Mai Thanh Truyết Hội Bảo vệ Môi trường Việt Nam Tháng 7 - 2025