Tản mạn
về ngày Thu phân năm nay, ngày 23-9-2023
Equinox áp dụng cho mùa Xuân và Thu
Solstice áp dụng cho mùa Hạ và Đông
Xuân phân – Thu phân – Hạ chí – Đông
chí
Mùa là sự phân chia của năm,
nói chung dựa trên sự thay đổi chung theo chu kỳ của thời tiết:
·
Trong các khu vực ôn đới và vùng cực nói chung
có bốn mùa rõ rệt: xuân, hạ (hè), thu và đông.
·
Trong một số khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới
thì có thể người ta chỉ chia thành hai mùa là mùa mưa và mùa khô, dựa trên lượng
mưa có sự thay đổi đáng kể hơn so với sự thay đổi của nhiệt độ.
·
Trong một số khu vực khác của vùng nhiệt đới
thì lại có sự phân chia thành ba mùa: mùa nóng, mùa mưa và mùa lạnh.
·
Người Ai Cập cổ đại còn chia một năm thành: - Mùa
Aklet là mùa ngập lụt, mùa cày cấy và gieo hạt, - Và mùa Stem là mùa
thu hoạch mùa màng.
·
Ở khu vực Melbourne của miền đông nam nước Úc, TS
Beth Goth từ Monash School of Biological sciences (Trường Sinh học
Monash) đã biên soạn các tài liệu của một số các đồng nghiệp, là những người
đang quảng cáo cho mô hình 6 mùa đối với khu vực này.
·
Trên đảo Vancouver ngoài bờ biển phía tây của
Canada, John Neville - một nhà nghiên cứu thiên nhiên và một nhà văn nổi
tiếng - tin rằng phần phía đông của đảo này có mùa trước mùa xuân trên thực tế
(de facto) trong khoảng thời gian giữa mùa đông và mùa xuân. Mùa xuân đang đến
dần trong tháng 2 thỉnh thoảng bị ngắt quãng bởi những trận tuyết rơi ngắn ngày
làm cho thời kỳ tháng 2-3 có đặc trưng của một mùa lai tạp, nó không phải mùa
đông mà cũng chẳng phải mùa xuân.
·
Trong
một số khu vực của thế giới, các "mùa" đặc biệt được định nghĩa một
cách khá lỏng lẻo dựa theo các sự kiện tự nhiên như mùa bão, mùa lốc xoáy, hay
mùa cháy rừng.
Trên một số hành tinh trong Hệ
Mặt Trời, cũng có hiện tượng thời tiết thay đổi tuần hoàn theo chu kỳ quay
quanh Mặt Trời, cũng gọi là mùa; cùng nguyên nhân là độ nghiêng trục quay so với
mặt phẳng quỹ đạo.
Tại điểm Thu phân, người quan sát sẽ thấy Mặt Trời khi đó mọc
"chính xác" ở phía Đông và lặn "chính xác" ở phía Tây.
Có thể nói nôm na là thu phân
là thời điểm mà trước và sau đó khoảng ba tháng Mặt Trời có xu hướng mỗi ngày mọc
và lặn nhích dần về phía nam.
Tại các quốc gia Âu Mỹ, mùa
thu cũng là mùa thu hoạch chính và có các lễ hội mừng được mùa. Lễ hội thu hoạch
truyền thống tại Anh được tổ chức vào ngày chủ nhật gần "Ngày
trăng thu hoạch" (Harvest Moon), đó là ngày trăng tròn xảy ra gần điểm
thu phân (22 hoặc 23 tháng 9) nhất. Tại Hoa Kỳ và Canada vào tháng 10
hay tháng 11 vào ngày lễ tạ ơn.
Khi nào là Ngày đầu tiên của
mùa thu năm 2023?
Ngày đầu tiên của mùa thu ở Bắc bán cầu
là thứ Bảy, ngày 23 tháng 9 năm nay. Thu phân sẽ đặc biệt xảy ra vào lúc 2:50 sáng theo Giờ miền Đông. Từ đó, Bắc
bán cầu sẽ nhận được ít ánh sáng trực tiếp từ mặt trời hơn và trời sẽ lạnh hơn
theo tuần.
Tóm lại, Thu Phân nghĩa
là gì?
Điểm phân tháng 9 (Thu phân)
là thời điểm Mặt trời xuất hiện vượt qua xích đạo thiên thể, hướng về phía nam.
... Tại điểm Thu phân, Mặt trời khi nhìn từ đường xích đạo mọc theo hướng đông
và lặn về hướng tây.
Điều gì xảy ra trong điểm
Thu phân?
Vào điểm Thu phân, mặt trời
băng qua xích đạo thiên thể (celestial equator), để đi vào Bắc bán cầu của bầu
trời. ... Nếu là tiết Xuân phân. Mặt trời đang băng qua bầu trời dọc theo xích
đạo thiên thể, ngay trên xích đạo của Trái đất. Cả hai bán cầu của Trái đất đều
nhận được tia nắng mặt trời như nhau.
Đó là thời điểm mà mặt phẳng của
xích đạo Trái đất đi qua tâm của đĩa Mặt trời, hoặc thời điểm mà Mặt trời đi
qua xích đạo thiên thể. Vào những ngày này, có số giờ ban ngày và bóng tối xấp
xỉ bằng nhau.
Thu phân kéo dài bao
lâu?
Vào điểm
Thu phân, ngày và đêm dài khoảng 12 giờ (với
thời gian thực tế là ngày và đêm bằng nhau, ở Bắc bán cầu, xảy ra vài ngày sau
điểm thu). Mặt trời băng qua xích đạo thiên thể đi về phía nam; nó tăng chính
xác đến hạn về phía đông và đặt chính xác về phía tây.
Tại
sao Điểm thu phân lại quan trọng như vậy?
Hai điểm giao nhau này rất
quan trọng đối với cư dân trên Trái đất, bởi vì chúng đánh dấu sự thay đổi hướng
tia Mặt trời chiếu xuống Trái đất. Cụ thể, vào ngày Chủ nhật, mặt trời sẽ di
chuyển từ Bắc bán cầu sang Nam bán cầu.
Điểm đặc biệt về ngày nầy
là gì?
Trong thời điểm phân cực, cực
bắc và cực nam của trái đất không nghiêng về phía trước hoặc ra khỏi mặt trời
và thời lượng ánh sáng ban ngày về mặt lý thuyết là như nhau tại tất cả các điểm
trên bề mặt trái đất. Do đó, tên gọi, điểm phân, có nguồn gốc từ tiếng Latinh
có nghĩa là đêm bình đẳng (equal night).
Thu phân có giống nhau ở
mọi nơi không?
Khi Trái đất quay quanh quỹ đạo
hàng năm, một bán cầu hướng về mặt trời nhiều hơn bán cầu còn lại, phía có mùa
hè. ... Tuy nhiên, điểm phân đánh dấu thời điểm chính xác hai lần một năm khi
trục của Trái đất không nghiêng về phía trước hoặc ở phía xa Mặt trời. Tuy
nhiên, độ nghiêng trục khoảng 23,4 độ, vẫn được giữ nguyên.
Thu phân ảnh hưởng đến
chúng ta như thế nào?
Bạn có thể mong đợi một số tác
dụng phụ thoáng qua, nhưng sẽ nhanh chóng biến, các tác dụng phụ bao gồm như:
nhức đầu, tăng tiết mồ hôi, tăng mùi hơi thở, da căng ra…, đi tiểu và đi tiêu
nhiều hơn một chút, cảm thấy mệt mỏi mấy ngày đầu thu phân.
Hàng năm Thu phân giúp chúng
ta tôn vinh vẻ đẹp của sự cân bằng giữa ngày và đêm, giữa hoạt động
và thời gian nghỉ ngơi, giữa năng suất và sự chiêm nghiệm, đồng thời khuyến
khích chúng ta cảm ơn vì thu hoạch bội thu trong cuộc sống" (bountiful
harvest).
Thu phân có thể ảnh hưởng
đến tâm trạng của bạn không?
Đối với một số người, sự thay
đổi thời tiết giữa các mùa có thể làm thay đổi khí sắc (mood) của cơ thể
. Trong thời gian chuyển mùa đông, nhiều người phát triển chứng rối loạn ái cảm
theo mùa (SAD – Seasonal
Affective Disorder). Một số chuyên gia tin rằng ngày ngắn hơn, với ánh sáng mặt
trời, làm đảo lộn đồng hồ bên trong cơ thể, gây mất năng lượng và thiếu vẻ tươi
sáng cho cuộc sống.
Thu phân ảnh hưởng như
thế nào về mặt tâm linh?
Ở cấp độ tâm linh sâu sắc hơn,
theo Blog Conscious Reminder, điểm thu phân được cho là đại diện cho: "thời kỳ đấu
tranh giữa bóng tối và ánh sáng, cái chết và sự sống. Nó
xảy ra khi đêm và ngày bằng nhau, và hành trình của Mặt trời thực sự đến đó
cũng thể hiện cuộc hành trình của Vũ trụ”.
Như vậy, đối với mỗi Bà Con,
ngày Thu phân đến với Bà Con như thế nào?
Nếu tại thời điểm nầy, mỗi
chúng ta soi rọi trong một sát na hiện tại đó, chúng ta cũng sẽ…KHÔNG THẤY GÌ!
Nhưng, đối với một người nhạy cảm chúng ta có thể thấy được những biến đổi trong “ta”, nó không còn là “thường hằng” như một ngày…trước đó! Mời Quý Bạn tự suy nghiệm…
Họa chăng một cơn hồng thủy xảy
ra, hay một Big Bang bùng nổ…thì chúng ta cũng sẽ CHẲNG CÒN
GÌ!
Mai
Thanh Truyết
Houston
Mùa Thu 2023
No comments:
Post a Comment