Triển lãm tranh Văn Vũ
Sáng thứ bảy 3/11/2018, tại Palette Art Gallery , Houston, một phòng triển lãm quen thuộc của giới thưởng ngoạn nghệ thuật trong vùng. Từ kỹ thuật hội họa cho đến điêu khắc và đông đảo nhứt là phải kể đến những ngày triển lãm nhiếp ảnh nghệ thuật. Có thể nói trong bộ môn nghệ thuật thứ ba nầy đã dễ dàng quy tụ hàng trăm nhiếp ảnh gia, vừa chuyên nghiệp, vừa tài tử trong vùng đều mượn Gallery nầy để làm nơi gửi gấm và "trình làng" những tác phẩm nghệ thuật.
Hôm nay, nhiếp ảnh gia, họa sĩ Văn Vũ, người đã thành danh từ thời còn phục vụ trong quân ngũ trước năm 1975 và đã nhận nhiều giải thưởng về họa cũng như về ảnh ở trong nước và ra tận hải ngoại. Cuộc đời ông dường như đã gắn bó keo sơn với hai bộ môn nghệ thuật nầy. Bên cạnh những thành quả đó, một chứng nhân, một phụ tá đắc lực về vật chất lẫn tinh thần đôi khi đã phải chịu đựng và hổ trợ vô điều kiện cho nỗi đam mê vô bờ của ông nhưng lúc nào cũng giữ một nụ cười hiền hòa nhẫn và nại trên môi. Đó chính là Bác Văn Vũ gái.
Trên 60 bức ảnh được trưng bày trang nhã hài hòa trong một căn phòng rộng rãi hình chữ "L ngược", dưới ánh sáng phớt nhè nhẹ lên mỗi bức họa như để nổi bật lên những nét vẽ độc đáo trong nhiều thể loại từ ấn tượng đến trừu tượng của người họa sĩ vượt thời gian và không gian trải dài và xuyên suốt qua 43 năm kể từ ngày quê hương rơi vào chế độ vô thần.
Thêm vào đó, tiết thu lành lạnh buổi ban mai của một ngày nắng đẹp ở Houston dường như đã hong đậm đà thêm ý nghĩa của mỗi bức họa. Hai bức ảnh mà tôi ưng ý nhứt dưới đây, ưng ý không phải vì nghệ thuật (vì tôi không có khả năng phê bình) mà chính vì chúng nói lên được thân phận của kẻ bị "tù đày" và nỗi lòng người "viễn xứ".
Thân phận của kẻ bị tù đày
Một con chim đậu trên hàng kẽm gai
Hai con chim đậu thành hàng dài
Nốt đen trên dưới trong khung nhạc
Đồn vắng chiều rơi trong chiến tranh…
- Văn Vũ -
Nhìn bức họa, chúng ta thấy được những gì? Nhưng đối với riêng tôi, dưới con mắt của một người con Việt luôn trăn trở cho quê Mẹ vẫn còn chìm trong đau thương, tôi thấy hình ảnh trên với những cảm nghĩ hết mộc mạc và xin cùng chia xẻ sau đây:
· Trong bức họa chỉ có bốn dòng kẽm gai thay vì năm dòng kẽ như trong một bản nhạc. Phải chăng tác giả muốn diễn tả một sự mất mác hoặc thiếu sót nào đó?
· Bầu trời vần vũ đầy mây màu xám và đen nói lên tâm trạng u buồn của một người nghệ sĩ đã bị giới hạn một phần nào nơi đất khách quê người trong việc khai triển tài hoa hay khám phá thêm những cái đẹp trong nghệ thuật;
· Phía dưới bức họa, chúng ta nhìn thấy cây cỏ xác xơ, nói lên sự tiêu điều của Đất và Nước chỉ vừa qua vài năm dưới sự cai trị của chế độ cộng sản?
· Sau cùng một hình ảnh ghi đậm nét nơi tôi là hai con chim nhỏ rời xa, đậu trên hai đường kẽ khác nhau trên năm dòng kẽ trong bài nhạc mà lại thiếu …một. Phải chăng, tác giả ghi lại hình ảnh nầy khi còn ở trong tù phải sống xa cách người hiền phụ phải sống trong u sầu mong mõi đợi chờ chồng từng giây phút?
Cái độc đáo của bức họa, theo tôi, chính là là những hình ảnh trên, diễn tả đúng tâm trạng của tác giả, cũng như hầu hết những người con Việt đã phải lãng phí oan uổng cả một quãng đời trai tráng trong các trại "cải tạo" ngay sau ngày đổi đời của tháng Tư đen 1975. Hình ảnh trên, tôi cũng đã bắt gặp trong thơ của Tạ Ký. Sau ngày ra tù, GS Tạ Ký, GS Tôn Thất Trung Nghĩa và tôi đã gặp nhau tại Chợ Đũi qua vài ba xị đế với trái cóc chua chấm muối ớt. Làm sao tôi quên được khi chính Tạ Ký đã thốt lên hai câu thơ mà tới giờ tôi vẫn nhớ:"Hai mươi năm mới biết chuyện xưa lầm – Mà tuổi trẻ đã hằn lên uất hận!". Ở trong tù, với một không khí hôi tanh, bệnh hoạn chung quanh hàng kẽm gai đầy ruồi nhặng to đầu đậu dài theo, Tạ Ký cũng đã không quên làm thơ tặng vợ xem hình ảnh trên là chuổi "hạt huyền" mang về tặng người mình thương!
Thân phận của kẻ tha hương
Nước tan, nhà mất còn tay trắng
Một cánh bèo trôi giạt xứ người
Văn Vũ 30-4-1975
Bức ảnh có tên "Ba Mươi Tháng Tư 1975 - 2018".
Chúng ta lại thấy gì nơi tác giả? Phải chăng:
· Cây lục bình vốn đã trôi sông, vốn đã lạc chợ, và trong hoàn cảnh nầy…nói lên thân phận tác giả phải phiêu bồng giữa đại dương!
· Nhưng, dù thế nào đi nữa, dù hoàn cảnh có ngặt nghoèo đi nữa tác giả vẫn …vươn lên, vẫn tiếp tục nở hoa trên biển mặn, hay xứ lạ Hoa Kỳ…
· Bầu trời bình minh rực sáng nói lên ước vọng một ngày về sạch bóng quân thù, xóa tan cơ chế chuyên chính vô sản của CS Bắc Việt, qua những câu thơ mà tác giả ghi lại dưới bức chân dung của chính mình:"
"Tôi vẽ màu xanh thắm tình dân tộc – Dệt những vần thơ tin yêu nguồn gốc - Và viết trên giấy trắng những tâm tình".
Cầu chúc Nhiếp ảnh gia, Họa sĩ Văn Vũ vững tin sẽ có ngày hồi hương trong một bình minh rực rỡ.
Chúc Bác Văn Vũ giữ gìn sức khỏe và tiếp tục cống hiến cho Đời những tác phẩm ưng ý mới…
Mai Thanh Truyết
Houston, ngày 3/11/2018
No comments:
Post a Comment