Dân tộc bản địa, hay còn gọi là các dân tộc nguyên thủy, là các nhóm người sống tại các khu vực mà họ đã sinh sống từ rất lâu trước khi các quốc gia hiện đại hình thành. Họ thường có các đặc điểm văn hóa, xã hội và kinh tế riêng biệt, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, và mối quan hệ đặc biệt với lãnh thổ và tài nguyên thiên nhiên của mình. Theo Tuyên ngôn của Liên Hợp Quốc về Quyền của Các Dân Tộc Bản Địa (UNDRIP), dân tộc bản địa được định nghĩa dựa trên các yếu tố sau: 1. Tính Kế Thừa Văn Hóa: Họ có nền văn hóa, ngôn ngữ, phong tục tập quán và hệ thống giá trị riêng biệt, thường khác biệt so với các nhóm dân cư chủ yếu trong quốc gia mà họ đang sống. 2. Liên Kết Với Lãnh Thổ: Họ có mối liên hệ lâu dài với các vùng đất và tài nguyên mà họ đã sống và quản lý trong một khoảng thời gian dài. 3. Tự Nhận Thức Về Danh Tính: Họ tự nhận mình là dân tộc bản địa và bị nhận diện bởi các thành viên trong cộng đồng quốc gia và quốc tế với tư cách là các nhóm dân tộc bản địa. 4. Sự Tồn Tại Đặc Thù: Họ thường phải đối mặt với sự phân biệt đối xử và bị ảnh hưởng bởi các chính sách và hành động của các chính phủ hoặc nhóm dân cư chính thống, ảnh hưởng đến quyền lợi và sự tồn tại của họ. Các dân tộc bản địa thường yêu cầu được công nhận quyền tự quyết, quyền bảo vệ văn hóa, và quyền đối với tài nguyên thiên nhiên mà họ phụ thuộc vào để duy trì lối sống và truyền thống của mình. Tuyên ngôn của Liên Hợp Quốc về Quyền của Các Dân Tộc Bản Địa United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples - UNDRIP Được Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc thông qua vào ngày 13 tháng 9 năm 2007, UNDRIP phác thảo các quyền cá nhân và tập thể của các dân tộc bản địa trên toàn thế giới. Nó nhấn mạnh: Quyền Tự Quyết: Các dân tộc bản địa có quyền tự quyết và tự do xác định tình trạng chính trị của mình cũng như theo đuổi sự phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa của họ. Quyền Văn Hóa: Họ có quyền thực hành và phục hồi các truyền thống và phong tục văn hóa của mình. Đất Đai và Tài Nguyên: Các dân tộc bản địa có quyền đối với các vùng đất, lãnh thổ và tài nguyên truyền thống của họ. Họ nên được tham vấn trước khi có bất kỳ quyết định nào có thể ảnh hưởng đến đất đai và tài nguyên của họ. Tham Gia: Họ có quyền tham gia vào các quá trình ra quyết định ảnh hưởng đến họ, bao gồm cả các dự án quản trị và phát triển. Bảo Vệ Chống Phân Biệt Đối Xử: Các dân tộc bản địa có quyền được tự do khỏi sự phân biệt đối xử, và quyền của họ phải được bảo vệ. Giáo Dục: Họ có quyền tiếp cận giáo dục bằng ngôn ngữ và trong bối cảnh văn hóa của chính họ. Tuyên ngôn không mang tính ràng buộc pháp lý nhưng đại diện cho tiêu chuẩn toàn cầu về bảo vệ quyền của các dân tộc bản địa. Nó khuyến khích các quốc gia thành viên áp dụng các biện pháp phù hợp với các nguyên tắc của nó và tôn trọng quyền của các dân tộc bản địa. United Nations Declaration on the Rights of Indigenous Peoples (UNDRIP) Adopted by the UN General Assembly on September 13, 2007, UNDRIP outlines the individual and collective rights of indigenous peoples around the world. It emphasizes: 1. Self-Determination: Indigenous peoples have the right to self-determination and to freely determine their political status and pursue their economic, social, and cultural development. 2. Cultural Rights: They have the right to practice and revitalize their cultural traditions and customs. 3. Land and Resources: Indigenous peoples have rights to their traditional lands, territories, and resources. They should be consulted before any decisions that might affect their lands and resources. 4. Participation: They have the right to participate in decision-making processes that affect them, including governance and development projects. 5. Protection Against Discrimination: Indigenous peoples are entitled to be free from discrimination, and their rights must be protected. 6. Education: They have the right to access education in their own languages and cultural contexts. The Declaration is not legally binding but represents a global standard for the protection of indigenous rights. It encourages member states to adopt measures in line with its principles and to respect the rights of indigenous peoples.